Từ khi chương trình Shark Tank Việt Nam - Thương vụ bạc tỷ mùa 5 lên sóng, bên cạnh những gương mặt quen thuộc của hội đồng đầu tư, shark Lê Hùng Anh được cộng đồng khởi nghiệp quan tâm, tìm kiếm. Đa số startup lẫn khán giả bất ngờ khi biết "cá mập" đến từ Quảng Nam mới 35 tuổi, nhưng có đến 13 năm điều hành BIN Corporation - tập đoàn đa quốc gia sở hữu 10 thương hiệu, với nhóm kinh doanh cốt lõi là tư vấn tài chính và dịch vụ doanh nghiệp quốc tế.

Sinh trưởng trong gia đình nông nghèo, thuở bé, Hùng Anh chứng kiến cảnh cha mẹ lam lũ trên cánh đồng khô cằn, thức khuya dậy sớm, tiết kiệm từng đồng lo cho hai con ăn học. Anh nói suốt tuổi thơ luôn tự nhủ phải cố gắng học hành, mơ làm giáo viên đại học để đền đáp công sinh dưỡng. Để con trai cả được tiếp cận công nghệ, phục vụ học tập, cha mẹ Hùng Anh bàn nhau bán đất lấy tiền mua máy tính.

"Tôi nhớ mảnh đất bán được 17 triệu, cha mẹ lập tức mua cho tôi chiếc máy tính 13 triệu. Nghĩ lại mà thương. Lúc đó, mình bé quá, muốn là đòi, không nghĩ đến nỗi lo của người lớn", anh nói.

Ý tưởng khởi nghiệp đến với Hùng Anh khi tình cờ xem phim Thời đại anh hùng của Hàn Quốc, chiếu khung giờ vàng trên VTV3 những năm đầu thập niên 2000. Nội dung lột tả nỗi vất vả, gian truân của Jeong Joo Young và Lee Byung Cheol trong quá trình lập nghiệp. Nghị lực phi thường, tài năng kiệt xuất và tinh thần không bỏ cuộc của họ đã tạo nên đế chế kinh tế hùng mạnh của Hàn Quốc - Hyundai và Samsung.

"Tôi không thích tác phẩm tình cảm, mà chỉ bị thu hút bởi những phim liên quan đến thương trường. Tôi mê mẩn cảnh các doanh nhân mặc vest, những màn đấu trí, tài lãnh đạo của ông chủ tập đoàn lớn. Phim Thời đại anh hùng đã thay đổi tôi, từ giấc mơ làm giảng viên, tôi quyết tâm sau này phải khởi nghiệp như nhà sáng lập Hyundai và Samsung", chàng trai gốc Tam Kỳ, Quảng Nam kể lại.

Tốt nghiệp THPT chuyên Nguyễn Bỉnh Khiêm với thành tích xuất sắc và là một trong những người đứng đầu tỉnh Quảng Nam năm 2005, Hùng Anh đậu khoa Công nghệ thông tin, Đại học Bách Khoa TP HCM. Những ngày ngồi ghế giảng đường, anh làm đủ nghề để có thêm tiền trang trải cuộc sống, đỡ đần cha mẹ, từ phụ hồ, bán báo, nhân viên quán cà phê...

Giai đoạn 2005-2008, xen kẽ thời gian học, cậu sinh viên miền Trung tranh thủ lên ý tưởng khởi nghiệp liên quan công nghệ thông tin. Anh vay mượn tiền người thân tập tành kinh doanh nhưng đều thất bại, thậm chí đến 7 lần - từ dự án thiết kế website, hệ thống dạy học trực tuyến trắc nghiệm đến cửa hiệu bác sĩ máy tính...

Ra trường, Hùng Anh đầu quân cho Tổng công ty may Nhà Bè ở quận 7, TP HCM, làm được thời gian ngắn, anh xin sếp lập một team khoảng 10 người phát triển lĩnh vực công nghệ thông tin, gọi là BIN (Business Information Networks). Tuy nhiên vì không đủ kinh nghiệm, dự án thất bại, thua lỗ. "Khi ấy, sếp gọi tôi lại nói công ty bảo không biết BIN đang làm gì, chẳng liên quan đến ngành dệt may. Anh ấy nói: 'Thôi, anh cho mày hết toàn bộ máy móc, nhân viên, cho mượn thêm 200 triệu để khởi nghiệp".

Năm 2009, Hùng Anh mạnh dạn lập công ty, giữ nguyên tên cũ BIN, chuyên về hệ thống website, lưu trữ dữ liệu doanh nghiệp. Các cộng sự khi ấy người lớn nhất sinh năm 1978, còn lại đa phần đầu 8x, Hùng Anh là người nhỏ tuổi nhất. Áp lực tiền thuê nhà 25 triệu một tháng, lương bổng, chi phí phát sinh khiến chàng trai trẻ như muốn bạc tóc.

