Quang Liêm (trái) trong ván đấu với Nakamura. Ảnh: GCT.
Lê Quang Liêm (elo 2.739) bất ngờ đánh gục Fabiano Caruana (2.807) và Hikaru Nakamura (2.792), xen giữa là thất bại trước Sergey Karjakin (2.773) khi cầm Đen. Thành tích này giúp anh vươn lên dẫn đầu cùng Levon Aronian (2.799), Ian Nepomniachtchi (2.751) và Caruana, với bốn điểm sau ba ván cờ nhanh đầu tiên (thắng hai điểm, hòa một điểm). Quang Liêm là kỳ thủ đặc cách duy nhất đang giữ đỉnh bảng.
Kỳ thủ người TP HCM đi từ bất ngờ này đến ngạc nhiên khác. Anh được nhóm đại kiện tướng bình luận về giải đấu đặt biệt danh là “Chiếc tàu lượn”. Ở ván đầu tiên, Quang Liêm có lợi thế đi trước so với Caruana nhưng về tàn cuộc, anh rơi vào thế hai xe chống Hậu và xe. Nếu như đây là ván đấu cờ tiêu chuẩn, Quang Liêm đã đầu hàng từ lâu. Nhưng trong cờ tốc độ, mọi chuyện đều có thể xảy ra. Vì thế anh không bỏ cuộc.
Hy vọng nhỏ nhoi của Quang Liêm đột nhiên lóe sáng rực rỡ sau nước cờ 50…Ke8 của Caruana. Nước đi sai lầm của đối thủ giúp anh chuyển bại thành thắng ngoạn mục. Nhóm bình luận cũng phải ngỡ ngàng vì thế cục đảo lộn chóng vánh chỉ trong vài giây. Kỳ thủ số hai Mỹ phải đầu hàng sau đó chỉ ba nước đi, vì không thể thoát khỏi nguy cơ bị chiếu hết bởi hai xe Trắng.
Quang Liêm đang có phong độ tốt gần đây. Ảnh: GCT.
Các đại kiện tướng có mặt phòng bình luận đều thốt lên cùng lúc. Cristian Chirila nói: “Trời ơi! Đây không phải sự thực!”. Yasser Seirawan cũng bị sốc thực sự: “Chuyện gì đang xảy ra thế này? Lạy chúa. Đó là thế cờ toàn thắng cho đen mà”. Đại kiện tướng nữ Jennifer Shahade chỉ còn biết lắc đầu: “Tôi không hiểu nổi chuyện gì đã xảy ra”.
Sau khi lấy lại bình tĩnh, họ phân tích rằng Caruana có quá nhiều phương án lựa chọn trong tàn cuộc. Nhưng kỳ thủ số ba thế giới lại chọn phương án mạo hiểm nhất, kéo theo nước cờ chí mạng thứ 50. Ngay lập tức Quang Liêm được gọi đến cabin bình luận. Đại kiện tướng Maurice Ashley đưa ra câu hỏi: “Liêm này, chắc cậu cũng thấy choáng váng vì không chỉ thoát thế cờ thua toàn diện, mà còn giành chiến thắng?”.
Quang Liêm trả lời khá bình thản: “Đúng là tôi thấy mình may mắn. Tôi đã khởi đầu tốt, nhưng dần đánh mất thế trận khi đến trung cuộc. Tôi mất nhiều thời gian hơn và tạo ra những nước cờ không hay, để rồi rơi vào thế bất lợi.
"Nhưng vì một lý do nào đó Caruana để tôi thực hiện nước 49.Rd7, khá mạo hiểm cho Đen. Tôi thực sự chỉ mong một kết quả hòa”, anh cười ranh mãnh. “Nhưng đột nhiên tôi nhìn ra cách chiếu hết”.
Không có may mắn như ván đầu tiên, Quang Liêm phải nhận thất bại kế đó, cầm Đen đối đầu Người thách đấu Vua cờ năm 2016 – Sergey Karjakin. Kỳ thủ sinh năm 1991 cố gắng tạo thế trận an toàn, đưa về cờ tàn xe và mã (thua một tốt). Nhưng Trắng đã khai thác hiệu quả lợi thế hơn tốt để giành thắng lợi.
Quang Liêm tỏ ra rất tự tin, dù lần đầu được mời tham dự giải đấu danh giá bậc nhất làng cờ thế giới. Ảnh: GCT.
Thất bại này không làm Quang Liêm mất đi sự tự tin. Có thể thấy rõ điều đó qua cách anh thi đấu tốt hơn Nakamura trong suốt ván thứ ba. Lại được đi trước, Quang Liêm dần tạo ưu thế với vị đại kiện tướng tự xưng là không có đối thủ xứng tầm ở thể loại cờ siêu chớp (khoảng một, hai phút mỗi ván). Nhưng khi bước vào tàn cuộc, hai bên chỉ còn khoảng 20 giây suy nghĩ, Nakamura mắc sai sót chết người với 70…Ke4. Đáng lẽ anh có thể buộc Quang Liêm chia điểm với 70…Kc3.
Nhìn ra ngay sai lầm của đối thủ, Quang Liêm dần đẩy tốt lên a4 rồi a5, sau đó dùng vua trắng cản đường vua đen. Lúc này một mình tượng đen không thể chống đỡ nổi hai tốt song hành cùng nhau ở cột a và b. Nakamura đầu hàng sau 75.b6 và kỳ thủ số bảy thế giới tỏ ra bực bội. Anh đứng lên và quay mặt bỏ đi khi bắt tay Quang Liêm, rồi nhanh chóng ra về. Về phần Quang Liêm, anh tiếp tục được gọi đến bình luận trận thắng xuất sắc này.
Mọi sự chú ý ở ngày thi đầu tiên đều hướng về Garry Kasparov, nhưng Quang Liêm lại là chủ đề chính của giới chuyên môn bằng chiến thắng trước hai kỳ thủ nằm trong Top 3 nước Mỹ. Còn cựu Vua cờ người Nga hòa cả ba ván trước Karjakin, Nakamura và Leinier Dominguez (2.739).
1h ngày 16/8 (theo giờ Hà Nội), Quang Liêm tiếp tục thi đấu ba ván cờ nhanh tiếp theo của giải Cờ nhanh và chớp Grand Chess Tour chặng St. Louis. Anh cầm Đen trong hai trận đấu Dominguez và Nepomniachtchi, xen giữa bởi ván đi trước gặp Levon Aronian (2.799).
* Xem chi tiết biên bản các ván đấu của Quang Liêm
Kết quả ván 1
Kasparov ½ - ½ Karjakin
Anand 0-1 Nakamura
Quang Liêm 1-0 Caruana
Aronian 1-0 Navara
Nepomniachtchi ½ - ½ Dominguez
Ván 2
Nakamura ½ - ½ Kasparov
Aronian 0-1 Nepomniachtchi
Karjakin 1-0 Quang Liêm
Dominguez ½ - ½ Anand
Navara 0-1 Caruana
Ván 3
Kasparov ½ - ½ Dominguez
Caruana 1-0 Karjakin
Quang Liêm 1-0 Nakamura
Nepomniachtchi ½ - ½ Navara
Anand 0-1 Aronian
Bảng xếp hạng sau vòng 1
Xuân Bình