Là chủ của hàng loạt website cá nhân (blog), Tatsuya Kabuto cũng tham gia thị trường chứng khoán như một tay chơi nghiệp dư. Một cảm giác vô cùng tồi tệ về sàn Tokyo cứ ám ảnh Kabuto đúng vào 18/1, một ngày sau khi doanh nghiệp Internet hàng đầu Nhật Bản Livedoor bị cáo buộc phạm luật.
Tuy nhiên, cả ngày 18/1, Kabuto phải làm việc bên ngoài. Quanh anh ta chẳng có một công cụ nào có thể giúp trực tiếp đặt lệnh gửi tới sàn giao dịch, một chiếc máy tính xách tay cho phép truy cập Internet tốc độ cực cao chẳng hạn. Kabuto chợt nhớ tới chiếc điện thoại di động, vật bất ly thân, cũng là người bạn hằng ngày giúp Kabuto và các nhà đầu tư cá nhân khác theo dõi tình hình giao dịch trên thị trường chứng khoán một cách tiết kiệm và tiện lợi.
Vài phút sau khi đăng nhập vào tài khoản chứng khoán của mình, Kabuto hiểu ngay sàn giao dịch đang có vấn đề và vội quyết định bán tống bán tháo 33.000 USD cổ phiếu Villlage Vanguard (chuỗi cửa hàng bán sách nổi tiếng ở Nhật Bản). "Giá cổ phiếu giảm nhanh đến mức tôi cảm thấy rằng nếu không bán ngay mình có thể trở thành người thua nhiều nhất trong cuộc chơi", Kabuto tâm sự. "Mọi việc được hoàn tất chỉ trong vòng 2 phút".
 |
|
Khó quản các giao dịch thực hiện từ mobile. (Eforex-asia.com) |
Vào thời khắc ấy, không chỉ một mình Kabuto làm như vậy. Khi chỉ số Nikkei 225 rớt mạnh, vô khối nhà đầu tư cá nhân cũng vội vã bán ra, nhanh chẳng kém những tay chuyên nghiệp kinh nghiệm đầy mình. Tất cả các nhà đầu tư, kể cả chuyên nghiệp lẫn nghiệp dư, lúc đó đều nao núng bởi tin Livedoor phạm luật. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng chính các tay chơi nghiệp dư mới là người đẩy thị trường chứng khoán Tokyo vào cảnh náo loạn, khiến chỉ số Nikkei giảm 7% chỉ trong một ngày. Trong đó, đa phần đều bán tống bán tháo cổ phiếu trong vòng 30-40 giây, thông qua điện thoại di động kết nối Internet.
Biết đến Internet nhờ mobile
Giao dịch chứng khoán qua mobile là cụm từ khá mới đối với những người Nhật yêu thích công nghệ. Tháng 11 năm ngoái, doanh số giao dịch qua mobile của Matsui Securities, E*Trade Securities và Monex (3 nhà môi giới chứng khoán online hàng đầu Nhật Bản) lần đầu tiên chạm con số kỷ lục 11.000 tỷ yen (tương đương 8,7 tỷ USD), tăng 90% so với cùng kỳ năm trước. Đây cũng là con số nằm ngoài sức tưởng tưởng của các nhà đầu tư Hàn Quốc, nơi mà kết nối Internet qua mobile đã trở nên phổ biến từ rất lâu. Người dân xứ kim chi chẳng mấy mặn mà với loại hình mua bán chứng khoán này.
Vậy tại sao kết nối không dây đang được người Nhật Bản ưa chuộng và chọn làm phương tiện giao dịch? Câu trả lời có thể tìm thấy khi nhìn lại cả quá trình phát triển của ngành công nghiệp mobile Nhật Bản, vốn nở rộ từ những năm 1990. Khi đó, cước kết nối qua điện thoại quá đắt đỏ, hạn chế người dân truy cập mạng ở nhà. Những chiếc điện thoại di động có chức năng truy cập Internet đã được nhiều người lựa chọn, bởi cước kết nối qua mobile rẻ hơn qua điện thoại cố định.
Ngày nay, hầu như mỗi người dân xứ hoa anh đào đều sở hữu một chiếc điện thoại cầm tay, và rất nhiều người có điện thoại công nghệ 3-G cho phép kết nối Internet siêu tốc. Kết quả là phần lớn người dân Nhật Bản làm quen với Internet qua chiếc điện thoại di động, chứ không phải qua máy tính ở nhà.
