Mới đây khi xin ý kiến đóng góp vào tờ trình ban hành giá các loại đất ở TP Hà Nội, áp dụng từ ngày 1/1/2020 đến 31/12/2024, UBND TP Hà Nội đã đề xuất tăng bình quân 30% giá các loại đất.
Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HOREA) thì góp ý về khung giá đất giai đoạn 2019-2024 gửi UBND TP HCM và Bộ Tài nguyên & Môi trường, trong đó đề xuất khung giữ nguyên mức giá tối thiểu, nhưng tăng một phần ba mức giá tối đa so với hiện nay.
Một góc Hà Nội nhìn từ trên cao. Ảnh: Giang Huy
Bà Trần Thị Khánh Linh, Trưởng bộ phận Định giá, Savills TP HCM cho rằng, bảng giá đất cho giai đoạn 5 năm là khá dài vì tình hình giá bất động sản thay đổi nhanh. Do đó, chuyên gia này cho rằng có thể có những giai đoạn điều chỉnh nhỏ như 6 tháng hoặc một năm để cập nhật biến động của thị trường.
Theo bà Linh, giá đất bị điều chỉnh bởi cung cầu nên luôn thay đổi. Do đó về dài hạn không nên ban hành khung giá đất cố định cho một giai đoạn dài đến 5 năm. Thực tế đã cho thấy sự khác biệt rất lớn giữa giá đất giao dịch trên thị trường với khung giá này.
"Các nhà làm luật chỉ nên quy định rõ ràng cơ chế, phương pháp xác định giá trị thị trường. Tất cả nghĩa vụ tài chính liên quan đến đất đai đều nên quy ra cơ sở giá trị thị trường, đồng thời giao việc xác định này cho các cơ quan, tổ chức độc lập, có năng lực. Việc xác định giá đất theo thị trường là cơ chế tối ưu để hạn chế thất thu ngân sách nhà nước, làm hài lòng, thỏa mãn tất cả các bên sử dụng đất có liên quan", bà Linh nói.
Đồng thời, theo bà, UBND các tỉnh, thành phố cần được phân quyền chủ động hơn khi ban hành bảng giá đất để bảo đảm nguyên tắc phù hợp với giá phổ biến trên thị trường và thực tế của từng địa phương. Hiện nay, ràng buộc của Nghị định 44/2014 đối với địa phương khi ban hành giá đất là không quá 30% so với mức giá tối đa của khung gây hạn chế tính cập nhật thị trường.
Theo chuyên gia thuộc Savills, nếu áp dụng khung giá hiện hành trong khi chưa phản ánh đúng giá trị trường làm cho người bị thu hồi đất thiệt thòi và không đồng thuận. Điều đó làm cho công tác đền bù giải phóng mặt bằng chậm triển khai và dự án sẽ chậm đi vào hoạt động, là một tác nhân làm thu hẹp nguồn cung.
Đối với chủ đầu tư, nếu theo Luật Đất đai 2013, các dự án bất động sản có giá trị trên 30 tỷ đều không căn cứ vào bảng giá đất mà phải sử dụng cơ sở định giá thị trường để xác định nghĩa vụ tài chính. Do đó, việc điều chỉnh khung giá đất nhà nước cũng không ảnh hưởng nhiều đến chi phí đầu vào của các dự án bất động sản, từ đó giá thành các sản phẩm bất động sản cũng không bị ảnh hưởng nhiều.
Nguyễn Hà