Sau 28 giờ bay từ Hà Nội qua Qatar - Kenya - Uganda, trung tá Hoàng Trung Kiên (sĩ quan Cục gìn giữ hoà bình Việt Nam) hạ cánh an toàn tại Sân bay quốc tế Bangui ngày 2/7. Từ đây, anh bắt đầu nhiệm kỳ một năm tham gia nhiệm vụ gìn của Liên Hợp Quốc tại Cộng Hòa Trung Phi (MINUSCA).
Từng có một năm thực hiện nhiệm vụ ở Trung Phi (2015-2016), lần trở lại này, trung tá Kiên hy vọng sẽ tiếp tục góp sức hỗ trợ người dân đất nước đang có bất ổn chính trị này.
"Bước ra khỏi máy bay, tôi cảm thấy hơi buồn vì mọi thứ vẫn y nguyên như cách đây 4 năm tôi đặt chân đến. Cảnh vật vẫn bụi bặm, cũ kỹ, nhiều cánh tay chìa ra xin tiền ở sân bay mà trong số đó có những người tôi đã nhìn thấy từ năm 2015", anh Kiên kể.
Mệt mỏi sau hành trình dài, ở sân bay, đoàn năm sĩ quan Việt Nam còn nhận được tin không vui khi tất cả hành lý ký gửi cũng như xách tay của các thành viên đã bị thất lạc.
Cảnh nghèo nàn, xơ xác một lần nữa hiện ra trong tầm mắt của trung tá Kiên dọc đường từ sân bay về nơi đóng quân. Đó là những ngôi nhà cũ xiêu vẹo, những con đường gồ ghề, chỉ có điểm khác là ít người tụ tập ngoài đường hơn trước.
Ở nhiệm kỳ đầu, anh Kiên làm sĩ quan tham mưu về trang bị (COE) tại Cơ sở hậu cần Phái bộ, còn lần trở lại này, anh nhận nhiệm vụ sĩ quan tham mưu về tác chiến, làm việc tại Sở chỉ huy Phái bộ, Thủ đô Bangui.
Nhiệm vụ chính của anh là hàng ngày tổng hợp các tin tức, báo cáo vụ việc liên quan đến tác chiến từ các phân khu và phòng chức năng của lực lượng quân sự trong toàn Phái bộ MINUSCA; sau đó tổng hợp thành báo cáo gửi tới trụ sở Liên Hợp Quốc ở New York. Bên cạnh đó, anh còn triển khai mệnh lệnh tác chiến từ lãnh đạo quân sự Phái bộ tới các bộ phận và lực lượng liên quan.
Công việc hàng ngày từ 8h đến 17h, mỗi tuần trực tác chiến 1-2 ngày (24/24h). Để đảm bảo an toàn cho nhân viên của Phái bộ trong điều kiện an ninh phức tạp, Liên Hợp Quốc tổ chức xe đưa các nhân viên đi làm lúc 7h30 và đưa về nhà trọ lúc 18h mỗi ngày. Đây là phương án di chuyển duy nhất đối với nhân viên phái bộ khi không được cấp ôtô cá nhân.
Trung tá Kiên cho hay, trong tuần đầu tiên tại Cộng hòa Trung Phi, anh cùng bốn đồng đội tập trung hoàn thành thủ tục đăng ký, xác nhận, làm quen với phái bộ, tham gia các khóa học an ninh, hoàn thiện thi bằng lái xe của Liên Hợp Quốc, kiểm tra đầu vào tiếng Anh và bước đầu tiếp cận công việc.
"Tôi rất vui vì gặp lại nhiều bạn cũ. Đó là các thành viên ở Phòng COE nhiệm kỳ trước như Lope (người Honduras), Zwanna (Mỹ), Mike (Anh) và Felix (Buckina Faso)", anh nói.
Ngoài giờ làm, các chiến sĩ mũ nồi xanh Việt Nam bắt tay ngay vào việc "phủ xanh" từng khoảng đất trống xung quanh khu nhà trọ. Những túi hạt giống mang theo từ quê nhà được các anh đem ra gieo trồng để tự cung tự cấp rau xanh trong những ngày tới.
