Thông tin này được ông Hà Quang Hưng, Phó cục trưởng Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), chia sẻ tại hội thảo về giải pháp tăng tốc làm nhà ở xã hội do Báo Lao động tổ chức chiều 28/5.
Quỹ nhà ở quốc gia là một trong những điểm mới trong Nghị quyết thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội sẽ được Quốc hội biểu quyết thông qua ngày 29/5.
Theo ông Hưng, thời gian qua dù đã có cơ chế hỗ trợ chủ đầu tư, người dân tiếp cận nguồn vốn ưu đãi - chủ yếu đến từ ngân sách nhà nước, song ngân sách lại chưa đáp ứng được nhiệm vụ chi cho nhà xã hội. Bởi vậy, quỹ nhà ở quốc gia sẽ được thành lập nhằm tháo gỡ điểm nghẽn này. Đây là quỹ tài chính ngoài ngân sách, hoạt động với mục đích phi lợi nhuận, gồm hai cấp tại trung ương và địa phương.
Nguồn vốn của quỹ sẽ đến từ ngân sách, giá trị đất, tiền bán nhà đất công, đấu giá, hỗ trợ tự nguyện. Đại diện Bộ Xây dựng cho biết mục đích của quỹ chủ yếu là đầu tư xây dựng, tạo lập nhà ở xã hội để cho thuê. Thay vì bán, việc cho thuê sẽ giúp cho nhiều người có thể tiếp cận loại hình nhà ở này.
Ông Hà Quang Hưng, Phó cục trưởng Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng). Ảnh: Hải Nguyễn
Trong báo cáo đánh giá tác động trước đó về Nghị quyết này, Bộ Xây dựng cũng cho rằng quỹ nhà ở quốc gia sẽ giúp tăng cường nguồn lực cho phát triển nhà ở xã hội, cũng như thu hút hơn nữa các doanh nghiệp tham gia đầu tư xây dựng, tăng nguồn cung nhà ở. Qua đó, nó sẽ đảm bảo người thu nhập thấp tiếp cận được với nhà ở xã hội có mức giá phù hợp.
Tại hội thảo, ông Hưng cũng cập nhật đến hết 30/4, cả nước có 679 dự án nhà ở xã hội được triển khai, với hơn 623.000 căn. Trong đó, 108 dự án đã hoàn thành (73.075 căn),152 dự án đã khởi công (130.963 căn) và 419 dự án đã có chủ trương đầu tư (419.013 căn). Tính riêng 4 tháng đầu năm nay, 20 dự án với gần 19.500 căn được khởi công và trên 15.600 căn được hoàn thành.
"Những con số trên thể hiện sự tăng tốc trong triển khai các dự án, song cũng cho thấy áp lực không nhỏ đối với phần việc còn lại trong năm nhằm hoàn thành mục tiêu Thủ tướng đã giao", Phó cục trưởng Quản lý nhà và thị trường bất động sản nói.
Để đẩy nhanh tốc độ triển khai nhà xã hội, chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong cho rằng cần rút ngắn thủ tục và nới điều kiện vay vốn. Theo ông Phong, quy trình giải ngân gói 120.000 tỷ đồng cần đơn giản hóa, cũng như hạ lãi suất ưu đãi cho người mua về dưới 5%.
Chuyên gia này cũng gợi ý huy động vốn xã hội hóa dài hạn như cho phép thành lập các quỹ tín thác đầu tư nhà xã hội, khuyến khích doanh nghiệp phát hành trái phiếu xanh cho lĩnh vực nhà xã hội...
Ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), cho biết Nghị quyết sắp được Quốc hội thông qua sẽ cởi mở, sâu sắc nhất trong việc tháo gỡ các vấn đề về thể chế với phát triển nhà xã hội. Tuy nhiên, ông cho rằng vẫn cần thêm quy định về trách nhiệm, vai trò của địa phương trong việc bố trí quỹ đất xây nhà xã hội.
Theo Chủ tịch VARS, quỹ đất do địa phương quyết định, nhưng nhiều nơi không hỗ trợ, không tạo điều kiện. Điều này khiến cho doanh nghiệp không thể tiếp cận quỹ đất để xây dựng, người dân không được tiếp cận với nhà ở xã hội.
Anh Tú