Kyrgyzstan thuộc Trung Á, giáp Kazakhstan, Trung Quốc, Tajikistan và Uzbekistan. Hầu hết biên giới của đất nước này chạy dọc theo các đỉnh núi. Kyrgyzstan từng nằm trên con đường tơ lụa huyền thoại và hiện là một trong những quốc gia miễn visa cho công dân Việt Nam không giới hạn số ngày lưu trú. Từ Việt Nam chưa có đường bay thẳng tới thủ đô Bishkek hoặc thành phố Osh của Kyrgyzstan, du khách phải quá cảnh ở một nước thứ ba như Thái Lan, Uzbekistan, Nga hoặc Trung Quốc.
Trong hình là một góc thành phố Karakol, nằm cách biên giới Kyrgyzstan - Trung Quốc 150 km. Bao quanh thành phố là dãy Thiên Sơn tuyết phủ bạc đầu. Đây là dãy núi trải dài qua ba nước Kazakhstan, Kyrgystan và Trung Quốc.
Du lịch đến Kyrgyzstan có ba hình thức, một là tự túc hoàn toàn từ mua vé máy bay đến đặt phòng khách sạn và lên lịch trình. Hai là bán tự túc, tự mua vé máy bay và đặt land tour (tour của dân bản địa) lo các hoạt động còn lại. Ba là mua tour trọn gói.
Du khách An Ninh, 28 tuổi đến từ Hà Nội, chọn hình thức tour roadtrip trọn gói, đi qua các thành phố từng nằm trên con đường tơ lụa ở Kyrgyzstan và Kazakhstan vào tháng 5. Giá tour 60 triệu, bao gồm vé máy bay các chặng. Ninh chọn đi tour vì hầu hết người dân ở Kyrgyzstan không nói tiếng Anh, chủ yếu dùng tiếng Nga hoặc tiếng bản địa. Ngoài ra, thông tin du lịch về Kyrgyzstan tại Việt Nam vẫn chưa phổ biến, nếu có một đơn vị hỗ trợ sẽ yên tâm hơn khi đến đây lần đầu.
Trong ảnh là đường vào thung lũng Barsoon, một điểm đến nằm ở phía Bắc Kyrgyzstan.
Chuyến roadtrip của Ninh dài 6 ngày, rong ruổi qua các cung đường ở miền Bắc. Điểm dừng đầu tiên trong chuyến đi là thủ đô Bishkek. Trong hình là điểm du lịch nổi tiếng không thể bỏ qua ở Bishkek - công viên quốc gia Ala Archa, nằm lọt thỏm giữa dãy núi Thiên Sơn. Tên công viên được đặt theo tên loài cây bách xù quanh năm mọc tươi tốt tại đây.
80% diện tích Kyrgyzstan được bao phủ bởi dãy núi Thiên Sơn và 20% còn lại là những thảo nguyên rộng lớn. Trước đây, Ninh từng có nhiều chuyến roadtrip qua các nước Đông Nam Á hay Ấn Độ. Hành trình tại Kyrgyzstan lại mang màu sắc khác khi bên ngoài ô cửa kính ôtô lúc nào cũng là những thảo nguyên bao la xanh mướt chạy mãi tới chân dãy Thiên Sơn. Ở Kyrgyzstan, đứng bất kỳ góc nào cũng có thể bắt gặp dãy núi tuyết phủ bạc đầu.
Sau một ngày ở Bishkek, Ninh ghé thung lũng Chon Kemin, cách thủ đô khoảng 150 km. Thung lũng này là một phần của công viên quốc gia Ala Archa, phía bắc được bao phủ bởi rừng thông. Phía nam khô hơn, có những đồng cỏ xanh và bãi tuyết rộng lớn. Vào mùa hè, địa điểm này thích hợp với các hoạt động trekking, cắm trại trong rừng.
Dọc theo cung đường phía bắc Kyrgyzstan về hướng Kazakhstan, có nhiều điểm đến không thể bỏ qua gồm thung lũng Barsoon, hẻm núi Skazka, thành phố Karakol và hồ Issyk Kul.
Hẻm núi Skazka được mệnh danh là "hẻm núi thần tiên" của Kyrgyzstan bởi những mảng địa chất nhiều màu sắc.
Thung lũng Barsoon có đường đi vào khá sâu, sở hữu khung cảnh hùng vĩ với hai bên là núi non, thỉnh thoảng có vài đàn cừu, đàn ngựa thong dong gặm cỏ. Điểm sáng tại đây là hai ngọn thác băng. Thác lớn đang tan nước chảy ầm ầm, thác nhỏ vẫn đóng băng hoàn toàn, là nơi du khách có thể trải nghiệm trượt thác.
