Ngày 29/12, sau 5 ngày xảy ra vụ 6 người vượt biên, trong đó 4 trường hợp đã nhiễm nCoV, khu vực cửa khẩu Long Bình, huyện An Phú (An Giang) được kiểm soát chặt chẽ. Người và xe được qua lại đến điểm tập kết vận chuyển hàng hóa, phải tuân thủ các quy định phòng chống dịch. Tài xế được kiểm tra thân nhiệt trước khi qua lại biên giới.
Chốt kiểm soát biên giới trên sông tại huyện Tịnh Biên của Bộ đội biên phòng An Giang. Ảnh: Phước Tới
Đồn biên phòng nằm cặp bờ sông Hậu, phía bên kia là Campuchia. Con đường dọc biên giới cặp sông rộng 3-4 m, được đổ đá mi, hai bên san sát nhà dân. Chưa đầy một km thì có một chốt biên phòng canh gác, ngăn chặn tình trạng vượt biên và buôn lậu. Dưới cái nắng gay gắt của vùng biên, các chiến sĩ đi đến từng nhà dân kêu gọi tố giác, không tiếp tay đưa người vượt biên.
"Khó khăn hiện nay của đơn vị là khu vực biên giới rộng, nhiều người lợi dụng đêm tối, chỗ vắng đã nhập cảnh trái phép", thượng tá Nguyễn Hoài Linh - Chính trị viên, Bí thư Đảng ủy Đồn biên phòng Long Bình, nói.
Nhận trách nhiệm trong công tác quản lý để xảy ra vụ 6 người vượt biên, đại tá Nguyễn Thượng Lễ, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng An Giang cam kết không để xảy ra sự việc tương tự. Hiện, hơn 1.000 chiến sĩ biên phòng được lệnh tăng cường tuần tra, canh trực tại 136 tổ, chốt dọc gần 100 km biên giới. 29 chốt cố định chuyển sang đội cơ động, tuần tra các đường mòn, kênh rạch, bến đò...
"Một tháng qua, khoảng 100 người nhập cảnh trái phép bị biên phòng bắt giữ, đưa đi cách ly", đại tá Trần Quốc Khánh, Phó chỉ huy Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng An Giang cho biết. Theo đại tá Khánh, từ khi đóng cửa biên giới hồi tháng ba tới nay, hơn 700 người vượt biên trên tuyến biên giới tỉnh này bị phát hiện và xử phạt hành chính. Trong đó, 29 người Trung Quốc đã được giao trả về nước.
Tại Tây Ninh, với đường biên giới dài 240 km, tỉnh đã bố trí 123 chốt với trên 600 cán bộ, chiến sĩ của các lực lượng quân sự, công an, biên phòng... túc trực để ngăn chặn tình trạng vượt biên. Từ tháng 3 đến nay, 199 vụ với 375 người vi phạm quy chế biên giới, nhập cảnh trái phép đã được phát hiện; 176 vụ với 316 người bị xử lý hành chính; 11 vụ với 32 người bị xử lý hình sự. Cơ quan chức năng cũng trục xuất 41 người Trung Quốc nhập cảnh trái phép.
Đại tá Lê Hồng Vương, Chỉ huy trưởng Bộ đội Biên phòng Tây Ninh cho biết, những người vượt biên thường vào ban đêm, canh lúc lực lượng tuần tra thay ca, ăn cơm... "Để cảnh giác hơn trong thời điểm cận kề Tết Nguyên đán, chúng tôi sẽ tăng cường lực lượng, cảnh giác cao độ", đại tá Vương nói.
Trước dự báo người Việt trở về quê ăn Tết tăng cao thời gian đến, các chiến sĩ ở 25 lán, điểm chốt của Đồn biên phòng cửa khẩu quốc tế Lao Bảo (Quảng Trị) tăng cường tuần tra, phối hợp với nhà chức trách Lào để ngăn chặn vượt biên. Thượng tá Hoàng Hữu Thiện, Đồn trưởng Đồn biên phòng cửa khẩu quốc tế Lao Bảo cho hay các chốt đều được bố trí hướng ra sông, lợi dụng góc khuất để mật phục, để kịp thời phát hiện người xâm nhập trái phép.
Biên phòng Quảng Trị tuần tra dọc biên giới phòng chống Covid-19. Video: Hoàng Táo
Trưa cuối năm, ngồi trên chiếc võng được căng bên dưới tấm bạt mỏng tại chốt phòng chống Covid-19 ở khóm Duy Tân, đại úy Lê Văn Thành căng mắt dõi theo mọi động tĩnh dọc sông biên giới Sê Pôn. Đây là con sông tự nhiên, ngăn cách hai nước. Phía bên kia, nhiều lau lách, bụi rậm, dễ dàng cho những người có ý đồ nhập cảnh trái phép ẩn nấp.
