Hôm nay, phiên tòa xét xử đại án tiêu cực tại Oceanbank bước sang ngày thứ sáu với phần đối chất giữa những người được toà triệu tập bổ sung với các bị cáo.
Ông Bùi Văn Hải. Ảnh: Xuân Hoa
Mở đầu phiên làm việc, Trưởng ban kiểm soát Ngân hàng Đại dương (OceanBank - OJB) Bùi Văn Hải được mời đối chất với các bị cáo. Ông bị triệu tập đến tòa từ ngày 31/8 song ngày 1/9 gửi đơn xin vắng mặt, tuy nhiên tòa không chấp nhận.
Ở phiên xử ngày 31/8 và 1/9, bị cáo Hà Văn Thắm (cựu chủ tịch OceanBank) nhiều lần khai có mời ông Hải tham dự tất cả các cuộc họp HĐQT. Ông Thắm "chưa bao giờ nhận được cảnh báo của ông Hải cũng như ban kiểm soát do ông phụ trách về việc những nguy cơ vi phạm pháp luật khi nhà băng chi lãi suất vượt trần trong nhiều năm".
Trước lời khai này, ông Hải cho biết trong những chức năng của Ban kiểm soát có nhiệm vụ giám sát hoạt động của ngân hàng. Tuy nhiên, trong suốt 5 năm ông không được mời dự các phiên họp của HĐQT, chỉ được mời một lần tham dự cuộc họp về hướng phát triển của ngân hàng. Quá trình giám sát, Ban chỉ nhận được nghị quyết các phiên họp HĐQT.
Do "chỉ kiểm soát qua hồ sơ, báo cáo" nên ông không thấy được bản chất, vì thế không phát hiện ra sai phạm.
Bị cáo Hà Văn Thắm bị dẫn giải vào sáng 5/9. Ảnh: Bảo Hà
HĐXX nhấn mạnh rằng ông Hải có vai trò lớn, trong cuộc họp HĐQT không những dự mà còn được ghi ý kiến của mình trong biên bản họp. Dù vậy, ông Hải vẫn phủ nhận.
Ông nói rằng ở OceanBank có hai loại giao ban. "Nếu giao ban HĐQT, tôi ít khi vắng mặt. Còn những cuộc giao ban bàn về lãi suất ngày, tôi không được tham gia, cũng không được biết".
Trong khi đó, các bị cáo gồm cựu chủ tịch HĐQT Hà Văn Thắm và hai cựu tổng giám đốc Nguyễn Minh Thu, Nguyễn Xuân Sơn đều cho rằng không nhớ rõ ông Hải có họp về triển khai chi lãi suất ngoài không nhưng việc chi lãi suất trái luật đều có sổ sách, chứng từ rõ ràng.
Trước các lời khai trên, ông Hải thừa nhận đã lập ban kiểm toán, cho kiểm tra về lãi suất có vượt trần hay không. "Tuy nhiên anh em đối chiếu thì không phát hiện ra nên không có cảnh báo về lãi suất ngoài. Tôi chỉ phát hiện một số rủi ro khác", ông nói.
Cựu trưởng ban kế toán OceanBank Nguyễn Thị Nga khi được gọi đối chất đã nói thường xuyên báo cáo với ông Hải. "Bị cáo nghĩ là trưởng ban kiểm soát không những biết mà còn biết rất rõ việc chi lãi suất ngoài, vì việc đó diễn ra thời gian dài, rầm rộ, báo cáo rõ trong sổ sách. Bản thân anh Hải có vợ làm phó giám đốc một chi nhánh ở Hà Nội trực tiếp nhận tiền chi nên không thể nói không biết được", bị cáo Nga khai.
HĐXX cũng cho rằng "trong luật pháp có những cái buộc phải biết". Ông Hải giữ vai trò quan trong OceanBank. Báo cáo tài chính kế toán hàng năm đều chuyển qua ông. "Những khoản tiền này đều báo cáo công khai minh bạch mà sao ông vẫn nói không biết", một thẩm phán nói.
Khai bổ sung, bị cáo Nga nói rằng một người biết đọc báo cáo tài chính là biết ngay bởi các con số đã thể hiện rõ. "Nếu nói Ban kiểm soát chịu trách nhiệm trước ban cổ đông mà không biết đọc báo cáo tài chính thì không thể chấp nhận được", bị cáo nói.
Toà lập tức chuyển sang hỏi đại diện Ngân hàng nhà nước về vấn đề ai được cử giám sát OceanBank giai đoạn 2010-2015, tuy nhiên không nhận được phản hồi. Vị đại diện "xin lùi lịch trả lời vì chưa nhận được thông tin từ lãnh đạo".
