"Quan hệ Việt Nam - Nhật Bản đang trong giai đoạn tốt đẹp nhất từ trước đến nay. Việc nâng cấp quan hệ lên 'Đối tác Chiến lược Toàn diện vì Hòa bình và Thịnh vượng tại châu Á và trên thế giới' cuối năm 2023 thể hiện tin cậy chính trị giữa lãnh đạo cấp cao và chính phủ hai nước", ông Ito Naoki, người bắt đầu hoạt động trên cương vị đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam từ hồi tháng 5, cho biết trong cuộc gặp gỡ báo chí tại Hà Nội hôm 28/6.
Ông chỉ ra quan hệ song phương đã được nâng cấp trong năm kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, cũng như gần 10 năm sau khi hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Sâu rộng vì Hòa bình và Thịnh vượng ở châu Á.
"Chỉ sau 10 năm, quan hệ đã được nâng cấp và đạt được nhiều thành quả. Đó là điều đáng suy ngẫm và đánh giá cao. Điều đó cho thấy Việt Nam đã có bước phát triển vượt bậc trong 10 năm qua, không chỉ về kinh tế mà còn được rất nhiều quốc gia, đối tác trên thế giới quan tâm. Vai trò của Việt Nam ở ASEAN, ở châu Á cũng ngày càng được tăng cường và coi trọng", Đại sứ Ito cho hay.
Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Ito Naoki trong cuộc gặp gỡ báo chí tại Hà Nội ngày 28/6. Ảnh: Vũ Anh
Quan chức Nhật Bản hy vọng hợp tác song phương sẽ được mở rộng một cách toàn diện trên các cấp và tất cả lĩnh vực. "Một trong những công việc quan trọng trong nhiệm kỳ của tôi là làm sao để quan hệ hai nước hướng đến 50 năm kế tiếp và cụ thể hóa quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện vì Hòa bình và Thịnh vượng tại châu Á và trên thế giới", ông nói.
Trong lĩnh vực kinh tế, Nhật Bản mong muốn tiếp tục hỗ trợ Việt Nam phát triển hơn nữa trong thời gian tới, trong bối cảnh Việt Nam đã đặt mục tiêu trở thành nước phát triển vào năm 2045.
Ông Ito đề cao vai trò của ODA từ Nhật Bản với sự phát triển kinh tế của Việt Nam trong 30 năm qua. Ngoài những lĩnh vực truyền thống, Nhật Bản cũng muốn tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực mới như phát triển năng lượng, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số.
Đại sứ bày tỏ hy vọng các dự án mà hai bên hợp tác triển khai sẽ được đẩy nhanh tiến độ. Ông cũng mong muốn Việt Nam chú trọng cải thiện các thủ tục về đầu tư ở Việt Nam để quy trình xin phê duyệt và cấp phép được đẩy nhanh. "Để thu hút đầu tư vào lĩnh vực mới như năng lượng sạch, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, AI... Việt Nam nên hoàn thiện hơn nữa môi trường đầu tư, tăng sức hấp dẫn với các nhà đầu tư", ông cho hay.
Ngoài hợp tác kinh tế, đào tạo và sử dụng nguồn lao động Việt Nam cũng là chủ đề được nhắc tới. Ông Ito cho biết đang có khoảng 570.000 người Việt Nam sinh sống tại Nhật Bản, trong đó 420.000 người đến với mục đích lao động. Người Việt Nam dẫn đầu số lượng lao động ngoại quốc tại nước này.
Nhật Bản đang đối mặt tình trạng già hóa dân số, vấn đề được coi là rất khẩn cấp, dẫn tới thiếu thốn lực lượng lao động.
"Các thực tập sinh Việt Nam sang Nhật Bản làm việc đã có đóng góp rất lớn cho sự phát triển kinh tế - xã hội. Người lao động Việt Nam đóng vai trò rất tích cực trong nhiều lĩnh vực ngành nghề ở Nhật Bản, như hộ lý, sản xuất nông nghiệp, chế tạo công nghiệp, chế biến thực phẩm", Đại sứ Ito nói.
Nhật Bản mong muốn tạo môi trường làm việc an toàn, an tâm và "giúp người lao động Việt Nam cảm thấy hạnh phúc". Chính phủ Nhật Bản đang nỗ lực cải thiện và sửa đổi cơ chế tiếp nhận lao động Việt Nam, mở rộng hơn các lĩnh vực ngành nghề người lao động Việt Nam có thể tham gia.
Cơ chế thực tập sinh kỹ năng đặc định (có chuyên môn, tay nghề ở một số ngành nhất định) sẽ giúp người lao động Việt Nam có quyền ở lại Nhật Bản lâu hơn, nhiều quyền lợi được đảm bảo và điều kiện để họ tăng cường kỹ năng nghề nghiệp của bản thân.
"Sau khi lao động Việt Nam đến Nhật Bản làm việc, họ có thể trở về và phục vụ nhu cầu nhân lực của Việt Nam, cũng như làm việc cho các doanh nghiệp Nhật Bản đang đầu tư tại Việt Nam. Đây là vòng tuần hoàn rất tốt, tạo ra mối quan hệ đôi bên cùng có lợi cho cả Việt Nam và Nhật Bản", ông nói.
Đại sứ Nhật Bản cho biết ông đã có cơ hội tiếp xúc nhiều lãnh đạo, cơ quan chính phủ, doanh nghiệp và người dân Việt Nam, dù mới sang làm việc chưa lâu.
"Tôi cảm nhận được lãnh đạo và người dân Việt Nam có kỳ vọng rất lớn vào quan hệ hợp tác giữa hai nước, cũng như kỳ vọng tôi sẽ thúc đẩy và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ này. Đó là trách nhiệm, niềm vinh dự và tôi sẽ cố gắng đáp ứng kỳ vọng của chính phủ và người dân Việt Nam dành cho tôi", Đại sứ Ito nhấn mạnh.
Vũ Anh