SoftBank Group vừa công bố kết quả kinh doanh quý III, với khoản lỗ kỷ lục tại Vision Fund. Trong quý III, quỹ đầu tư của tỷ phú Masayoshi Son báo lỗ 825,1 tỷ yen (tương đương 7,3 tỷ USD), vượt quá khoản lỗ 788,6 tỷ yen mà doanh nghiệp đã ghi nhận trong bối cảnh đại dịch hoành hành trước đó.
Vision Fund đã khiến lợi nhuận của SoftBank biến động mạnh kể từ khi thành lập vào năm 2017. Thời kỳ suy thoái đầu tiên của quỹ này bắt đầu vào năm 2019 với màn ra mắt công chúng gây thất vọng của Uber Technology và sự sụp đổ của WeWork, sau đó đến tác động của đại dịch Covid-19.
Sau giai đoạn khó khăn, đợt bùng nổ của cổ phiếu công nghệ toàn cầu đã đẩy lợi nhuận của Vision Fund lên kỷ lục mới trong ba quý liên tiếp từ đầu năm, nhờ vào một loạt bom tấn như gã khổng lồ thương mại điện tử Hàn Quốc Coupang, công ty giao hàng DoorDash của Mỹ và KE Holdings nền tảng bất động sản trực tuyến của Trung Quốc. Giờ đây, giá trị sụt giảm của một số công ty sau khi niêm yết và cuộc đàn áp trong lĩnh vực công nghệ của Bắc Kinh một lần nữa đẩy hoạt động kinh doanh của Vision Fund đến bờ vực.
"Nếu bạn nhìn vào kết quả hoạt động của Vision Fund trong năm nay, hầu hết mọi thứ công ty trong danh mục đầu tư đều thua lỗ kể từ khi niêm yết", Kirk Boodry, nhà phân tích tại Redex Research (Tokyo), cho biết.
"Đó là một thành tích cực kỳ tệ. Họ đã đứng sau rất nhiều vụ IPO được định giá quá cao. Điều này sẽ khiến bạn tự hỏi liệu toàn bộ chu kỳ đầu tư, đưa các công ty ra công chúng và sau đó lấy lại tiền, có bị phá vỡ hay không".
Khoản lỗ khi định giá lại các công ty đại chúng trong quý III của hai quỹ Vision Fund ghi nhận tổng cộng là 17,7 tỷ USD. Coupang chịu trách nhiệm về khoản lỗ 6,7 tỷ USD. Hai quý trước đó, nền tảng thương mại điện tử của Hàn Quốc đã giúp Son ghi nhận mức lợi nhuận kỷ lục từ khi niêm yết của Alibaba Group, khi đóng góp tới 24,5 tỷ USD vào lợi nhuận của Vision Fund.
Danh mục đầu tư của SoftBank đối với các công ty khởi nghiệp Trung Quốc cũng bị ảnh hưởng nặng nề sau khi các cơ quan quản lý tiến hành một cuộc đàn áp với lĩnh vực công nghệ. Didi, công ty vừa trở thành đại chúng cuối quý trước, đã lỗ 6,1 tỷ USD trong quý vừa qua, còn Full Truck Alliance - công ty khởi nghiệp giống Uber - giảm 1,2 tỷ USD.
KE Holdings, công ty điều hành dịch vụ bất động sản trực tuyến Beike, cũng mất 2,2 tỷ USD giá trị. Công ty khởi nghiệp ít được biết đến của Trung Quốc đã mang về cho SoftBank khoản lợi nhuận chưa thực hiện tới 5,1 tỷ USD khi công ty này niêm yết vào tháng 8/2020. Mặc dù công ty này không bị các cơ quan quản lý nhắm mục tiêu trực tiếp, cổ phiếu vẫn giảm hơn 70% so với mức đỉnh và đang giao dịch dưới mức giá IPO.
"Sự không chắc chắn về tương lai của công nghệ Trung Quốc có thể tiếp diễn trong một thời gian nữa", Boodry nhận xét.
Khoản lỗ trong danh mục đầu tư của Vision Fund đã được bù đắp một phần bằng 455,9 tỷ yen lãi thực hiện khi SoftBank chốt lời một số khoản đầu tư thành công nhất. SoftBank đã bán số cổ phiếu DoorDash trị giá 2,2 tỷ USD vào tháng 8 và huy động được khoảng 1,69 tỷ USD từ việc bán cổ phiếu Coupang vào tháng 9.
Tỷ phú Masayoshi Son cũng thu hẹp đáng kể chương trình giao dịch cổ phiếu và quyền chọn gây tranh cãi, thanh lý toàn bộ cổ phần tại Amazon.com, Taiwan Semiconductor Manufacturing và PayPal Holdings. SoftBank hiện nắm giữ tổng cộng 5 tỷ USD "cổ phiếu niêm yết có tính thanh khoản cao", giảm từ mức 13,6 tỷ USD vào cuối quý trước.
"Trong vài quý tới, chúng tôi không có nhiều kỳ vọng vào hoạt động kinh doanh của Vision Fund", Boodry nói.
Minh Sơn (theo Bloomberg)