Quãng đời trốn chạy kham khổ của bin Laden

Đài truyền hình Al Jazeera có trụ sở ở Qatar hôm qua tiết lộ bản báo cáo, trong đó có những chi tiết cụ thể về cuộc đời trốn chạy của kẻ bị truy lùng gắt gao nhất thế giới. 

Ủy ban thẩm tra mà chính phủ Pakistan lập ra sau khi bin Laden bị tiêu diệt tháng 5/2011 đưa ra bản báo cáo trên với độ dài 336 trang, dựa trên cuộc phỏng vấn với 201 nguồn tin, bao gồm các thành viên gia đình bin Laden và các quan chức.

Theo một cuộc phỏng vấn miêu tả thời điểm bin Laden sắp bị bắt, "Maryam", vợ của một trong các trợ lý thân cận nhất, kể về việc chiếc xe của y bị cảnh sát Pakistan chặn lại ở vùng Swat.

"Một lần khi đang trên đường tới chợ, họ bị một cảnh sát chặn lại. Tuy nhiên, chồng của Maryam nhanh chóng giải quyết vấn đề với cảnh sát và họ lại đi tiếp", báo cáo cho hay.

Để tránh theo dõi từ trên bầu trời, bin Laden đội chiếc mũ cao bồi mỗi khi ra khỏi căn nhà ở Abbottabad, những bà vợ của y nói với các nhà điều tra.

Báo cáo cũng mô tả hình ảnh ấn tượng về đêm mà trùm khủng bố bị tiêu diệt và vẽ nên chân dung một người đàn ông bồn chồn cũng như hoang tưởng, thường xuyên di chuyển để tránh bị bắt.

Bin Laden đến Pakistan vào mùa xuân hoặc mùa hè năm 2002, rồi sống hai năm tại Haripur trước khi đến Abbottabad với gia đình vào tháng 8/2005. Gia đình y sống khép kín và đạm bạc. Vợ, con, cháu của y không bao giờ ra khỏi nhà. Cũng không ai đến thăm họ, kể cả những thành viên tin cậy của al-Qaeda. 

Những người vợ của trùm khủng bố nói y có rất ít tài sản cá nhân và rất ít quần áo. "Những khi ông ấy không khỏe, ông ấy lại tự chữa bệnh bằng những bài thuốc cổ truyền Arab và lúc nào cảm thấy mệt mỏi ông ấy sẽ ăn chocolate với táo", báo cáo viết.

Kết quả của cuộc điều tra chưa được công bố chính thức, nhưng được cho là bao gồm bằng chứng về sự yếu kém của nhiều cấp trong lực lượng an ninh Pakistan. Báo cáo cũng chỉ trích mạnh mẽ "biện pháp trái phép" mà Mỹ sử dụng trong cuộc truy đuổi.

Trong báo cáo, các lãnh đạo Pakistan cũng bị lên án vì không phát hiện ra hoạt động của Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) trên lãnh thổ của mình. Báo cáo không loại trừ khả năng có sự liên quan của các thành phần bất hảo bên trong lực lượng tình báo của Pakistan, một vấn đề nhạy cảm để đề cập dù là với một cuộc điều tra cấp cao.

Bin Laden được cho là kẻ chủ mưu gây ra vụ khủng bố 11/9/2001 tại Mỹ làm gần 3.000 người thiệt mạng và nhiều hoạt động khủng bố khác nhắm vào nước Mỹ. Bin Laden bị đội đặc nhiệm hải quân Mỹ SEAL tiêu diệt vào ngày 2/5 tại ngôi nhà ở Abbottabad, sau hơn một thập kỷ chạy trốn.

Vụ đột kích của Mỹ làm hổ thẹn giới quân sự Pakistan, đồng thời làm dấy lên căng thẳng trong mối quan hệ đồng minh chiến lược giữa Washington và Islamabad. Một số quan chức Mỹ cho rằng giới tình báo của Pakistan bao che cho bin Laden, nhưng Pakistan bác bỏ quan điểm này.

Vũ Hà

• Thành viên 'biệt đội diệt Bin Laden' tử nạn
• Cựu giám đốc CIA 'làm lộ bí mật vụ tiêu diệt bin Laden'