Ngoài máy điều hòa không khí, quạt phun sương và quạt điều hòa đều là những lựa chọn giúp giải nhiệt cho những ngày nóng bức. Cả hai dòng sản phẩm đều có độ cơ động cao, không cần lắp đặt giàn nóng và nguồn điện công suất lớn ổn định như máy điều hòa treo tường hoặc điều hòa cây thường thấy. Tuy nhiên, hai dòng sản phẩm này cũng có các nhược điểm và thường gây nhầm lẫn về cách thức hoạt động dù cùng sử dụng nước làm nhân tố chính.
Quạt phun sương có giá thành rẻ, dễ dùng nhưng hiệu quả làm mát không cao, dễ gây hại sức khỏe.
Quạt phun sương là thiết bị có cơ chế đơn giản nhất khi hoạt động theo nguyên lý bay hơi của nước. Ngoài động cơ quạt, sản phẩm sẽ có thêm một máy bơm nước từ bình chứa bên dưới. Lực bơm mạnh cùng với đầu phun nhỏ giúp tạo ra hơi nước dạng sương thổi ra phía trước cánh quạt. Tác động của luồng gió sẽ đưa hơi nước thẳng tới không gian cần làm mát. Sản phẩm thường có thiết kế giống quạt thông thường nhưng có thêm các ống dẫn hơi nước gắn quanh lồng quạt.
Ưu điểm của quạt phun sương là nhanh chóng làm mát nhờ hơi nước tác động trực tiếp lên người. Nguồn nước sử dụng chỉ cần sạch và không tốn nhiều trong thời gian sử dụng. Ngoài, ra, giá thành các loại quạt phun sương cũng khá rẻ, chỉ khoảng trên một triệu đồng.
Tuy nhiên, quạt phun sương cũng có khá nhiều nhược điểm như công suất thường thấp, khó dùng cho không gian đông người. Do làm mát bằng hơi nước nên rất dễ gây các bệnh về đường hô hấp, không nên sử dụng thời gian dài liên tục. Việc làm mát cũng cho cảm giác không đều và rất dễ gây hỏng hóc đồ điện tử khác trong nhà.
Quạt điều hòa làm mát tốt hơn quạt phun sương nhưng gây ồn khi hoạt động, giá cao và cồng kềnh.
Quạt điều hòa cũng dùng nước nhưng cơ chế khác biệt khi có thêm một tấm làm mát (Cooling Pad), rất giống trong các hệ thống làm mát thường sử dụng trong các nhà xưởng. Tấm làm mát được làm từ gỗ, có độ thẩm thấu nước cao, thường được phủ lớp chống nấm mốc. Thay vì phun sương trực tiếp, nước liên tục chảy qua Cooling Pad để làm ẩm và quạt đẩy gió đi qua tấm làm mát này. Không khi đi qua sẽ bị nước hấp thụ bớt nhiệt trước khi tỏa ra không gian.
Ưu điểm của quạt điều hòa là cho cảm giác mát đều hơn, có thể sử dụng trong không gian lớn, hiệu quả cao hơn so với quạt phun sương. Thiết kế của loại quạt này thường là hình hộp, cỡ lớn hơn so với quạt phun sương thông thường. Khi hoạt động, tiếng ồn cũng khá lớn.
Dù vậy, quạt điều hòa có giá thành cao hơn đáng kể, khoảng trên dưới 3 triệu đồng. Ngoài ra, người dùng cũng thường xuyên phải vệ sinh tấm Cooling Pad cũng như nước để không bị nấm mốc, vi khuẩn sinh sôi. Tuy không tạo ra độ ẩm lớn như quạt phun sương, quạt điều hòa vẫn gây ảnh hưởng sức khỏe người, đặc biệt là bệnh hô hấp khi sử dụng liên tục thời gian dài.