![]() |
Bắt sao biển gai. |
Khu bảo tồn Hòn Mun, tên một đảo trung tâm được đặt thành tên chung cho cả một vùng biển bao gồm nhiều đảo, cách bờ biển Nha Trang khoảng vài cây số. Theo quỹ động vật hoang dã thế giới (WWF), Hòn Mun được coi là khu vực đa dạng sinh học biển bậc nhất ở Việt Nam và quốc tế, đặc biệt phong phú về san hô. Tuy nhiên, san hô tại Hòn Mun đang chịu nhiều tác động xấu và có thể rơi vào tình trạng huỷ diệt, gần đây nhất là sự đe dọa của một loài thiên địch mới - sao biển gai.
![]() |
Hòn mun, nơi san hô mọc phong phú nhất ở Việt Nam. |
Vào những năm 1960, một quần thể sao biển gai đã bị nhận diện là nguyên nhân chính huỷ hoại nhiều rạn san hô ở Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương.
Theo kết quả khảo sát vào năm 1993 của WWF, loài sao biển gai (acanthaster planci) đã có mặt tại Hòn Mun, tuy còn ít. Đến nay, chúng gia tăng rất mạnh, trở thành nguy cơ đáng báo động.
Theo chuyên gia dự án khu bảo tồn biển Hòn Mun, tiến sĩ Lyndon de Vantier: “Sao biển gai đang phát triển và tồn tại với một số lượng lớn tại đây là hiện tượng không bình thường”. Khi có tuổi 3-4 năm thì độ dài cơ thể sao biển gai đến 25-60 cm, lớn gấp nhiều lần sao biển thường. Do thức ăn là san hô, nên một khi số lượng của chúng gia tăng thì số san hô bị huỷ hoại cũng tăng theo. Từ đó kéo theo những tác động bất lợi đối với hệ sinh thái biển.
Theo thạc sĩ Hồ Văn Trung, điều phối viên dự án Khu bảo tồn biển Hòn Mun, “qua kết quả giải phẫu và quan sát đối với những con đã bắt được thì sau mùa trăng tới, chỉ trong vòng 1-2 tuần nữa thôi, sao biển gai ở Hòn Mun sẽ có thêm một đợt sinh sản lớn…”
Tiến sĩ Lyndon de Vantier nhận định, “nguyên nhân của sự bùng nổ sao biển gai liên quan đến việc khai thác quá mức những đối tượng địch hại của loài sao biển này".
Đó là những loài cá sống trong các dải đá ngầm cùng các loài nhuyễn thể khác. Đồng thời việc bùng nổ số lượng sao biển gai cũng liên quan đến sự thay đổi chất lượng nước, do các nguồn thải từ đất liền đổ ra biển.
Đối phó với thực trạng ấy, ban quản lý khu bảo tồn biển Hòn Mun đã khởi động “chiến dịch tiêu diệt sao biển gai”, bằng việc vận động dân cư các đảo Vũng Me, Vũng Ngán, Trí Nguyên và các câu lạc bộ bơi lặn biển thực hiện một ngày lặn bắt sao biển gai tại Hòn Mun. Giám đốc Khu bảo tồn cho biết: “Sẽ tiếp tục duy trì và tổ chức thêm những hình thức khác nữa, có thể cả biện pháp thu mua để thu hút ngư dân tham gia mạnh hơn trong việc bắt sao biển, nhằm hạn chế và ngăn chặn nguy cơ phát triển của loài này"
(Theo Tuổi Trẻ chủ nhật)