Phú Quốc được chọn là địa điểm tổ chức APEC - Diễn đàn kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương năm 2027. APEC 2027 là lần thứ ba, Việt Nam trở thành chủ nhà sau 27 năm gia nhập diễn đàn này. Dưới đây là chia sẻ của TS Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược thương hiệu và cạnh tranh về cơ hội cũng như thách thức của Phú Quốc khi đăng cai sự kiện.
- Theo ông, lợi thế thế nào đưa Phú Quốc trở thành điểm tổ chức APEC?
- Không phải ngẫu nhiên khi Việt Nam đặt vấn đề đăng cai tổ chức năm 2027 từ khá sớm và lựa chọn Phú Quốc là địa điểm chính, đặc biệt là cho APEC summit. Một địa danh được chọn thông thường phải thỏa mãn hai điều. Thứ nhất, địa phương ấy phải đặc biệt, có sự hài hòa, sự giao thoa của vẻ đẹp thiên nhiên với văn hóa truyền thống. Thứ hai, nơi này cũng cần thể hiện hình ảnh đất nước, con người Việt Nam mến khách, thân thiện, cởi mở; là điểm đến cung ứng dịch vụ đặc sắc với chất lượng tốt, qua đó, cho thấy một đất nước Việt Nam đang chuyển đổi, đang có những nỗ lực cải cách phát triển, một đất nước năng động, hội nhập với thế giới. Xét cả hai điều này, Phú Quốc là lựa chọn phù hợp khi vừa có dấu ấn của sự phát triển và cảnh sắc.
Tuy nhiên, việc lựa chọn Phú Quốc không đồng nghĩa mọi thứ ở thành phố này đã hoàn hảo, còn nhiều điều phải làm để đem lại những kết quả tốt nhất.
TS. Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược thương hiệu và cạnh tranh. Ảnh: NVCC
- Còn phải làm nhiều điều tức là Phú Quốc đang đối mặt với những thách thức, đó là gì thưa ông?
- APEC là một hội nghị quan trọng, bởi nằm trong khu vực nhiều nền kinh tế lớn, giữ vai trò trọng yếu nên đòi hỏi sự chuẩn bị phải tương xứng về hạ tầng, về nguồn nhân lực, quy trình tổ chức. Nhìn tổng thể, sự phát triển của Phú Quốc trong những năm qua cho thấy điểm đến này đang chuyển mình mạnh mẽ, ngày càng hấp dẫn với khách trong nước và nước ngoài. Sự chuyển mình này cũng gắn với sự quan tâm, chính sách của Trung ương, nỗ lực của tỉnh Kiên Giang và thành phố Phú Quốc, cho đến quy hoạch và những cơ chế đặc thù, sự vào cuộc của những nhà đầu tư.
Tuy nhiên, hạ tầng Phú Quốc còn nhiều điểm cần xem xét. Câu chuyện đầu tiên là hạ tầng ăn nghỉ, đòi hỏi không chỉ thân thiện, chuyên nghiệp, đặc sắc mà còn phải tế nhị. Phú Quốc đã có những cơ sở lưu trú chất lượng nhưng còn chưa đủ và thiếu hụt về nguồn nhân lực chuyên nghiệp. Ngoài ra, hạ tầng đối với hệ sinh thái như sân bay quá tải, chất lượng dịch vụ chưa chuẩn hay hạ tầng đô thị, hệ thống tiêu thoát nước, hệ thống xử lý rác thải, vấn đề cung ứng nước sạch... cũng là vấn đề cần được giải quyết kịp thời.
Rác thải trên một bãi biển tại Phú Quốc. Ảnh: Anh Tuấn
- Vậy Phú Quốc cần chuẩn bị gì cho APEC 2027?
- Đây không chỉ là cơ hội cho Phú Quốc mà còn là cho đất nước. Chúng ta cần xây dựng hình ảnh một Phú Quốc lớn mạnh, hội nhập, bắt nhịp với xu thế hiện đại, phải xanh nhưng cũng phải hài hòa với văn hóa, sự đặc sắc của thành phố này. Ở đây tôi muốn nói đến vai trò của cấp quản lý với quy hoạch chuẩn chỉnh của đô thị, để phát triển Phú Quốc ngày càng xứng với danh xưng đảo ngọc.
