Ấn phẩm dày 432 trang, do chuyên gia Charlotte Aguttes-Reynier lên ý tưởng và soạn thảo, gồm các phần: Lời tựa, Sự ra đời của nghệ thuật hiện đại Việt Nam, Tiểu sử và các tác phẩm chọn lọc, Phụ lục. Ngoài tiếng Pháp, sách được Alexane Reynier - con gái tác giả - biên dịch sang tiếng Anh, nhà nghiên cứu mỹ thuật Bùi Hoàng Anh hiệu đính tiếng Việt.
Tác giả cho biết hình thành ý tưởng khi lần đầu biết đến các bức họa Thưởng trà của Lê Phổ, từ đó tìm hiểu về sự nghiệp và các tranh của ông, cùng những người bạn họa sĩ là Vũ Cao Đàm, Mai Trung Thứ, Lê Thị Lựu. Bà nhận ra chưa có ai viết sơ yếu lý lịch, cũng như tổ chức triển lãm tác phẩm của họ. Charlotte quyết định bắt tay vào làm điều này, đồng thời thực hiện nhiều phiên đấu giá để giới thiệu tranh của các tác giả Đông Dương. Bên cạnh đó, bà dành thời gian nghiên cứu, gặp gỡ, trao đổi những nhà sưu tập, bạn bè các họa sĩ để có tư liệu viết sách.
Tác phẩm là kết quả 10 năm tích lũy của của bà Charlotte về nghệ thuật hiện đại Việt Nam, nêu toàn cảnh về lịch sử Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương (nay là trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam) từ năm 1925 đến năm 1945. Qua đó tôn vinh những đóng góp và thành tựu của các giảng viên, sinh viên trường trong quá trình đặt nền móng, xây dựng, phát triển nền mỹ thuật hiện đại nước nhà, như Diệp Minh Châu, Hoàng Tích Chù, Lê Phổ, Lê Quốc Lộc, Lê Thị Lựu, Lương Xuân Nhị, Nguyễn Khang, Nguyễn Văn Tỵ.
Nhà nghiên cứu mỹ thuật Ngô Kim Khôi - cháu ngoại họa sĩ Nguyễn Nam Sơn - nói vui mừng, xúc động khi một người Pháp quan tâm đến nền mỹ thuật của Việt Nam. Ông nhận định cuốn sách đáp ứng đủ tiêu chí hiếm và đẹp, cung cấp các tài liệu ít ai biết, giúp công chúng hiểu hơn về nền mỹ thuật hiện đại Đông Dương.
Charlotte Aguttes-Reynier là chuyên gia về nghệ thuật hiện đại châu Á, giữ chức Chủ tịch Hiệp hội các nghệ sĩ châu Á tại Paris (AAP) từ năm 2019. Bà là con gái nhà sáng lập Aguttes - Claude Aguttes. Năm 2013, bà nghiên cứu thúc đẩy mua bán các tác phẩm của những nghệ sĩ từ châu Á, góp phần vinh danh khoảng 70 nghệ sĩ, giám định.
Ngoài ra, Charlotte hỗ trợ bán đấu giá khoảng 1.000 bức sơn mài, điêu khắc, trong đó có hơn 150 tranh của Mai Trung Thứ, 150 bức của Lê Phổ và gần 100 tác phẩm của Vũ Cao Đàm. Aguttes cũng là một trong năm nhà đấu giá bán tranh của Lê Phổ, Mai Trung Thứ, Vũ Cao Đàm ở mức cao nhất.
Phương Linh