Năm 2011, anh mày mò thêm về quảng cáo trực tuyến trên Facebook, Google và các dịch vụ hỗ trợ du lịch. Năm 2012, Hùng Anh và các cộng sự lần đầu có lãi, khoảng 85 triệu. Sau đó, anh mời Vũ Đại Dương - người anh, người bạn rất giỏi trong mắt anh - về làm Phó Giám đốc Điều hành, chấp nhận chi trả mức lương 40 triệu mỗi tháng. Hiện Vũ Đại Dương là Phó tổng giám đốc BIN Corporation Group kiêm Giám đốc Pháp lý và Tuân thủ DNBC Financial.

Khi đi công tác và mở rộng doanh nghiệp ra nước ngoài, Hùng Anh nhận thấy doanh nghiệp Việt quá thiệt thòi khi phải chi trả nhiều khoản phí phát sinh ở khâu trung gian. Nhận ra thách thức lẫn cơ hội kinh doanh, anh và đồng sự đến tận nơi tìm hiểu căn nguyên vấn đề nhằm xây dựng giải pháp tối ưu. Chàng trai trẻ đi qua nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ, từ những trung tâm tài chính thế giới như Hong Kong, Singapore, Dubai, Australia... đến những nước xa xôi ở châu Âu. Thậm chí sống và làm việc như người bản xứ để hiểu, tìm cách khắc phục khó khăn mà doanh nghiệp đang gặp phải.

"Tại nước bạn, tôi vừa tìm hiểu loạt thủ tục, thông lệ các nước, vừa tôi luyện tư duy tiến bộ, nhạy bén, linh hoạt với sự thay đổi nhanh chóng của thị trường số". Trực tiếp "mục sở thị" và "chinh chiến", Hùng Anh đã thành lập doanh nghiệp ở nước ngoài và dễ dàng giải quyết các vấn đề tài chính mà khi ấy trong nước còn vướng. Nắm bắt nhu cầu, anh "đóng gói dịch vụ" và sẵn sàng hỗ trợ các công ty Việt Nam lẫn nước khác với chi phí hợp lý. One IBC - công ty con chuyên dịch vụ doanh nghiệp, tư vấn tài chính ra đời từ toan tính ấy.

"One IBC ra đời với mục tiêu trở thành doanh nghiệp có khả năng cạnh tranh mạnh mẽ cùng những mối quan hệ vững chắc với đối tác mọi quốc gia và vùng lãnh thổ", anh nói.

Theo đó, One IBC cung cấp các đa dạng dịch vụ gồm: thành lập công ty ở nước ngoài (27 quốc gia và vùng lãnh thổ); kế toán, kiểm toán; dịch vụ văn phòng; tư vấn mở tài khoản nước ngoài; đăng ký sở hữu trí tuệ; xin giấy phép kinh doanh; dịch vụ giải thể công ty; quỹ cùng quỹ tín thác...

"Hướng dẫn và bảo vệ khách hàng khỏi mọi rủi ro, rào cản là ưu tiên hàng đầu của One IBC®. Với vốn kiến thức chuyên sâu về quyền tài phán quốc tế, chúng tôi cố gắng cung cấp, chia sẻ kiến thức chuyên môn và hỗ trợ tối đa khi bạn muốn kinh doanh trên toàn cầu. Dù bất cứ đâu, tôi và đội ngũ của mình đều có thể thiết lập cơ cấu doanh nghiệp, phương thức giao dịch tốt nhất, đảm bảo tuân thủ luật pháp, quy định nước sở tại. Đồng thời cung cấp nền tảng dịch vụ cần thiết nhằm hỗ trợ quản lý từ xa, tối đa hóa lợi nhuận, tiến tới bền vững lâu dài", Hùng Anh nói thêm.

Ngoài One IBC, BIN Corporation Group còn sở hữu 9 thương hiệu khác, gồm: DNBC Financial Group® (Fintech, ngân hàng số); DNBC Global Markets® (tài chính và thị trường vốn); PayCEC (nền tảng thanh toán toàn cầu); MobCEC® (giải pháp phần mềm và công nghệ); BIN Media (tiếp thị kỹ thuật số); GIS (Tư vấn định cư); Travelner® (dịch vụ lữ hành toàn cầu); Khải Hùng Group (nhà đầu tư, phân phối và phát triển bất động sản); papmall® (sàn thương mại điện tử quốc tế).

