Federer treo vợt tháng 9/2022, sau 25 năm thi đấu chuyên nghiệp, tạo di sản đồ sộ với 20 Grand Slam trong tổng 103 danh hiệu ATP, thắng 1.251 trận (nhiều thứ hai lịch sử), đứng top 10 thế giới 968 tuần, gồm 310 tuần ở vị trí số một.
Ở giai đoạn đỉnh cao 2004-2008, Federer tạo sự thống trị gần như tuyệt đối, với năm lần liên tiếp vô địch Mỹ Mở rộng và Wimbledon, thắng 20 trong 23 trận bán kết Grand Slam liên tiếp, cùng kỷ lục 237 tuần liên tiếp giữ đỉnh bảng điểm ATP.
Trong thập niên đầu của thế kỷ 21, Federer gần như không có đối thủ trên mặt sân cứng và cỏ. Anh tạo thiện cảm với lối đánh hoa mỹ, chính xác đến khó tin. Huyền thoại Thụy Sĩ được xem là nhân vật quan trọng bậc nhất lịch sử ATP Tour khi góp phần nâng tầm các giải quần vợt và giá trị bản quyền truyền hình.
Rất nhiều lứa đàn em thừa nhận theo đuổi quần vợt vì ngưỡng mộ Federer. Sự chú ý của thế giới dành cho quần vợt bước sang trang mới khi Federer và Nadal tạo nên cặp kỳ phùng địch thủ vĩ đại bậc nhất kỷ nguyên Mở. Mỗi trận của Federer với Nadal (16 thắng – 24 thua) và sau này với Djokovic (23-27) đều thu hút lượng lớn người xem. Nhiều trận trong số này được ATP chọn là những trận kinh điển bậc nhất lịch sử, để lại cảm xúc mạnh với hàng triệu người trên thế giới.
Federer là nhân vật ảnh hưởng lớn nhất tới ATP Tour ba thập kỷ qua, khi giữ vai trò Chủ tịch Hội đồng các tay vợt trong sáu năm (2008-2014). Anh đưa ra nhiều sáng kiến để nâng tầm quần vợt khi môn thể thao này có dấu hiệu giảm sức hút so với các môn hàng đầu khác. Federer cũng giúp tái cấu trúc ATP Tour và mở ra kỷ nguyên thành công mới về mặt tài chính của hệ thống.
Phong thái lịch thiệp giúp Federer được ví như Pele của bóng đá và Jack Nicklaus của golf. Anh đoạt giải Tay vợt được người hâm mộ yêu thích nhất liên tục từ 2003 đến 2021, dù trải qua nhiều quãng thời gian gián đoạn thi đấu vì chấn thương. Gần như mọi giải thưởng do khán giả bình chọn đều thuộc về Federer mỗi khi tên anh nằm trong đề cử.
Tên tuổi của Federer vượt xa quần vợt và thậm chí thể thao. Anh là biểu tượng toàn cầu, hình mẫu quý ông lịch lãm, mẫu mực trong mắt các thương hiệu lớn. Uniqlo trao cho Federer bản hợp đồng kỷ lục 300 triệu USD khi anh đã cận ngày giải nghệ. Rolex hợp tác với Federer từ 2006, ký gia hạn năm 2016 và kéo dài thương vụ đến 2027. Federer được xem là đại sứ hoàn hảo nhất của hãng đồng hồ quê hương anh. Federer đến nay vẫn là tay vợt duy nhất và là ngôi sao thể thao thứ bảy trong lịch sử kiếm 1 tỷ USD trước khi giải nghệ.
Federer nói quần vợt đối xử hào phóng với anh, vượt xa những gì anh từng tưởng tượng. Bên cạnh sự nghiệp, quần vợt giúp Federer gặp bạn gái và sau này là vợ anh, Mirka, tại Olympic Sydney 2000. Cặp đôi đã trải qua hơn hai thập kỷ bên nhau, có chung bốn con và cùng điều hành quỹ từ thiện.
Quỹ Federer đã quyên góp hàng chục triệu USD cho giáo dục Nam Phi và Thụy Sĩ. Mỗi năm tay vợt sinh năm 1981 đều đến châu Phi ít nhất một lần. Anh gần đây tích cực đến Nhật Bản và Trung Quốc để truyền đam mê quần vợt cho trẻ em. Tháng trước, "tàu tốc hành" có mặt ở Mỹ nhằm phát triển sự kiện Laver Cup mà anh đồng sáng lập.
"Roger Federer giống như biểu tượng chữ Perfect quen thuộc trên áo của cậu ấy", cựu tay vợt Mỹ Andre Agassi nói về Federer. "Bên trong một tài năng lớn là một nhân cách tốt, khiêm nhường và thân thiện. Không giàu thành tích nhất, nhưng cậu ấy sẽ được nhớ đến nhiều nhất".
Vy Anh