Diễn viên sẽ tranh giải Nam phụ xuất sắc Oscar 2024 với vai diễn Lewis Strauss trong Oppenheimer. Lần thứ ba tài tử 59 tuổi được đề cử tượng vàng. Năm 1993, anh có tên trong hạng mục Nam chính xuất sắc cho vai diễn vua hài Charlie Chaplin (Chaplin), thua cuộc trước Al Pacino (Scent of a Woman).
Năm 2009, anh xuất hiện trong danh sách Nam phụ xuất sắc cho vai Kirk Lazarus - diễn viên da màu người Australia - phim Tropic Thunder (2008), tiếp tục để mất tượng vàng vào tay Heath Ledger với vai Joker (The Dark Knight).
Trên The View, Robert Downey Jr. cho biết nếu nhận giải Nam chính xuất sắc tại năm 1993, đó sẽ là điều tồi tệ nhất cho sự nghiệp của anh. Downey nói bản thân lúc đó còn trẻ và điên dại, nhận Oscar ở tuổi 28 sẽ khiến anh "ngủ quên trên chiến thắng" và lạc lối.
Sau đề cử năm đó, tài tử vướng vào vòng lao lý suốt nhiều năm. Giai đoạn 1996-2001, anh thường xuyên bị bắt quả tang tàng trữ ma túy, thuốc phiện và vũ khí. Anh bị bắt cai nghiện nhưng không hiệu quả do thói quen sử dụng chất cấm từ tám tuổi. Đến năm 2001, diễn viên ly hôn người vợ đầu tiên - ca sĩ Deborah Falconer - vì cô không chịu được tình trạng nghiện ngập của chồng.
Cuộc đời của tài tử thay đổi khi gặp người vợ hiện tại - nhà sản xuất phim Susan Levin. Cô luôn bên cạnh anh suốt quãng thời gian cai nghiện, hỗ trợ tập luyện khoa học theo chỉ dẫn của bác sĩ, thực hành các liệu pháp tâm lý. Robert Downey Jr. cũng xem đây là cuộc chiến với bản thân và quyết tâm không từ bỏ. Năm 2013, tài tử Hollywood cai nghiện thành công.
Sự nghiệp của anh trở lại sau khi tham gia hai bộ phim Tropic Thunder (2008) và Iron Man (2012). Những dự án Marvel có sự tham gia của anh đều thuộc hàng bom tấn, nhanh chóng đưa diễn viên trở thành nhân vật có tầm ảnh hưởng trên thế giới.
Quá khứ đen tối của Robert Downey Jr. từng khiến Marvel đắn đo liệu có nên giao vai diễn Tony Stark cho anh. Theo Variety, Downey từng là ứng viên hàng đầu trong mắt cựu chủ tịch Marvel Studio David Maisel, tuy nhiên, những lãnh đạo cấp cao khác đều nghĩ ông bị điên khi đặt tương lai của công ty vào tay một gã nghiện. David Marsel nói: "Tôi giúp họ hiểu được giá trị anh ấy sẽ mang lại cho vai diễn. Chúng tôi tin anh ấy đã trong sạch và không bao giờ tái phạm".
Robert Downey Jr. sinh ra trong gia đình nghệ thuật có cha là đạo diễn, mẹ là diễn viên. Anh tham gia diễn xuất từ lúc năm tuổi trong phim điện ảnh Pound (1970) của cha. Diễn viên góp mặt trong nhiều dự án bom tấn của Marvel và những bộ phim điện ảnh lớn như Sherlock Holmes 1&2 (2009, 2011), Dolittle (2020)...
Bên cạnh đề cử Oscar 2024, vai diễn Lewis Strauss trong Oppenheimer cũng mang về cho anh đề cử BAFTA và Screen Actors Guild Awards hạng mục tương tự. Anh vừa nhận giải thưởng Nam phụ xuất sắc tại lễ trao giải Quả Cầu Vàng 2024 và Critics' Choice Award 2024.
Trong Oppenheimer, Robert Downey Jr. vào vai Lewis Strauss - nhà chính trị và ủy viên sáng lập Ủy ban Năng lượng Nguyên tử Mỹ vào năm 1947, đồng thời là người được Viện nghiên cứu Cấp cao Đại học Princeton ủy thác giám sát công trình của Oppenheimer. Vì xung đột trong nhiều quan điểm, Lewis Strauss trở thành nhân vật đối đầu Oppenheimer.
Tờ Esquire đánh giá Lewis Strauss của Robert Downey Jr. là vai diễn tuyệt nhất trong sự nghiệp của anh. Oppenheimer cho phép Downey nhập vai hoàn toàn vào một nhân vật mới, khác hẳn hình tượng hào hoa, gan góc, mạnh mẽ anh từng thể hiện. Tờ Vulture nhận xét Lewis Strauss là nhân vật đầy sắc thái. Robert đã thể hiện thành công hình ảnh một nhà chính trị vừa yêu nước, vừa gian xảo trong cùng một con người.
Phương Thảo (theo Variety)