Tập đoàn nhận nhiều chứng chỉ quan trọng trong ngành gồm: chứng nhận cung cấp dịch vụ doanh nghiệp tại California- Hoa Kỳ, Hong Kong; giấy phép cấp bởi ngân hàng trung ương Lithuania năm 2017; nhà cung cấp dịch vụ của khu vực tự do DMCC; chứng nhận kiểm toán viên công chúng (CPA) tại Hong Kong; chứng chỉ nhà cung cấp dịch vụ doanh nghiệp tại Singapore do ACRA cấp; đại lý du lịch do Tổng cục Du lịch Singapore cấp năm 2020; đại lý du lịch của California hồi 2020...

Từ buổi đầu lập nghiệp, CEO Lê Hùng Anh nhận định muốn phát triển, chạm những mốc son trong ngành, doanh nghiệp phải có nền tảng nhân sự ổn định, vững vàng và giàu chuyên môn. "Con người là tài sản quý giá nhất. Để vươn đến những tầm cao mới, chúng tôi luôn nỗ lực kiện toàn, mở rộng hệ thống nhân sự và triển khai các chương trình cải thiện chất lượng nhân viên", Hùng Anh nói.

Những năm qua, Hùng Anh "đỏ mắt" tìm người tài để hiện thực hóa giấc mộng vươn tầm thế giới. "Chúng tôi cần lượng lớn nhân sự giỏi, khoảng 200-300 người, nhưng rất khó tuyển", anh nói và lý giải nhân sự có kiến thức sâu rộng; am hiểu kỹ thuật, công nghệ; chuyên môn nghiệp vụ đa ngành; thái độ sống tích cực; giỏi ứng xử, biết thấu hiểu; đồng thời không ngừng học hỏi, tích lũy kinh nghiệm... là niềm mơ ước của bất kỳ tập đoàn nào trên thế giới.

Với tầm nhìn trở thành tập đoàn quốc tế đa ngành hàng đầu châu Á vào năm 2030 và top đầu thế giới vào năm 2050, BIN Group cần ít nhất 2.000 nhân sự giỏi trong 5 năm tới. Tuy nhiên, tình trạng vừa thừa, vừa thiếu nguồn nhân lực, "khát" người tài là bài toán khó không chỉ của BIN Group mà hầu hết doanh nghiệp Việt.

Để "đãi cát tìm vàng" và hút nhân tài, Hùng Anh quay về trường cũ Bách Khoa TP HCM gặp gỡ các thầy cô và sinh viên. "Tôi nhờ các thầy đề xuất một năm khoảng 50-100 sinh viên giỏi nhất, tôi sẽ trao học bổng cho các bạn. Tuy nhiên khó trăm bề, vì các doanh nghiệp khác thậm chí đã 'chấm' những sinh viên này từ năm 2, năm 3. Dù khó, tôi vẫn phải đương đầu. Nếu năm nay không nhận được các em, BIN Group cần nỗ lực, phát triển hơn nữa để thu hút các em, biết đâu năm sau, nhiều năm nữa, họ sẽ hiểu và đi cùng mình", Hùng Anh nói.

Ngoài ra, CEO gốc Quảng Nam còn ký kết hợp tác, tuyển dụng với các đại học lớn như Khoa học tự nhiên, Công nghệ thông tin, Ngoại thương, Kinh tế... "Hy vọng 1-2 năm tới, lứa sinh viên chất lượng cao sẽ ra nhập cùng chúng tôi, tạo tiền đề vươn xa hơn nữa", anh nói.

Trong quá trình làm việc, Hùng Anh sẽ trực tiếp đào tạo, hướng dẫn nhân sự, đồng thời "tung quân của mình đi khắp thế giới" để có thể học hỏi lẫn nhau, thậm chí nhân sự Việt sẽ trực tiếp quản lý chi nhánh, văn phòng nước ngoài. "Tôi cũng khích lệ nhân sự của mình đề xuất ý tưởng, nếu sáng tạo và hay, có tính khả thi, tôi sẽ ủng hộ các bạn startup", anh nói thêm.

CEO Hùng Anh được xem là nhân tố mới, trẻ nhất dàn shark. Anh chưa đủ độ lão luyện như shark Phạm Thành Hưng, Đỗ Liên, Nguyễn Xuân Phú hay Nguyễn Hòa Bình... nhưng khẳng định bản thân nhạy bén, "đánh đâu chắc đó", tầm nhìn xa, nhiệt huyết sức trẻ và không ngại "chiến" với các shark khác để giành giật startup tiềm năng.