Công nghệ thay đổi xu hướng đầu tư
Năm ngoái, chỉ số Nikkei 225 của Nhật tăng 40%. Đóng góp vào sự tăng trưởng này, có công của hàng nghìn nhà đầu tư cá nhân mới nhập sàn. Các công ty Internet như Livedoor có vai trò rất lớn trong việc thu hút người chơi mới đến với sàn chứng khoán bằng các dịch vụ kết nối không dây thông qua các phương tiện truyền thông như mobile. Có đến 80% các nhà đầu tư cá nhân đều sở hữu một tài khoản trên mạng và phần lớn trong số họ thường đặt lệnh mua bán thông qua mobile. Nếu chỉ tính riêng 5 công ty môi giới chứng khoán online hàng đầu Nhật Bản là Monex Beans, Rakuten Securities, Matsui Securities, E*Trade và Kabu.com, một phần mười giao dịch của họ được thực hiện bằng mobile kết nối Internet, tăng gấp đôi so với vài năm trước đó.
Giao dịch online thịnh hành ở Nhật Bản cho thấy công nghệ đang góp phần làm thay đổi hành vi của các nhà đầu tư. Trong những năm thuộc giai đoạn "hậu bong bóng kinh tế", đầu tư vào chứng khoán được xem như một trò may rủi. Phần lớn người dân Nhật đều cảm thấy rất mạo hiểm nếu ném tiền vào cổ phiếu và họ quyết định đem tiền gửi ngân hàng hoặc gửi tiết kiệm bưu điện. Tổng số dư tiền gửi tiết kiệm ở ngân hàng và bưu điện của người Nhật lúc đó vào khoảng 12.000 tỷ USD. Ngay cả bây giờ, hơn một nửa gia đình ở Nhật đều có tài khoản tiền gửi ở ngân hàng.
Tuy nhiên, mọi thứ đều thay đổi theo thời gian. Hơn 10% tài sản của các hộ gia đình giờ đều dồn vào chứng khoán và các quỹ đầu tư. Chính Internet, đặc biệt là kết nối Internet thông qua các phương tiện cầm tay đã kéo người Nhật quay về với sàn chứng khoán. Cũng chính Internet đã xóa đi ranh giới giữa các nhà môi giới chuyên nghiệp với những tay chơi nghiệp dư.
Các công ty môi giới chứng khoán ngày nay đang chạy đua phát triển dịch vụ giao dịch qua mạng. Ngân hàng Tokyo - Mitsubishi UFJ đang sở hữu trang web Kabu.com và bắt đầu triển khai dịch vụ từ 2000. Kabu.com cho phép các chủ tài khoản được tra cứu giá chứng khoán, lập biểu đồ và theo dõi cáo bạch của các công ty niêm yết thông qua mobile. Sắp tới, các công ty môi giới còn định cung cấp video ghi hình những buổi phân tích của các chuyên gia về xu hướng mới trên thị trường và cho phép khách hàng tải về điện thoại di động.
Kể từ tháng 10 năm ngoái, Matsui Securities bắt đầu cho phép khách hàng mở tài khoản truy cập thông qua mobile. Hãng này dự tính, sẽ có khoảng 1/5 chủ tài khoản sẽ truy cập và thực hiện giao dịch thông qua mobile hằng ngày. E*Trade cũng cho biết, cứ 5 phút một lần website của họ lại được cập nhật, tạo điều kiện thuận lợi cho những người thực hiện giao dịch online thông qua điện thoại di động.
Trong khi các công ty đang chạy đua để phát triển dịch vụ mới, sự cố trên sàn Tokyo tuần qua khiến các nhà phân tích bắt đầu lo ngại. Chính các nhà đầu tư cá nhân truy cập vào sàn giao dịch thông qua mobile đã tạo áp lực rất lớn, gây làn sóng bán tống bán tháo cổ phiếu và làm đảo lộn thị trường. Đa phần họ đều là nhà đầu tư mới nhập sàn, không có đủ kinh nghiệm và sức chịu đựng giống như những nhà môi giới chuyên nghiệp, nên vội vã tìm cách bảo toàn vốn mỗi khi có sự cố. Nhiều người cho rằng, nếu còn xảy ra một vài cú sốc như tuần qua, có thể phải tính tới biện pháp cấm các nhà đầu tư mới thực hiện giao dịch, thậm chí không cho phép gọi điện thoại di động.
S.L. (theo BusinessWeek)