Phú Quốc đã có quy hoạch chung đến năm 2040, nhưng bây giờ cần sự vào cuộc của nhiều bên. Đó là sự phối hợp từ trung ương, địa phương và sự vào cuộc của từng con người trong bộ máy nhà nước, của doanh nghiệp, của người dân, đặc biệt những doanh nghiệp lớn. Cũng không thể thiếu những chuyên gia, nhà văn hóa, chuyên gia kinh tế, nhà kiến trúc đô thị....
Ngoài ra, Phú Quốc đã có nhiều bài học về cung ứng dịch vụ, cần sự cải thiện của tất cả. Người dân và người làm kinh doanh cần hiểu đây không chỉ là nâng cao ý thức đối với quê hương, với Phú Quốc mà là ý thức về quốc gia.
- Theo ông cần có sự phối hợp như thế nào giữa các bên?
- APEC là một sự kiện quan trọng về cả chính trị, kinh tế, xã hội của đất nước. Vì vậy cần có sự phối hợp trung ương và địa phương để đạt được hiệu quả cao nhất. Hiện nay Phú Quốc đang có những điều thuận lợi như sự trao quyền để địa phương phân cấp mạnh mẽ hơn; ngoài ra còn có quy hoạch và cơ chế đặc thù.
APEC có sự song hành của các chính khách, lãnh đạo nền kinh tế, ủy ban chuyên môn và hội đồng tư vấn doanh nhân (ABAC), qua đó, mang đến những đề xuất với góc độ kinh doanh với những lãnh đạo cấp cao. Chúng ta có thể học hỏi sự phối hợp của 2 nhóm này để áp dụng linh hoạt vào việc kết nối vai trò của trung ương và doanh nghiệp.
Năm 2006 chúng ta lần đầu đăng cai APEC, vai trò của doanh nghiệp chưa lớn. APEC 2017 tại Đà Nẵng có sự vào cuộc phối hợp mạnh mẽ của những doanh nghiệp lớn, các hiệp hội vừa và nhỏ. Sự phối hợp này không đơn thuần là giao lưu, mà tạo ra sự nắm bắt, kết nối, gặp gỡ để có những ý tưởng kinh doanh, đầu tư.
Tổng quan còn rất nhiều khâu để chuẩn bị cho hội nghị: hạ tầng, nguồn nhân lực, tài chính, đào tạo, truyền thông. Tôi hy vọng lần này sẽ tiếp tục có sự vào cuộc của cộng đồng doanh nghiệp, hướng đến lợi ích chung. Đặc biệt khi giờ đây những doanh nghiệp lớn của Việt Nam và ở Phú Quốc như Sun Group, VinGroup đã vượt qua kinh doanh chỉ vì lợi nhuận theo nghĩa thông thường, mà còn gắn kinh doanh với xu hướng phát triển xanh, có trách nhiệm xã hội, trách nhiệm môi trường.
Cáp treo ba dây vượt biển dài nhất thế giới đến Hòn Thơm. Ảnh: Sun World Hòn Thơm
- Đề cập tới vai trò của doanh nghiệp với APEC 2027, quan điểm của ông về đầu tư theo hình thức đối tác công tư PPP?
- Tại sao lại không dùng nguồn lực tư nhân, đặc biệt khi chúng ta có cơ chế PPP. Ở APEC 2017, cộng đồng doanh nghiệp không chỉ kết nối và giao lưu mà còn trực tiếp tham gia đóng góp cho sự thành công của sự kiện, từ khâu kiến nghị chính sách, cho tới đóng góp vào cơ sở vật chất. Như vậy, APEC 2027 là dịp rất tốt để nâng cấp cho Phú Quốc, đơn cử cảng hàng không quốc tế Phú Quốc cần nâng cấp, là đường băng, nhà ga, dịch vụ... Tuy nhiên cần có cái nhìn dài hơi trong kế hoạch nâng cấp để tránh tình trạng như Đà Nẵng hay Cam Ranh bị quá tải dù đã nâng cấp.
Song Anh