Đây là lần thứ hai dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức được đưa lên bàn nghị sự. Tại kỳ họp thứ 7, Bộ Nội vụ - cơ quan chủ trì soạn thảo đề xuất bổ sung nội dung cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu vẫn phải chịu trách nhiệm về vi phạm của mình trong thời gian công tác. Tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, họ phải chịu một trong những hình thức kỷ luật khiển trách, cảnh cáo, xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm tại thời điểm có vi phạm.
Dự thảo Luật cũng bỏ hình thức kỷ luật "giáng chức", giữ lại bốn mức kỷ luật khác là khiển trách, cảnh cáo, cách chức, buộc thôi việc để tương thích với bốn hình thức kỷ luật theo quy định của Đảng (gồm khiển trách, cảnh cáo, cách chức, khai trừ).
Các đại biểu Quốc hội tại phòng họp Diên Hồng, toà nhà Quốc hội. Ảnh: Hoàng An
Nhiều đại biểu đồng tình với nội dung trên vì phù hợp với thực tiễn thời gian qua, nhiều trường hợp nghỉ việc, nghỉ hưu mới phát hiện sai phạm nhưng tổ chức gặp khó trong xử lý kỷ luật do luật hiện hành chưa quy định cụ thể.
"Đây là quy định cần thiết để răn đe cán bộ, công chức, sao cho khi làm việc phải đề cao trách nhiệm cá nhân", đại biểu Phạm Văn Hòa nói và nêu thực trạng nhiều trường hợp cán bộ trước khi nghỉ hưu đã tìm kiếm lợi ích cục bộ cho bản thân, tư duy nhiệm kỳ và sau đó "hạ cánh an toàn"...
Tuy nhiên, nhiều đại biểu cũng đề nghị làm rõ hình thức kỷ luật "xóa tư cách" chức vụ mà cán bộ đã đảm nhiệm tại thời điểm vi phạm, vì việc "xóa tư cách" chỉ là "xóa cái danh" của cán bộ, công chức đó. Quan trọng hơn là các chế độ, chính sách kèm theo chức danh như hệ số phụ cấp, thưởng... có bị truy thu hay không?
Từ năm 2016 đến nay, hàng loạt lãnh đạo dù đã nghỉ hưu vẫn bị kỷ luật cách các chức vụ trong Đảng và xóa tư cách chức vụ hành chính từng đảm nhiệm.
Đầu tiên là trường hợp ông Vũ Huy Hoàng, tháng 11/2016 bị Ban Bí thư kỷ luật cách chức Bí thư Ban cán sự đảng Bộ Công Thương (nhiệm kỳ 2011-2016). Lúc này, Ban Bí thư đề nghị Ban cán sự đảng Chính phủ phối hợp với Đảng đoàn Quốc hội kỷ luật về hành chính đối với ông Hoàng "bảo đảm đồng bộ, kịp thời với kỷ luật đảng".
Ủy ban Thường vụ Quốc hội sau đó đã ra nghị quyết xóa tư cách nguyên Bộ trưởng Công Thương với ông Hoàng; và giao Chính phủ nghiên cứu, trình Quốc hội cơ sở pháp lý để xử lý các vi phạm của cán bộ, công chức, viên chức, kể cả khi đã nghỉ hưu hoặc chuyển công tác ra khỏi bộ máy nhà nước.
Quy định "xóa tư cách chức vụ" được Bộ Nội vụ đưa vào dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức là để thể chế hóa chỉ đạo nêu trên. Tuy nhiên, quy định này vẫn còn nhiều tranh luận và để ngỏ trường hợp lãnh đạo giữ chức vụ từ hai nhiệm kỳ trở lên (nếu xóa một nhiệm kỳ thì các nhiệm kỳ còn lại như thế nào?).
Tháng 9 vừa qua, Đô đốc Nguyễn Văn Hiến bị xóa tư cách nguyên Tư lệnh Quân chủng Hải quân sau khi nhận kỷ luật đảng; ông Nguyễn Hồng Trường cũng bị xoá tư cách nguyên Thứ trưởng Giao thông Vận tải (giai đoạn 2011-2015 và 2016-2017) vì có vi phạm, khuyết điểm nghiêm trọng và Ban Bí thư đã kỷ luật về đảng...