Lần thứ hai trong lịch sử 56 năm của siêu giải Biel, có một kỳ thủ vô địch lần thứ ba liên tiếp, sau Maxime Vachier-Lagrave thời 2013-2016. Nếu hòa Praggnanandhaa, Quang Liêm cũng chỉ cần hòa ván cuối với Haik Martirosyan là chắc chắn vô địch. Tuy nhiên, kỳ thủ 33 tuổi còn làm được nhiều hơn thế, khi cầm quân đen thắng thần đồng Ấn Độ tối 24/7 và vô địch bất chấp kết quả ván cuối với Martirosyan ngày 25/7.
Lê Quang Liêm trong ván cờ tiêu chuẩn áp chót gặp Praggnanandhaa tại Trung tâm Hội nghị Biel, Thụy Sĩ ngày 24/7/2024. Ảnh: BCF
Quang Liêm chiếm ưu thế ngay từ trung cuộc trước Praggnanandhaa, khi hình cờ thiên nhiều về vị trí quân, thay vì tính toán phức tạp. Kỳ thủ 19 tuổi bước vào giải với vị trí số tám thế giới, cao nhất sự nghiệp, và cần thắng Quang Liêm để nuôi hy vọng vô địch. Tuy nhiên, đương kim vô địch tận dụng ưu thế, bắt hơn một tốt, và dùng tượng đen ngăn cản mọi đường di chuyển của mã trắng trong tàn cuộc. Đại diện Việt Nam sau đó thí tượng, để dùng vua bắt các tốt trắng, dọa phong cấm, khiến Praggnanandhaa xin thua sau 65 nước cờ.
Chiến thắng này giúp Quang Liêm kiếm thêm bốn điểm, nâng tổng điểm tại giải lên 29,5, hơn nhì bảng Martirosyan 5,5 điểm. Giải chỉ còn một vòng đấu, khi một kỳ thủ chỉ có thể giành tối đa bốn điểm, vì thế không ai có thể đuổi kịp kỳ thủ số một Việt Nam.
Quang Liêm cũng đạt hệ số cao nhất sự nghiệp, với Elo hiện tại là 2.741,6, hơn mức đỉnh cao trước đây 2.741,3. Anh cũng leo một bậc lên vị trí 16 thế giới, cách Vua cờ Đinh Lập Nhân chỉ 3,4 Elo.
Ở ván cuối, diễn ra từ 19h thứ Năm 25/7, giờ Hà Nội, Quang Liêm cầm quân đen gặp Martirosyan. Nếu thắng ván này, kỳ thủ Việt Nam sẽ kiếm thêm 4 Elo, để lên mức 2.746, vượt qua Vua cờ Đinh trên bảng FIDE, đồng thời trở lại Top 15 thế giới. Vì thế, trận đấu này có thể không mang tính thủ tục.
Từ vài năm qua, Quang Liêm không còn thi đấu cờ tiêu chuẩn thường xuyên, do bận công việc Giám đốc Học viện Cờ vua SPICE tại Mỹ. Anh chỉ dự giải Biel thường niên, và một số giải của tuyển cờ vua Việt Nam, để duy trì vị trí trên bảng FIDE.
Lễ hội Cờ vua Biel diễn ra thường niên tại Thụy Sĩ từ năm 1968, với những Vua cờ từng vô địch như Anatoly Karpov, Viswanathan Anand hay Magnus Carlsen. Với sự xuất hiện của thêm nhiều siêu giải những năm qua, các kỳ thủ hàng đầu không còn tới Biel như trước. Giải năm nay có sáu kỳ thủ, trong đó chỉ có Praggnanandhaa thuộc Top 10 thế giới. Nhưng với Elo trung bình của sáu kỳ thủ năm nay là 2.693, đây vẫn có thể coi là siêu giải.
Xuân Bình