Cáo buộc đối với ông Nguyễn Chiến Thắng, 67 tuổi, và Lê Đức Vinh được nêu trong cáo trạng VKSND Khánh Hòa vừa hoàn tất, truy tố về tội Vi phạm quy định về quản lý đất đai theo khoản 3 Điều 229 Bộ luật Hình sự, khung hình phạt 5-12 năm tù.
Hai cựu lãnh đạo tỉnh bị cho là đã ký nhiều văn bản, từ năm 2012 đến 2015, chỉ đạo các sở ngành giao, chuyển mục đích sử dụng và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trái pháp luật cho doanh nghiệp thực hiện dự án Biệt thự sông núi Vĩnh Trung, Sinh thái tâm linh Cửu long Sơn Tự, phá vỡ quy hoạch khu vực núi Chín Khúc.
Liên quan đến vụ án, ông Đào Công Thiên, nguyên phó Chủ tịch tỉnh Khánh Hòa; Lê Mộng Điệp, Võ Tấn Thái, cùng là cựu giám đốc Sở Tài Nguyên và Môi trường; Lê Văn Dẽ, cựu giám đốc Sở Xây dựng, và Trần Văn Hùng, cựu chi cục trưởng Chi cục Quản lý đất đai cũng bị truy tố về cùng tội danh.
Ông Nguyễn Chiến Thắng khi còn đương chức Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, hồi tháng 7/2015. Ảnh: Thành Nguyễn
Theo cáo trạng, giai đoạn năm 2012-2015, Công ty TNHH sản xuất và xây dựng Khánh Hòa (Công ty Khánh Hòa) được UBND tỉnh cấp phép làm chủ đầu tư hai dự án trên.
Đối với dự án Sinh thái tâm linh Cửu Long Sơn Tự, doanh nghiệp này chưa được cấp giấy chứng nhận đầu tư, điều chỉnh tăng diện tích đất từ hơn 123 ha lên hơn 513 ha. Tuy nhiên, ngày 3/4/2012, ông Nguyễn Chiến Thắng ký văn bản cho phép Công ty Khánh Hòa tăng diện tích cho dự án. Trên thực tế, địa phương đã giao tổng diện tích 513,53 ha cho chủ đầu tư.
Ba tháng sau, công ty này tiếp tục điều chỉnh tăng đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp thêm 1,7 ha và chưa có giấy chứng nhận đầu tư điều chỉnh về nhu cầu sử dụng đất, ông Thắng vẫn ký duyệt.
Nhà chức trách cáo buộc, ông Thắng là người đứng đầu UBND tỉnh Khánh Hòa nhưng đã ký các văn bản chỉ đạo về chủ trương và quyết định giao đất trái pháp luật cho doanh nghiệp. Các ông Đào Công Thiên, Lê Mộng Điệp, Võ Tấn Thái, Trần Văn Hùng đã tham mưu, ký các văn bản liên quan.
Cơ quan công tố xác định, hành vi của ông Thắng và cấp dưới cùng các cán bộ sở ngành đã vi phạm các quy định về Luật Đất đai và các văn bản liên quan.
Ông Lê Đức Vinh, cựu Chủ tịch tỉnh Khánh Hòa khi bị bắt tạm giam, chiều 8/6. Ảnh: An Phước
Đối với dự án Biệt thự sông núi Vĩnh Trung thuộc khu vực núi Chín Khúc, ngày 22/6/2011, Công ty Khánh Hòa có văn bản xin chuyển mục đích sử dụng đất của dự án. Ông Lê Đức Vinh lúc này với tư cách là Phó chủ tịch UBND tỉnh đã phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết để phục vụ mục đích chuyển mục đích sử dụng đất cho Công ty Khánh Hòa thực hiện dự án.
Theo VKS, ông Lê Mộng Điệp với vai trò là Giám đốc Sở Tài Nguyên và Môi trường sau khi xác minh hồ sơ, biết việc chuyển mục đích sử dụng đất là không đúng theo quy định của pháp luật và kế hoạch sử dụng đất nhưng vẫn ký tờ trình đề nghị UBND tỉnh cho Công ty Khánh Hòa chuyển mục đích sử dụng đất để làm dự án.
Còn ông Lê Văn Dẽ, Giám đốc Sở Xây dựng, đã báo cáo kết quả thẩm định, đề nghị UBND tỉnh phê duyệt trái quy hoạch xây dựng chung. Đây là cơ sở để Sở Tài Nguyên Môi trường chuyển đất rừng sản xuất sang đất phi nông nghiệp trái quy định pháp luật.
Từ tham mưu của các sở ngành, ngày 15/8/2012, ông Vinh đã ký quyết định cho phép Công ty Khánh Hòa chuyển mục đích sử dụng 196.194 m2 từ đất rừng sản xuất sang đất ở và đất có mục đích công cộng để thực hiện dự án.
Đến tháng 9/2011, UBND tỉnh Khánh Hòa cấp giấy chứng nhận đầu tư, với mục đích đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu biệt thự mới để ở kết hợp với du lịch sinh thái cho chủ đầu tư.
Nhà chức trách xác định, ông Vinh ký các quyết định giao đất vi phạm pháp luật về quản lý đất đai, giao đất khi chưa xác định mức thu tiền sử dụng đất, giao đất trên thực địa trước khi chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ tài chính; giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất vi phạm quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
Hồi giữa năm ngoái, các cựu lãnh đạo và cán bộ trên bị khởi tố, bắt tạm giam.
Một góc núi Chín Khúc ở TP Nha Trang bị "băm nát" - nơi doanh nghiệp thực hiện dự án. Ảnh: Xuân Ngọc
Núi Chín Khúc nằm phía Tây TP Nha Trang, trước đây cây cối xanh tươi, nay bị chặt hạ, để lại đồi trọc. Nhiều hecta đất đá bị đào bới, san lấp để làm dự án gây tình trạng ngập lụt, sạt lở nghiêm trọng. Cuối năm 2018, hàng loạt trận lở đất ở các núi ở thành phố, trong đó có núi Chín Khúc làm 21 người chết.
Năm 2019, sau khi rà soát, UBND Khánh Hòa nhận thấy các dự án tại núi Chín Khúc triển khai qua nhiều giai đoạn, kéo dài và có nhiều thiếu sót trong quản lý nhà nước, xây dựng, bảo vệ môi trường. Chủ tịch Khánh Hòa thời điểm này là ông Lê Đức Vinh đã cấp tốc yêu cầu dừng dự án và nhà đầu tư phải trồng cây, phủ xanh các khoảng trống bị "băm nát", song đã không thể khôi phục trạng thái ban đầu do núi sau khi bị đào bới có độ dốc lớn, kết cấu đất bị thay đổi.
Sau khi bị phát hiện sai phạm, chủ đầu tư đã trả lại 370 ha đất khoanh nuôi tái sinh, phục hồi môi trường rừng. Hiện trạng đất dự án đã được chuyển đổi cơ cấu thành đất trồng rừng sản xuất theo đúng quy hoạch.
Vụ án vì thế không xác định thiệt hại về vật chất.