Nhịp sống thường ngày ở thành phố Karakol, điểm nghỉ dưỡng nổi tiếng ở Kyrgyzstan, được ví như Thụy Sĩ của châu Á. Mùa xuân và mùa hè, du khách nước ngoài cũng như dân địa phương đổ xô đến Karakol để tận hưởng không khí trong lành tại những resort bên hồ Issyk Kul, có độ sâu lớn thứ 7 thế giới và là hồ nước mặn lớn thứ hai thế giới sau Caspi. Đến mùa đông, Karakol trở thành khu trượt tuyết khổng lồ. Quanh thành phố này còn có rất nhiều cung đường trekking như Ala Kul, Ala Archa, làng Kyzart tới hồ Song Kol, làng Jyrgalan.
Trong những ngày ở Kyrgyzstan, Ninh ghé một ngôi làng bên hồ Issyk Kul và trải nghiệm ngủ lều Yurt của người địa phương. Kyrgyzstan có đủ loại hình lưu trú như khách sạn, phòng dorm, resort. Lều Yurt, loại lều truyền thống của người dân du mục tại vùng Trung Á, Mông Cổ hay Bắc Ấn, cũng là kiểu lưu trú phổ biến ở Kyrgyzstan. Lều được phủ bạt trắng bên ngoài và một lớp vải bông bên trong để giữ ấm. Cửa lều bằng gỗ, khắc hoa văn. Tiện nghi bên trong đơn giản là giường và một bộ bàn ghế nhỏ. Mỗi lều có sức chứa từ hai đến bốn người.
Chi tiêu ở Kyrgyzstan khá rẻ, 1 com (đơn vị tiền tệ của Kyrgyzstan) tương đương 270 đồng. Du khách đi lại chủ yếu bằng yandex, một kiểu taxi, quãng đường 10 km chỉ hết khoảng 40.000 đồng. Tuy nhiên, chi phí lưu trú lại cao, thông tin các khách sạn, nhà nghỉ khó tìm trên Internet. "Do đó, đặt tour bao gồm phí lưu trú là lựa chọn tiết kiệm", Ninh chia sẻ.
Xe van cũ, phương tiện di chuyển đến những ngôi làng nằm trên núi cao ở Kyrgyzstan.
Việc di chuyển giữa các thành phố ở phía bắc Kyrgyzstan còn gặp nhiều trở ngại do địa hình xấu, giao thông công cộng chưa phát triển. Anh Ninh chia sẻ đường đi từ thành phố Karakol đến làng Altyn Arashan nằm ở đông bắc Kyrgyzstan khá khó đi. Ngôi làng nằm ở độ cao 2.600 m so mực nước biển, là điểm du lịch nghỉ dưỡng nổi tiếng với nguồn suối nước nóng tự nhiên.
"Quãng đường từ Karakol đến làng Altyn Arashan mất 4 tiếng, đường đi nhiều đoạn ghệp ghềnh đến mức tôi liên tiếp bị va đầu vào trần xe. Thậm chí có đoạn phải đắp thêm đất mới qua được. Đổi lại sự bất tiện khi ngồi trong xe là được nhìn ngắm khung cảnh hai bên đường rợp bóng những rừng cây lá kim xanh mướt", anh Ninh nói.
Ngôi làng làng Altyn Arashan nằm lọt thỏm trong thung lũng núi tuyết. Hai bên triền núi bao phủ bởi rừng thông xanh sừng sững, trên đỉnh núi tuyết vẫn phủ trắng dù đã vào tháng 5. Tại làng, du khách có thể trải nghiệm cưỡi ngựa dạo quanh thung lũng hoặc ngâm mình suối nước nóng tự nhiên giữa cái lạnh 1-2 độ C.
Ngày cuối cùng ở Kyrgyzstan, Ninh đến ngôi làng phủ tuyết Jyrgalan nằm ngay sát biên giới Kazakhstan. Jyrgalan hiện ra với những mái nhà đơn sơ, tuyết phủ trắng mặt đất và phía bên kia triền núi. Ngôi làng này "hẻo lánh và thưa người", thỉnh thoảng mới thấy mấy em bé chạy ra sân chơi đùa, hay cuối ngày bắt gặp một vài người địa phương lùa cừu về chuồng.
Kyrgyzstan tháng 5-6 năm nay đang trong thời điểm tuyết vừa tan nên "thiên nhiên chưa bừng tỉnh". Tour guide địa phương chia sẻ mùa hè tới đầu thu là thời điểm đẹp nhất ở Kyrgyzstan khi cây cối, hoa lá nở rộ đầy sức sống, những con đường bị đóng băng đều được mở lại.
Bích Phương
Ảnh: Đỗ An Ninh