Đảo Cát Bà cách trung tâm thành phố Hải Phòng khoảng 30 km, được thiên nhiên ưu ái ban tặng với nhiều danh lam thắng cảnh cùng nguồn hải sản phong phú. Một trong những sản vật biển được yêu thích ở đây là sam biển. Với nguồn gốc tự nhiên, sam ở Cát Bà luôn được đảm bảo độ tươi và trở thành món ngon không thể bỏ qua khi du lịch đến đây trong những ngày hè sắp tới.
Sam có vỏ cứng như mai cua, mình tròn dẹt, đường kính độ gang tay. Sam cái thường nặng chừng 1 kg, sam đực chỉ nặng khoảng 5 lạng. Để bắt được sam biển, ngư dân phải tính con nước và định ngày ra khơi.
Sam được chế biến thành rất nhiều món ngon, phổ biến là súp, gỏi, xào sả ớt, chua ngọt, miến, cháo... nhưng hấp dẫn và được nhiều thực khách ưa chuộng nhất là món sam nướng. Đặc biệt, những con sam cái khi vào mùa sinh sản thường mang bụng trứng to, giàu đạm nên khi nướng lên trở thành món ngon khó quên.
Thường người ta vứt bỏ sam đực bởi ít thịt, chỉ bắt sam cái. Sam sơ chế khá kỳ công và hết sức cẩn thận. Người đầu bếp phải cắt tiết sao cho thành tia để thịt sam giữ nguyên mùi vị tự nhiên. Toàn bộ phần vây, gan, ruột được lọc bỏ. Phần thân dưới của sam được tách ra nướng riêng, còn phần trứng thì sẽ được ướp mỡ hành, gia vị và đậu phộng, sau đó để nguyên phần mai có trứng lên bếp than để nướng.
Sau khi tẩm ướp sam với các gia vị cho ngấm rồi đặt lên vỉ nướng, trở đều cho tới khi mình sam chín vàng, dậy mùi thơm là có thể thưởng thức. Người ta thường ăn kèm sam nướng với bưởi chua tách múi, củ cải thái nhỏ ngâm dấm, rau thơm, đậu phộng rang giã nát, nước mắm tỏi, ớt, hành phi...
Vào mùa sam sinh sản (từ tháng 10 đến tháng 2 âm lịch), số lượng nhà hàng bán các món từ sam nhiều hơn những thời điểm khác trong năm. Bạn có thể tới dãy nhà hàng nằm trên đường 1/4 hoặc Núi Ngọc trong thị trấn để thưởng thức.
Lê Thương