Nghệ sĩ Ưu tú Quang Lý đột ngột qua đời sáng 1/12 do nhồi máu cơ tim, khiến nhiều đồng nghiệp không tin là sự thật.
Ca sĩ Ánh Tuyết cho hay chị biết tin từ sáng nhưng vẫn không sao chấp nhận. Cách đây chỉ vài tháng, khi họ cùng tham gia một chương trình ở Hà Nội, nghệ sĩ Quang Lý trông còn khỏe mạnh, vui vẻ cười nói. Đối với Ánh Tuyết, sự ra đi của người anh trong nghề là một mất mát lớn, bởi lúc sống cả hai gắn bó lâu năm và có nhiều kỷ niệm cùng nhau.
Ánh Tuyết quen biết Quang Lý được hơn 30 năm kể từ 1984, khi Ánh Tuyết về Đoàn Ca nhạc nhẹ Tháng Tám - nơi ca sĩ Quang Lý công tác từ trước. Khi đó chị luôn bị ám ảnh là người ngoại tỉnh, gặp nhiều khó khăn trong công việc. Nghệ sĩ Quang Lý luôn đứng sau cảm thông, trấn an để Ánh Tuyết yên tâm biểu diễn. Sau đó, vì không chịu nổi áp lực, chị rời đoàn về Nha Trang. Lúc gặp lại nhau, Quang Lý vẫn nhắc chuyện và nói đang giữ 200 đồng tiền cát-xê Ánh Tuyết biểu diễn bài Người Hà Nội, động viên chị suy nghĩ về việc trở lại đoàn.
Vài năm gần đây, Ánh Tuyết hay cùng Quang Lý làm giám khảo một số chương trình, trong đó có Những bài hát còn xanh. Mỗi lần đi quay, Ánh Tuyết lại bắt taxi qua nhà Quang Lý đón ông đi cùng. Thi thoảng, họ cũng gọi điện trò chuyện với nhau. Quang Lý từng kể với Ánh Tuyết chuyện gia đình mở khách sạn hay cô con gái lớn vừa xinh vừa hát hay. "Quang Lý kể về vợ con rất dễ thương. Với người ngoài, anh lúc nào cũng nhẹ nhàng, đồng cảm, bao dung, mang tình yêu thương đến mọi người", nữ ca sĩ nhớ.
Tình cảm của Nghệ sĩ ưu tú dành cho gia đình cũng gây ấn tượng với Bảo Yến. Trong những lần đi diễn tỉnh cùng nhau gần 30 năm trước, gia đình luôn là đề tài trong câu chuyện của chị và Quang Lý. Bảo Yến kể: "Anh nói anh rất hạnh phúc. Và đúng là anh có cuộc sống hôn nhân yên ả. Anh đàng hoàng lắm".
Ca sĩ Bảo Yến gắn bó cùng Quang Lý trong ca khúc Thuyền và biển. Nữ ca sĩ nhớ họ được nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu mời thu âm chung từ cách đây khoảng 13 - 14 năm, tại phòng thu Sài Gòn Audio. Quang Lý thu trước còn Bảo Yến thu sau. Sau đó, họ có thêm vài lần làm việc chung. Gần nhất là trong Giai điệu tự hào hay một chương trình từ thiện cách đây hơn ba năm. Khi đó, ở hậu trường, Bảo Yến thấy gương mặt nam nghệ sĩ đỏ bất thường nên hỏi thăm. Quang Lý thừa nhận mình bị áp huyết cao và đang uống thuốc.
Với ca sĩ Trọng Tấn, thông tin NSƯT Quang Lý qua đời khiến anh khá bất ngờ. Đã lâu không gặp Quang Lý nhưng nam ca sĩ vẫn tin ông còn khỏe mạnh vì thấy vẫn biểu diễn trong một số chương trình. Cách đây nhiều năm, Trọng Tấn đi diễn ở TP HCM cùng Quang Lý, sau đó về khách sạn của nhà ông để nghỉ. "Hai chú cháu ăn sáng, trò chuyện cùng nhau. Ông chia sẻ cách xử lý bài hát sao cho mộc mạc. Chú Lý là văn sĩ Bắc Kỳ vào Nam và vẫn giữ phong thái sống của người Bắc. Ở nhà ông ăn mặc rất đơn giản, nói năng nhẹ nhàng".