Chốt gồm hai cán bộ, phụ trách khoảng 400 m đường biên giới. Đại úy Thành kể thời tiết ở đây khắc nghiệt, ngày nắng nóng cộng với gió heo, nhưng đêm lạnh buốt. Để duy trì cuộc chiến phòng chống dịch kéo dài, anh và đồng đội trồng thêm rau, nuôi gà ngay tại chốt, và một chú chó cùng trực gác vào buổi tối. Sau 22h, họ chia ca để thức trực canh đường biên. "Cao điểm tuần tra vào các giờ nghỉ buổi trưa, buổi tối và sáng sớm", đại úy Thành nói.
Từ tháng 2 đến nay, Biên phòng Quảng Trị lập 117 chốt cố định với 428 chiến sĩ kiểm soát 179 km biên giới. Trong đó, Đồn biên phòng cửa khẩu quốc tế Lao Bảo bắt giữ 162 vụ với 185 người xuất nhập cảnh trái phép, khởi tố 3 vụ án, 5 người về các hành vi tổ chức, đưa người xuất nhập cảnh trái phép.
Trước đó từ ngày 22/3, Chính phủ tạm dừng nhập cảnh với tất cả người nước ngoài vì lý do phòng chống Covid-19. Người nước ngoài là chuyên gia, nhà quản lý doanh nghiệp, lao động kỹ thuật cao... có giấy xác nhận không dương tính nCoV do cơ quan có thẩm quyền của nước sở tại cấp và cơ quan chức năng Việt Nam chấp thuận, sẽ được phép nhập cảnh và phải cách ly tập trung.
Đại tá Đỗ Hiệp Thắng, Phó cục trưởng Hậu cần (Bộ đội Biên phòng) cho biết, từ cuối tháng 1, ngay khi Việt Nam phát hiện ca nhiễm Covid-19 đầu tiên, bộ đội Biên phòng đã triển khai quân đến toàn tuyến biên giới, chốt chặt các đường mòn, lối mở để ngăn chặn dịch xâm nhập qua đường bộ. Gần một năm qua, biên phòng duy trì trên 1.600 tổ, chốt với hơn 7.000 chiến sĩ bám biên chống dịch; phát hiện và xử lý hàng chục nghìn người nhập cảnh trái phép.
Công an Tây Ninh đưa người Trung Quốc nhập cảnh trái phép lên xe đi Lạng Sơn để bàn giao phía Trung Quốc hồi tháng 9. Ảnh: Hồng Tuyết.
Theo đại tá Thắng, thời gian gần đây, các đường dây đưa người xuất nhập cảnh trái phép sử dụng nhiều thủ đoạn mới như trốn trên phương tiện vận chuyển hàng hóa; thông qua các trang mạng xã hội, ứng dụng trên điện thoại để móc nối, lôi kéo. Họ sử dụng sim rác hoặc sim nước ngoài để hướng dẫn người xuất nhập cảnh trái phép; phân công nhau từng công đoạn trong việc đưa đón, dẫn đường; thuê xe ôm, xe du lịch để đưa dẫn người từ biên giới vào nội địa và ngược lại.
"Tiền công được thanh toán qua tài khoản hoặc trả trực tiếp sau khi thực hiện xong hoạt động xuất nhập cảnh trái phép, nên quá trình điều tra, xác minh và xử lý gặp nhiều khó khăn", đại tá Thắng nói.
Để ngăn chặn tình trạng trên, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng đề nghị cơ quan chức năng sớm điều tra, truy tố, xét xử nghiêm minh và xử điểm công khai các vụ án đưa dẫn người xuất nhập cảnh trái phép để bảo đảm tính răn đe.
Phát biểu tại hội nghị trực tuyến Chính phủ với các địa phương hôm 28/12, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói tình hình Covid-19 ở các nước trong khu vực như Thái Lan, Myanmar, Singapore... rất phức tạp. Thủ tướng kêu gọi "toàn dân tố giác người vượt biên trái phép về nước, coi đây là nguồn lây nhiễm dịch bệnh và phải cảnh giác".
Bộ trưởng Công an Tô Lâm thông tin, từ đầu năm đến nay các cơ quan chức năng phát hiện, xử lý theo quy định khoảng 14.000 người xuất, nhập cảnh trái phép. Trung bình mỗi ngày có hàng trăm người người xuất, nhập cảnh bất hợp pháp, tạo áp lực lớn cho lực lượng chức năng ở cơ sở. Hiện nay khoảng 70.000 người Việt ở nước ngoài đã được Chính phủ tổ chức đón về nước, nhưng số lượng có nhu cầu hồi hương vẫn rất lớn, tăng nhanh trong dịp cuối năm.
Việt Nam có đường biên giới trên bộ dài hơn 5.000 km, 117 cửa khẩu biên giới đất liền và 88 lối mở biên giới, tiếp giáp 3 nước Trung Quốc, Lào, Campuchia.
Hoàng Táo - Hoàng Thùy - Cửu Long - Phước Tuấn