Trong tập 10 phát sóng ngày 7/8, Hùng Anh cho thấy sự linh hoạt, mạo hiểm khi sẵn sàng lấn sân mảng ẩm thực - vốn không phải thế mạnh và khác xa với lĩnh vực kinh doanh hiện hữu. Anh đánh giá cao khả năng sinh lời, quy mô sản xuất và thị trường rộng lớn của thịt chua đặc sản Phú Thọ - ý tưởng từ startup Thu Hoa (30 tuổi, dân tộc Mường), gọi vốn 15 tỷ đồng cho 10% cổ phần. Sau màn đấu trí, đàm phán, phân tích kỹ các yếu tố, Hùng Anh đã bắt tay với shark Hòa Bình chốt thành công thương vụ đầu tư 15 tỷ đồng cho 20% cổ phần.

Trả lời VnExpress, shark Hùng Anh cho biết ở giai đoạn đầu chương trình, anh khá căng thẳng vì hầu hết ứng viên gọi vốn không biết anh là ai, chưa thấy tiềm lực và độ mạnh tay của anh nên chỉ quan tâm đến các shark khác. Tuy nhiên chỉ sau vài số, các founder trẻ dần hướng đến anh, những cuộc trò chuyện cũng cởi mở, thoải mái hơn. "Tôi là một trong những người đầu tư nhiều nhất mùa 5", CEO 8x nói.

Hùng Anh khẳng định không tìm kiếm những ứng viên cao cấp mà ưu tiên các startup sáng giá, phù hợp với định hướng phát triển, chiến lược của tập đoàn. "Tôi đề cao startup mang tính toàn cầu hóa, tập trung vào công nghệ và chuyển đổi số nhằm tạo liên kết vững chắc và cộng hưởng sức mạnh với BIN Group", anh nói. Cụ thể, ứng viên đó phải có ý chí, quyết tâm, lòng trung thành, phẩm chất đạo đức tốt. Quan trọng nhất, dự án phải có tính khả thi, lập kế hoạch cụ thể, tính toán kỹ hiệu quả và quy tắc bất di bất dịch là "phải có lãi".

Bên cạnh đầu tư vốn, Hùng Anh muốn đồng hành với các founder trẻ từ A đến Z, trở thành người truyền lửa, trực tiếp hỗ trợ startup về quản trị kinh doanh, chiến lược tiếp thị số tổng thể, đưa ra lời khuyên thực tế để startup nhìn nhận đúng năng lực, tiềm năng và phương hướng phát triển.

CEO 8x quan niệm "nơi nào có ý chí, nơi đó có con đường" và điều quan trọng startup cần chưa hẳn là tiền, mà là kiến thức, kinh nghiệm, làm sao đi đúng hướng trong thời gian nhanh nhất. Anh cổ vũ người trẻ khởi nghiệp, nhưng khuyên họ không nên bỏ dở việc học, cần đi làm trước để lấy kinh nghiệm. Hùng Anh lý giải rất nhiều người có ý tưởng hay, nhiệt huyết nhưng tính khả thi bằng 0, rơi vào ảo tưởng. Sổ sách, giấy tờ, tài chính, kế toán, quản trị nhân sự và nhiều vấn đề phát sinh trở thành thách thức lớn khi tự làm chủ doanh nghiệp.

Nguyên tắc của Hùng Anh là không bán sản phẩm, dịch vụ cho người thân. "Gia đình, bạn bè chỉ nên là nơi động viên tinh thần, còn khách hàng và xã hội sẽ dạy bạn nhìn vào thực tế", CEO BIN Group nói.

Anh cho rằng cộng đồng khởi nghiệp hiện nay có nhiều lợi thế, đầu tiên là nguồn vốn xã hội rất nhiều, không như ngày xưa chỉ biết mượn tiền gia đình, bán tài sản. Thời đại công nghệ số, internet kết nối toàn cầu, startup có thể đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, phân phối khắp năm châu. Tuy nhiên, hạn chế là tính cạnh tranh cao, đòi hỏi nhà sáng lập phải sáng tạo không ngừng, đầu tư chất lượng và đầu tư chi phí marketing, làm thương hiệu nhằm tăng doanh thu.

Qua Thương vụ bạc tỷ, Hùng Anh nói cũng học hỏi được kinh nghiệm quý báu của các shark đàn anh, đàn chị, nhìn nhận lại cách vận hành doanh nghiệp, yêu cầu bản thân luôn đổi mới và "không ngủ quên trên chiến thắng".

Dù bận rộn công việc, CEO BIN Group luôn coi trọng gia đình, quan tâm các con, nhắc nhở bản thân phải cố gắng mỗi ngày, tiếp thêm động lực vượt khó khăn, tiến về phía trước, như cách ông chủ tập đoàn Hyundai và Samsung tạo nên những đế chế kinh tế lẫy lừng.

Nội dung: Thi Quân - Thiết kế: Duc Tran - Ảnh: Quỳnh Trần