Bị cáo Nguyễn Minh Thu. Ảnh: Xuân Hoa
Lãnh đạo Vietsovpetro 'chối' có nhận lãi suất ngoài của Oceanbank
Ba lãnh đạo, cựu lãnh đạo của Liên doanh dầu khí Việt Nga - Vietsovpetro bị triệu tập từ Vũng Tàu ra Hà Nội dự phiên toà sáng nay. HĐXX nhắc lại phần lời khai của các bị cáo Nguyễn Xuân Sơn, Nguyễn Minh Thu, Nguyễn Thị Kiều Liên (cựu giám đốc chi nhánh Vũng Tàu của OceanBank) về việc đã nhiều lần đến Vietsovpetro biếu quà, chi lãi suất ngoài.
Phiên tòa "nóng" lên bởi sự đối chất căng thẳng giữa những cựu lãnh đạo Vietsovpetro với các bị cáo. Ông Võ Quang Huy (nguyên kế toán trưởng Vietsovpetro) thừa nhận liên doanh là khách hàng khổng lồ của OceanBank. Lúc cao điểm, công ty gửi tới 100 triệu USD, còn tiền Việt khoảng 1.000 tỷ đồng.
Theo ông Huy, OceanBank được coi là 'ngân hàng nhà' của ngành dầu khí. Ngành đã có chỉ đạo chung về việc các thành viên đều là khách hàng của nhà băng này.
Tuy nhiên, ông Huy phủ nhận lời khai của ba bị cáo Nguyễn Xuân Sơn, Nguyễn Minh Thu, Kiều Liên về việc Vietsovpetro nhận lãi suất ngoài do OceanBank chi riêng để chăm sóc.
Bị cáo Nguyễn Minh Thu cũng khai, trong lúc làm tổng giám đốc định kỳ một năm 4 lần đến Vietsovpetro chi lãi ngoài hợp đồng. "Với kế toán trưởng thì nói thẳng là chăm sóc khách hàng, còn với tổng giám đốc thì nói quà cảm ơn.
Theo bà Thu, kế toán trưởng Vietsovpetro đề nghị mình nhận 70% số tiền, còn tổng giám đốc 30%. "Với khách hàng lớn như Vietsovpetro thì đến thăm theo yêu cầu, mỗi lần ngành dầu khí hội họp cũng ghé qua. Mọi việc làm theo chỉ đạo của Chủ tịch Thắm và chị Thuỷ”, bị cáo Thu khai.
Bị cáo Nguyễn Xuân Sơn trong sáng 5/9. Ảnh: Bảo Hà
Cựu tổng giám đốc Thu nói giai đoạn 7/2012-6/2014 đã chi khoảng 23 tỷ đồng cho các lãnh đạo Vietsovpetro. Kế toán trưởng 15-16 tỷ, còn lại đưa cho tổng giám đốc. "Tại sao bị cáo lại nhớ như vậy?", tòa hỏi. Bị cáo đáp "trong lúc điều tra đã đối chiếu, xác nhận".
Bị cáo Nguyễn Quốc Chiến khai trong thời gian làm giám đốc chi nhánh Vũng Tàu đã vài lần cùng lãnh đạo ngân hàng đến thăm lãnh đạo Vietsovpetro. Trước câu hỏi "có thấy lãnh đạo chi gì cho lãnh đạo Vietsovpetro?", bị cáo nói "chỉ chuẩn bị hoa, còn quà gì thì không biết".
"Vietsovpetro là khách hàng lớn của Oceanbank thì Tổng giám đốc đến thường xuyên cũng là bình thường", bị cáo Nguyễn Thị Kiều Liên (cựu giám đốc chi nhánh Vũng Tàu của OceanBank) khai.
Toà chất vấn ông Võ Quang Huy về những lời khai này, song ông phủ nhận. "Đó là những lời khai bịa đặt", cựu kế toán trưởng Vietsovpetro nói. "Ông nghĩ gì khi nhiều người cùng khai như vậy?", tòa hỏi. Ông Huy đáp: “Không biết tại sao lại khai như vậy”.
Cựu tổng giám đốc Vietsovpetro Nguyễn Hữu Tuyến cũng phủ nhận việc "được chăm sóc" nhận lãi suất ngoài. “Đó là lời khai các anh chị, thực tế tôi không nhận”, ông nói và cho biết làm tổng giám đốc Vietsovpetro từ tháng 3/2009 đến 1/7/2013.
Thừa nhận trong giai đoạn này, liên doanh có gửi tiền tại OceanBank song ông Tuyến khẳng định "không nhận bất cứ lợi ích gì từ ngân hàng này".
Sau khi hai cựu lãnh đạo Vietsovpetro phủ nhận việc nhận lãi suất ngoài của Oceanbank, đến lượt Tổng giám đốc đương nhiệm của công ty Từ Thành Nghĩa, HĐXX hỏi luôn: "Ông cũng khẳng định mình không nhận tiền đúng không". Ông Nghĩa tiếp tục khẳng định 'không nhận một đồng nào' và chỉ gặp bị cáo Nguyễn Minh Thu một vài phút đầu năm 2014.
Chiều nay, tòa tiếp tục phần thẩm vấn.