Xe chở dầu của IS. Ảnh: RT
Theo Sputnik, sau khi Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi máy bay Nga hôm 24/11 vì cho rằng xâm phạm không phận, Tổng thống Nga Putin phủ nhận, tuyên bố "đây là cú đâm sau lưng của kẻ đồng lõa với khủng bố", vì Ankara mua dầu từ các vùng bị những kẻ cực đoan ở Syria chiếm đóng.
Tổng thống Nga sau cuộc họp báo với người đồng cấp Pháp hôm 26/11, nói rằng một lượng lớn dầu từ khu vực IS kiểm soát ở Syria đang được chuyển đến Thổ Nhĩ Kỳ.
"Chúng tôi đang nói về nguồn cung dầu quy mô công nghiệp từ khu vực khủng bố chiếm đóng tại Syria - chính xác là từ những khu vực đó, không phải bất kỳ nơi nào khác. Và chúng tôi có thể quan sát mục tiêu mà những chiếc xe đó đang hướng về", ông Putin nói. "Chúng di chuyển về Thổ Nhĩ Kỳ cả ngày lẫn đêm".
Eckart Woertz, nhà phân tích cấp cao của Trung tâm quan hệ quốc tế Barcelona, nhận định trên báo Đức Bild rằng, ông Putin có căn cứ vững chắc để đưa ra tuyên bố trên.
Theo Woertz, Thổ Nhĩ Kỳ đã trở thành nơi tiêu thụ dầu mỏ chính của tổ chức Hồi giáo cực đoan IS. Doanh nhân Thổ Nhĩ Kỳ ký thỏa thuận mua dầu với jihad, đem lại cho chúng doanh thu 10 triệu USD mỗi tuần.
Trước khi bắt đầu chiến dịch không kích IS ở Syria, điện Kremlin từ lâu đã có thông tin là dầu tại vùng IS chiếm đóng ở Syria được chuyển tới Thổ Nhĩ Kỳ. Thực tế là, cuộc không kích của Nga đã triệt phá nhiều cơ sở dầu của IS, khiến Ankara tức giận.
Ông Woertz cho rằng chính sách của Thổ Nhĩ Kỳ về jihad không hoàn toàn minh bạch. Mặc dù Ankara tạo thuận lợi cho Mỹ sử dụng căn cứ không quân trong nước để tung ra các đợt tấn công IS, nhưng Tổng thống Erdogan lại làm ngơ cho những kẻ khủng bố lẻn vào Syria thông qua Thổ Nhĩ Kỳ mà không gặp trở ngại nào.
Thổ Nhĩ Kỳ không phải là nước duy nhất "giao dịch dầu bẩn" với IS vì lợi ích tư. Những kẻ buôn dầu còn cung cấp cho Jordan và Kurdistan, nơi có thị trường dầu mỏ đen của IS rất sôi động, chuyên gia Woertz nói.
Máy bay Nga không kích IS. Ảnh: RT
Bộ trưởng Thông tin Syria cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ máy bay Nga do Moscow phá hủy đường dây buôn lậu dầu của IS, trong đó "tất cả dầu đều được bán cho con trai của ông Erdogan". Trước đó, truyền thông Nga cũng đăng một bức ảnh con trai Tổng thống Erdogan ăn tối với một người được cho là thủ lĩnh của IS. Đó là lý do Thổ Nhĩ Kỳ lo lắng và tức giận khi Nga không kích và cơ sở hạ tầng của IS, phá hủy hơn 1.000 xe chở dầu.
Moscow bắt đầu chiến dịch không kích IS tại Syria từ cuối tháng 9. Các đợt xuất kích đã phá hủy nhiều cơ sở của IS khiến chúng bị thiệt hại nặng nề. Tuần trước, không quân Nga phá hủy nhiều mục tiêu liên quan đến việc khai thác và bán dầu mỏ của IS, đồng thời công bố hình ảnh chụp từ trên không cho thấy các đoàn xe nối từ vùng IS kiểm soát sang Thổ Nhĩ Kỳ. Nga cho đây là xe chở dầu, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ nói đó là xe chở hàng cứu trợ.
Không chỉ phủ nhận, theo Aljazeera, Ankara còn chỉ trích ngược lại Moscow, cho rằng chính phủ của Tổng thống Syria Assad mà Nga đang hậu thuẫn mới là kẻ hưởng lợi từ việc mua dầu của IS.
"Thật đáng xấu hổ. Những kẻ nói chúng tôi mua dầu từ IS có nghĩa vụ phải chứng minh điều đó. Nếu không chứng minh được, anh chỉ là kẻ vu khống", ông Erdogan nói, nhấn mạnh Nga là đối tác cung cấp năng lượng lớn nhất cho Thổ Nhĩ Kỳ, thứ hai là Iran.
Ông Erdogan nói rằng không muốn làm tổn hại mối quan hệ song phương, nhưng cũng tuyên bố không xin lỗi vì bắn hạ máy bay Nga, và nói rằng Nga "đang đùa với lửa".
Hồng Hạnh