Vài tháng trước, tôi rời khỏi công ty gia đình mà không kịp nói một lời giải thích. Trên danh nghĩa, tôi bị cho nghỉ vì "không đạt kỳ vọng", nhưng sự thật là tôi đã bước ra khỏi một lò nung kéo dài sáu tháng, nơi bản thân bị bào mòn bởi thao túng cảm xúc và một môi trường làm việc độc hại.
Công ty đó vốn là doanh nghiệp gia đình với cấu trúc cũ kỹ: nhân sự trụ cột già cỗi, bảo thủ, quy trình lỏng lẻo, mâu thuẫn nội bộ ngấm ngầm và áp lực vận hành lớn. Đây là kiểu môi trường dễ khiến người mới bị kiệt sức chỉ sau vài tháng, không có hệ thống hỗ trợ hay quản trị đúng nghĩa, mọi thứ vận hành bằng quyền lực cá nhân nhiều hơn là năng lực. Đứng đầu công ty là người đàn ông lớn tuổi.
Con trai ông chủ nhỏ hơn tôi, từng được ưu ái đưa vào nhiều vị trí quản lý sau khi du học về, như chuẩn bị cho việc nối nghiệp. Kèm theo đó là nhiều tin đồn không hay, trong đó có việc anh ta từng quấy rối tình cảm một nhân viên dù đã có gia đình. Một thời gian sau, anh bị buộc phải "ở nhà". Khi trở lại, CEO đưa anh vào team tôi với vai trò nhân viên, như một cách giảm áp lực cho anh. Tôi bước vào câu chuyện đó mà không hề đề phòng. Anh thông minh, giao tiếp tinh tế, biết đọc cảm xúc người khác.
Sau nhiều năm làm việc độc lập, tôi mềm yếu trước vài câu động viên, vài khoảnh khắc tưởng như quan tâm. Tôi không biết rằng mình đang mở cánh cửa dẫn vào một chu kỳ độc hại. Chu kỳ ấy là: thao túng, giận dỗi, im lặng, quay lại. Nó lặp đi lặp lại đến mức gần như có thể dự đoán bằng lịch. Một ngày anh quan tâm quá mức, ngày hôm sau anh nổi giận vô cớ. Khi tôi giữ khoảng cách, anh im lặng như trừng phạt. Khi tôi mệt mỏi, anh quay lại bằng sự dịu dàng khiến tôi tự nghi ngờ bản thân.
Mỗi chu kỳ trôi qua, tôi kiệt quệ thêm, như bị rút cạn bởi một người đói tình cảm cần nơi bấu víu. Có lúc tôi mệt đến bật khóc ngay trong văn phòng và nói với một bạn: "Em có muốn chị làm điều dại dột không? Anh chưa bao giờ cho chị một ngày bình yên". Ngay cả khi tôi đau đến vậy, anh vẫn xoay tôi trong những cuộc trò chuyện dài, đổ lỗi, phân tích, khiến tôi tin rằng chính mình là người gây ra vấn đề.
Ở một góc khác, CEO, cha của anh, biết rõ chuyện. Ông biết điểm yếu của con trai, đã nghe tin đồn, thấy hệ quả, thế nhưng ông không dám đối diện sự thật. Thay vì xử lý tận gốc, ông chọn cách "dọn dẹp" bằng việc cho tôi nghỉ việc êm đẹp để giữ trật tự gia đình và công ty. Tám tháng ở nơi đó giống như bị nung trong lò: áp lực, hỗn loạn, trách nhiệm lẫn với cảm xúc. Tất cả ảo tưởng về tình yêu, sự công nhận, hay hy sinh vô điều kiện... đều bị thiêu sạch. Tôi nhận ra mình chỉ còn là nguồn cung cấp cảm xúc cho một người không tự đứng vững. Nếu tôi không bước ra, sẽ biến mất trong chính cuộc đời mình. Tôi gửi anh ta một tin nhắn cuối, nhẹ nhàng và tử tế, như một lời chào vĩnh viễn.
Hai tháng sau, tôi được thông báo nghỉ việc. Ngày đó, tôi hiểu rằng số phận đang giúp mình thoát khỏi nơi khiến bản thân kiệt quệ mỗi ngày. Ba tháng vừa qua, tôi học cách hồi phục: tự pha một ly cà phê, ngồi yên mà không bị ai giận dữ làm gián đoạn, hít thở và thấy mình còn sống. Tôi hiểu rằng: Tình cảm không đi kèm trừng phạt. Sự im lặng khi rời đi đôi khi là cách bảo vệ mạnh mẽ nhất. Không môi trường độc hại nào có quyền quyết định giá trị của tôi.
Tôi viết những dòng này để gửi đến những ai đang mắc kẹt: nếu bạn phải đánh đổi bình yên để giữ một người hay một công việc, hãy buông tay. Sự bình yên bên trong bạn mới là thứ đáng giữ đến cùng.
Quỳnh Hoa