Các quan chức phương Tây gần đây tin Tổng thống Vladimir Putin sẽ tận dụng ý nghĩa biểu tượng và giá trị tuyên truyền của Ngày chiến thắng 9/5, dịp kỷ niệm Nga đánh bại Đức Quốc xã vào năm 1945, để công bố một thành tựu quân sự hoặc một sự leo thang lớn trong chiến dịch ở Ukraine.
Hiện tại, họ nghĩ kịch bản là ông Putin sẽ tuyên chiến với Ukraine vào ngày 9/5. Cho đến nay, Tổng thống Putin gọi diễn biến ở Ukraine là "chiến dịch quân sự đặc biệt".
"Tôi nghĩ ông ấy sẽ không sử dụng cụm từ 'chiến dịch đặc biệt' nữa", Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace nói, cho rằng ông Putin đang tạo cơ sở để tuyên bố đây là "chiến tranh chống phát xít", nhằm huy động thêm lực lượng và khí tài.
Tổng thống Nga Vladimir Putin tại một sự kiện ở Moskva hôm 26/4. Ảnh: Reuters.
Một lời tuyên chiến vào ngày 9/5 có thể thúc đẩy ủng hộ của công chúng đối với chiến sự ở Ukraine, theo giới chức phương Tây. Theo luật của Nga, quyết định đó sẽ cho phép ông Putin huy động lực lượng dự bị và lính nghĩa vụ, những điều mà Nga rất cần trong bối cảnh nhân lực ngày càng thiếu như hiện tại.
Các quan chức phương Tây và Ukraine ước tính ít nhất 10.000 binh sĩ Nga đã thiệt mạng trong chiến sự kể từ khi bắt đầu hôm 24/2.
Moskva đang tập trung nỗ lực vào khu vực Donbass ở miền đông Ukraine, nơi được xem là tiền tuyến của xung đột Nga - Ukraine từ năm 2014. Nhưng một quan chức Mỹ hôm 2/5 mô tả nỗ lực của Nga ở đó là "thiếu máu". "Họ sẽ dồn lực vào đó rồi tuyên bố chiến thắng, sau đó rút quân và để người Ukraine giành lại vùng này", quan chức này nói, thêm rằng các vấn đề gây khó khăn cho quân đội Nga kể từ đầu chiến dịch vẫn chưa được khắc phục.
Quan chức Mỹ cho hay Nga cũng muốn tránh các rủi ro có thể dẫn tới thương vong thêm cho lực lượng vốn đã cạn kiệt của họ. Trong khi đó, lực lượng Ukraine được cho là đạt được những bước tiến đáng kể khi đẩy lùi quân Nga xung quanh Kharkov, ở cực bắc của vùng Donbass.
Chưa đầy một tuần nữa là tới Ngày chiến thắng 9/5, giới chức phương Tây cho rằng Moskva có thể xem xét các khu vực ngoài Donbass để đưa ra một tuyên bố. Các lựa chọn bao gồm sáp nhập các vùng ly khai Lugansk và Donetsk, hoặc tuyên bố kiểm soát hoàn toàn thành phố cảng Mariupol ở miền nam.
Michael Carpenter, Đại sứ Mỹ tại Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE), hôm 2/5 cho biết Mỹ có thông tin tình báo "rất đáng tin cậy" rằng Nga sẽ cố sáp nhập Lugansk và Donetsk "vào giữa tháng 5". Cũng có những dấu hiệu cho thấy Moskva có thể đang lên kế hoạch tuyên bố sáp nhập "nước cộng hòa nhân dân" ở thành phố Kherson, đông nam Ukraine.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price cùng ngày nói có cơ sở để tin rằng người Nga sẽ "làm mọi thứ có thể" để sử dụng ngày 9/5 cho các mục đích tuyên truyền.
"Tôi khá tự tin rằng chúng ta sẽ nghe thấy nhiều điều hơn từ Nga từ nay cho đến ngày 9/5", ông Price nói.
Trong khi đó, trong cuộc phỏng vấn với báo Italy Corriere Della Sera được công bố hôm nay, Giáo hoàng Francis cho biết Tổng thống Hungary Viktor Orban nói với ông tại cuộc gặp hồi cuối tháng 4 rằng Tổng thống Putin dự định kết thúc chiến dịch ở Ukraine vào ngày 9/5. Giáo hoàng Francis nhấn mạnh ông sẵn sàng tới Moskva để gặp ông Putin nhằm bàn về vấn đề Ukraine.
Hôm 1/5, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov nói rằng dịp kỷ niệm Ngày Chiến thắng 9/5 không có tác động đến hoạt động quân sự ở Ukraine, như những gì phương Tây đồn đoán về mốc này. "Các binh sĩ của chúng tôi sẽ không dựa vào bất kỳ ngày cụ thể nào để quyết định hành động của họ", ông khẳng định.
Hướng thọc sâu của Nga ở miền đông Ukraine. Bấm vào hình để xem chi tiết.
Thanh Tâm (Theo CNN)