"Trung Phi đang vào mùa mưa, thời tiết tương đối dịu vào ban ngày và mát mẻ vào ban đêm, rất thích hợp cho các loại hạt nảy mầm", trung tá Hoàng Trung Kiên nói.
Anh cũng cho hay, so với trước, an ninh ở thủ đô Bangui tương đối ổn định do Liên Hợp Quốc đã cơ bản kiểm soát được tình hình tại đây, tuy nhiên nguy cơ mất an toàn vẫn tiềm ẩn.
"Thi thoảng gần nơi chúng tôi ở cũng có nhiều người tụ tập để phản đối một việc gì đó, thậm chí có tiếng súng giữa các nhóm vũ trang. Chiều 11/7, xung đột giữa hai nhóm vũ trang đã xảy ra, nhiều tiếng súng nổ làm 3 người thiệt mạng và 9 người bị thương. Liên Hợp Quốc phải đưa ra lệnh giới nghiêm đi lại trong gần một ngày", anh Kiên kể.
Kiên tâm sự, là sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, anh luôn mang tâm thế sẵn sàng lên đường thực hiện nhiệm vụ, bất kể khó khăn gian khổ thế nào. Gia đình, đặc biệt là vợ, luôn động viên và là chỗ dựa vững chắc để anh an tâm lên đường làm nhiệm vụ.
"Các con tôi còn nhỏ, chưa hiểu chuyện bố đi công tác xa, lâu ngày nên chỉ biết dặn bố giữ gìn sức khỏe và sớm về để đưa đón con đi học", anh Kiên cho hay.
Trước khi về Cục Gìn giữ hoà bình Việt Nam vào tháng 5/2014, trung tá Hoàng Trung Kiên là cán bộ Phòng châu Âu, Cục Đối ngoại QĐND Việt Nam. Nhiệm kỳ công tác tại MINUSCA năm 2015-2016, trung tá Kiên được Liên Hợp Quốc đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. (Có 5 bậc đánh giá gồm: Không hoàn thành, hoàn thành với một số hạn chế, hoàn thành tốt, hoàn thành xuất sắc và hoàn thành đặc biệt xuất sắc).
Đến Trung Phi nhận nhiệm vụ đợt này ngoài anh Kiên còn có bốn sĩ quan khác gồm trung tá Nguyễn Thị Liên làm sĩ quan tham mưu đào tạo; thiếu tá Nguyễn Đức Thắng làm Sĩ quan tham mưu phân tích tình báo; Đại úy Lê Hồng Quân làm Sĩ quan tham mưu trang bị; Đại úyTrần Thanh Sơn làm quan sát viên quân sự.
Đến nay, Việt Nam đã cử 100 lượt cán bộ, sĩ quan tham gia gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc gồm 37 sĩ quan hoạt động độc lập và 63 sĩ quan, nhân viên trong đội hình Bệnh viện Dã chiến cấp 2 số 1.
Hiện nay, phần lớn lãnh thổ của Cộng hòa Trung Phi nằm trong tay các nhóm vũ trang và 60% dân số nước này cần trợ giúp. Tình trạng bạo lực tại đây tăng cao từ khi phiến quân Hồi giáo lật đổ chính phủ vào năm 2013 và gây ra phản ứng dữ dội từ những nhóm vũ trang Thiên chúa giáo.
UNICEF cho biết những đợt tấn công nhằm vào trường học, bệnh viện, thánh đường và nhà thờ ngày càng nhiều, các nhân viên cứu trợ cũng trở thành mục tiêu.
Phái bộ ổn định đa chiều Liên Hợp Quốc tại Cộng hoà Trung Phi (MINUSCA) được thành lập vào tháng 4/2014, chia làm 4 phân khu (Đông, Tây, Trung tâm và Thủ đô), hiện có 43 quốc gia gửi quân tham gia. Nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của Phái bộ là bảo vệ dân thường và hỗ trợ quá trình chuyển giao quyền lực tại Cộng hòa Trung Phi.