Phát biểu tại hội nghị trực tuyến toàn quốc về sáp nhập đơn vị hành chính cấp huyện, xã sáng 31/7, ông Trần Sỹ Thanh cho biết 176 xã của Hà Nội cũng thuộc diện phải sáp nhập từ nay đến 2025. Thành phố sẽ tổ chức tuyên truyền để các tầng lớp nhân dân ủng hộ, sau đó chuẩn bị các điều kiện cần thiết để thực hiện.
Quận Hoàn Kiếm nằm ở trung tâm thủ đô Hà Nội với 18 phường, rộng 5,29 km2, dân số gần 156.000. Đây là quận có diện tích nhỏ nhất Hà Nội, giáp quận Ba Đình, Hai Bà Trưng, Đống Đa và sông Hồng. Theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, quận phải có diện tích tối thiểu 35 km2, dân số 150.000. Trong hai năm tới, các đơn vị hành chính cấp huyện có diện tích dưới 20% và dân số dưới 200% tiêu chuẩn sẽ phải sáp nhập.
Đối chiếu quy định này, quận Hoàn Kiếm đạt 100% tiêu chuẩn về dân số nhưng chỉ đạt 15% về diện tích nên thuộc diện phải sáp nhập.
Đơn vị hành chính cấp huyện bao gồm quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh và thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương (như TP Thủ Đức thuộc TP HCM). Đơn vị hành chính cấp xã gồm xã, phường, thị trấn.
Hồ Gươm thuộc quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, năm 2020. Ảnh: Giang Huy
Hoàn Kiếm là quận trung tâm văn hóa, chính trị, kinh tế của Thủ đô, có 190 di tích lịch sử văn hóa, di tích nổi tiếng. Điển hình là Quần thể di tích Hồ Gươm - đền Ngọc Sơn - đền Bà Kiệu, chùa Quán Sứ, đình Kim Ngân, chùa Báo Ân (chùa Liên Trì), tháp Báo Thiên, đền Vua Lê, cửa Ô Quan Chưởng, Nhà hát Lớn Hà Nội, nhà tù Hỏa Lò, Quảng trường 19-8, Nhà Thờ Lớn, Bảo tàng Lịch sử Việt Nam, Bảo tàng Cách mạng Việt Nam, tượng đài Lý Thái Tổ, Bưu điện Hà Nội, chợ Đồng Xuân.
Giai đoạn 2019-2021, thành phố Hà Nội đã sắp xếp 12 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 6 xã và 6 phường. Hiện thành phố có 30 đơn vị hành chính cấp huyện (gồm 17 huyện, 12 quận, 1 thị xã) và 579 đơn vị hành chính cấp xã (383 xã, 175 phường, 21 thị trấn).
Sáp nhập huyện, xã phải cân nhắc đặc thù văn hóa, lịch sử
Phát biểu chỉ đạo, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh sáp nhập đơn vị hành chính cấp huyện, xã cần có lộ trình theo từng giai đoạn với cách làm phù hợp. Nơi có điều kiện thuận lợi làm trước, nơi chưa có điều kiện thì xác định lộ trình phù hợp thực hiện. Quá trình sáp nhập phải đáp ứng phát triển bền vững, phát huy hiệu quả nguồn lực nhà nước và xã hội, tạo không gian phát triển mới.
"Cần sáp nhập đơn vị hành chính cấp huyện, xã trên cơ sở khoa học, tiêu chuẩn diện tích và dân số, nhưng cân nhắc kỹ đặc thù lịch sử, văn hóa, phong tục", Thủ tướng nói, lưu ý việc sáp nhập phải gắn với sắp xếp bộ máy tinh gọn, tinh giản biên chế, cơ cấu và nâng cao chất lượng cán bộ.
Lãnh đạo Chính phủ cho biết sau hội nghị, Chính phủ sẽ lập Ban chỉ đạo đôn đốc công việc do Phó thủ tướng Trần Lưu Quang đứng đầu.
Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị trực tuyến toàn quốc triển khai sắp xếp huyện xã, sáng 31/7. Ảnh: Nhật Bắc
Giữa tháng 7, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua Nghị quyết sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã giai đoạn 2023-2030. Dự kiến, giai đoạn 2023-2025, 33 đơn vị cấp huyện và 1.327 đơn vị cấp xã thuộc diện bắt buộc sắp xếp. Đến năm 2025, các tỉnh, thành cần hoàn thành sắp xếp huyện, xã có đồng thời hai tiêu chuẩn diện tích và dân số dưới 70% quy định; huyện đồng thời có diện tích dưới 20% và dân số dưới 200% quy định; xã đồng thời có diện tích dưới 20% và dân số dưới 300% quy định.
Đến năm 2030, các địa phương hoàn thành sắp xếp huyện, xã còn lại có đồng thời diện tích và dân số dưới 100% quy định; huyện đồng thời có diện tích dưới 30% và dân số dưới 200% quy định; xã đồng thời có diện tích dưới 30% và dân số dưới 300% quy định.
Giai đoạn 2019-2021, toàn quốc sáp nhập 21 huyện và 1.056 xã, qua đó giảm 8 huyện và 561 xã. Việc sắp xếp giúp giảm 3.437 cơ quan ở cấp xã và 429 cơ quan ở cấp huyện, giảm chi ngân sách nhà nước 2.000 tỷ đồng.
Viết Tuân - Võ Hải