Trong số những nghệ sĩ trẻ, Hoàng Yến Chibi may mắn được làm việc cùng nghệ sĩ Quang Lý thời gian gần đây, được ông chỉ bảo, dìu dắt qua chương trình The Mash Up. Nữ ca sĩ cho biết sáng nay khi hay tin dữ, cô đứng không vững. Theo Hoàng Yến, hôm cuối cùng ghi hình và họp báo chương trình (22/11), nghệ sĩ vẫn còn rất mạnh khỏe.
"Hôm đó là lần đầu tiên chú xưng ba, gọi em là con. Chú bảo, ba là người ba tinh thần của con trên sân khấu này, có điều gì muốn hỏi về thanh nhạc, hay cần ba dạy, con cứ nhắn ba. Bây giờ, em cứ khóc khi nhớ lại những kỷ niệm trong hơn hai tháng tập luyện và thi cùng chú".
Nữ ca sĩ chia sẻ điều lớn nhất mà mình có được sau cuộc thi này chính là được biết nghệ sĩ Quang Lý, được đi theo ông để học hỏi về chuyên môn lẫn kiến thức cuộc sống, đối nhân xử thế. Hoàng Yến Chibi tiếc nuối khi cả hai chưa được xem thành quả của mình vì chương trình vẫn chưa phát sóng. Quang Lý cũng từng hứa với ca sĩ 9X sẽ đi dự tiệc sinh nhật cô. Nghệ sĩ trẻ cho biết cô có khá ít mối quan hệ với lớp nghệ sĩ thế hệ trước nên rất trân trọng tình cảm này.
Không chỉ nhớ về con người, các đồng nghiệp cũng luyến tiếc một giọng hát hay, đẹp. Theo Bảo Yến hay Ánh Tuyết, giọng hát của Quang Lý phản ánh chính con người ông.
Ca sĩ Bảo Yến cho rằng Quang Lý có một giọng hát "chánh phái", khác một số người có giọng "tà phái". Khi hát lên, giọng hát Quang Lý mộc mạc, tình cảm, hát thẳng chứ không đụng đâu cũng luyến láy. "Giọng hát cũng thể hiện con người anh ấy - hiền lành, sống đạo đức, nhẹ nhàng, một con người đàng hoàng, thương yêu vợ con. Một người khi cười cũng chỉ cười mỉm chứ không cười lớn", Bảo Yến nói đó chính là những điều ở Quang Lý khiến cô quý nể.
Với Ánh Tuyết, đàn anh có một giọng hát sang trọng, đĩnh đạc, tình cảm. "Quang Lý là một người hát có cung cách, một nghệ sĩ thực thụ. Mất mát này rất lớn đối với ngành âm nhạc nước nhà bởi anh không chỉ hát hay, đầy nhân văn, đạo đức mà còn đang dạy dỗ rất nhiều lớp sau với đầy tâm huyết", Ánh Tuyết nói.
Theo Trọng Tấn, Quang Lý là một trong những nghệ sĩ đáng trân trọng, thuộc thế hệ ca sĩ thứ hai của nền âm nhạc Việt Nam, cùng thời Quang Thọ hay cố nghệ sĩ Ngọc Tân... Nam ca sĩ cho rằng cũng như đời sống của mình, Quang Lý cống hiến cho âm nhạc thầm lặng chứ không ồn ào.
"Ông sở hữu giọng hát trữ tình đẹp, nhẹ nhàng, xử lý theo lối tình cảm chứ không trưng trổ kỹ thuật. Bởi vậy, ông rất thành công với những ca khúc trữ tình và thường được nhạc sĩ Phú Quang mời biểu diễn". Trọng Tấn, cũng như Ánh Tuyết, cho rằng sự ra đi của Quang Lý đáng tiếc bởi ông vẫn còn giàu nhiệt huyết với âm nhạc.
* Những tình khúc gắn liền giọng hát Quang Lý
Hoàng Vân An