"Chúng tôi đã thảo luận toàn diện về các lĩnh vực hợp tác và đề ra phương hướng để đưa quan hệ Đối tác Chiến lược Việt Nam - New Zealand tiếp tục phát triển mạnh mẽ, có thể khái quát bằng ba cặp từ khóa là ổn định và củng cố, tăng cường và mở rộng, tăng tốc và bứt phá", Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết tại họp báo chung sáng 11/3, sau cuộc hội đàm với Thủ tướng Christopher Luxon.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Christopher Luxon tại họp báo chung sáng 11/3. Ảnh: Nhật Bắc
Theo Thủ tướng, hai nước sẽ ổn định và củng cố tin cậy chính trị, lòng tin chiến lược, hợp tác chính trị, ngoại giao thông qua trao đổi đoàn, tiếp xúc cấp cao, các cấp, tạo nền tảng vững chắc hơn cho quan hệ song phương.
Việt Nam và New Zealand sẽ tăng cường và mở rộng hợp tác trên tất cả các trụ cột quan trọng, gồm kinh tế - thương mại - đầu tư, an ninh quốc phòng, nông nghiệp và giao lưu nhân dân.
Hai nước sẽ tăng cường hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư, phấn đấu đưa kim ngạch thương mại hai chiều đạt 2 tỷ USD trong năm 2024 và sớm tăng gấp đôi đầu tư hai chiều thông qua mở cửa thị trường và giảm rào cản thương mại. Việt Nam hoan nghênh đầu tư từ New Zealand trong các lĩnh vực, nhất là giáo dục - đào tạo, nông nghiệp chất lượng cao, năng lượng tái tạo.
Hai nước thống nhất mở rộng hợp tác quốc phòng - an ninh, ứng phó hiệu quả với các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống đang ngày càng gia tăng tại khu vực như tội phạm xuyên quốc gia, khủng bố, thiên tai, dịch bệnh.
Hai bên tăng cường hợp tác trong lĩnh vực gìn giữ hòa bình, an ninh hàng hải, trao đổi thông tin tình báo... Hợp tác cũng được mở rộng trong loạt lĩnh vực như nghiên cứu, hợp tác, ứng phó với biến đổi khí hậu; phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nhân giống cây trồng, quản lý an toàn thực phẩm; văn hóa, giáo dục đào tạo.
Việt Nam mong muốn New Zealand tăng học bổng cho sinh viên Việt Nam và các trường đại học của hai nước tăng cường liên kết, đáp ứng nhu cầu phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của Việt Nam. Việc sớm mở lại đường bay thẳng sẽ là động lực quan trọng mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực này.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại họp báo. Ảnh: Nhật Bắc
Thủ tướng cho hay Việt Nam - New Zealand sẽ tăng tốc trong hợp tác khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, phát triển kinh tế xanh, kinh tế số, chuyển giao công nghệ thân thiện môi trường, giảm phát thải, phát triển nông nghiệp, các ngành công nghệ mới nổi như trí tuệ nhân tạo (AI), chip bán dẫn.
Các lĩnh vực bứt phá gồm hợp tác kinh tế biển, bảo vệ môi trường biển, nhất là về chia sẻ kinh nghiệm, xây dựng chính sách, chuyển giao công nghệ; hợp tác lao động, đào tạo nghề, tạo điều kiện cho lao động của Việt Nam sang làm việc tại New Zealand; có cơ chế, chính sách phù hợp để thúc đẩy và quản lý tốt lĩnh vực này.
Hai bên tái khẳng định tầm quan trọng của việc bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hàng không tại Biển Đông; không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực; giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982.
"Chúng tôi nhất trí trao đổi, chia sẻ thông tin và tăng cường hợp tác biển, cùng phấn đấu đưa Biển Đông thành vùng biển của hòa bình, ổn định, hữu nghị, hợp tác và phát triển", Thủ tướng nói.
Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon tại họp báo chung. Ảnh: Nhật Bắc
Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon cho biết rất vui mừng khi cùng Thủ tướng Phạm Minh Chính đưa ra các cam kết về chính trị, thương mại, từ đó cùng xây dựng sự ổn định, hòa bình trong khu vực. "Hai nước hợp tác trong các lĩnh vực sẽ bảo đảm an toàn, an ninh, đặc biệt là giao thương giữa các quốc gia trong khu vực", ông nói.
Theo Thủ tướng Luxon, Việt Nam là một trong những đối tác quan trọng của New Zealand và hai nước còn nhiều tiềm năng, dư địa trong hợp tác.
"Chúng ta cùng nhau xây dựng kế hoạch Net Zero bằng 0. Vì vậy, New Zealand sẽ đầu tư vào Việt Nam trong các lĩnh vực phát triển nông nghiệp, bảo vệ môi trường, góp phần hiện thực hóa mục tiêu này", ông Luxon nhấn mạnh.
Hai nước đã ký kết ba văn kiện hợp tác quan trọng về giáo dục - đào tạo, thương mại và tài chính, dưới sự chứng kiến của hai Thủ tướng.
Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm chính thức New Zealand từ ngày 10 đến 11/3. Việt Nam và New Zealand thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 19/6/1975, quan hệ Đối tác Toàn diện tháng 9/2009, nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược tháng 7/2020.
Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 14, nhà xuất khẩu thứ 13 và nhập khẩu đứng thứ 17 của New Zealand. Kim ngạch thương mại hai chiều tăng đều qua các năm, từ 300 triệu USD năm 2009 tới 1,3 tỷ USD năm 2023. Khoảng 11.000 người Việt đang sinh sống tại New Zealand, chủ yếu ở Auckland, Christchurch và Wellington.