Từ tối 29/11, đảo Phú Quốc rơi vào tình trạng mất điện trên diện rộng sau khi tuyến cáp ngầm 110 kV Hà Tiên - Phú Quốc bị sự cố do đơn vị thi công đường ven biển ép cọc làm hư hỏng.
Hàng chục nghìn hộ dân và nhiều cơ sở du lịch bị ảnh hưởng. Nhiều khu vực mất điện 30-40 giờ liên tục, nước sạch gián đoạn, hoạt động kinh doanh đình trệ, trong khi ngành điện phải cắt điện luân phiên để giữ tải cho hệ thống tạm thời.
Chị Nguyễn Thị Thùy Trang, quản lý Leaf Hotel ở khu vực Suối Mây (xã Dương Tơ cũ), cho biết hai ngày cúp điện vừa qua là "cực hình" với cả khách du lịch lẫn nhân viên. Máy phát điện phải chạy liên tục, trong khi nhân viên thay phiên đi mua nhiên liệu do lượng tiêu thụ tăng gấp nhiều lần.
Nhân viên khách sạn Leaf mua nhiên liệu dự trữ dùng cho máy phát điện. Ảnh: Thùy Trang
Máy phát hoạt động suốt 10 giờ mỗi ngày gây tiếng ồn lớn, buộc khách sạn nhiều thời điểm phải tắt để tránh ảnh hưởng du khách. Khách phàn nàn, nhân viên liên tục xin lỗi và giải thích. "Tiền dầu cho máy phát đã lên tới 4 triệu đồng mỗi ngày, chi phí vận hành tăng gấp 3-4 lần ngày thường", chị Trang nói.
Điện chập chờn cũng khiến việc cấp nước sạch gián đoạn. Nhân viên phải kéo dây điện sang các hộ dân có giếng nước để bơm tạm, duy trì mức sử dụng tối thiểu cho khách. Dù đã được cấp điện trở lại từ khuya 30/11, chị Trang cho biết cả quản lý và nhân viên vẫn "lo ngay ngáy" vì lịch cắt điện luân phiên chưa ổn định.
Tại xã Cửa Cạn (cũ), gia đình chị Thạch Như bị đảo lộn hoàn toàn sinh hoạt. Mất điện kéo theo mất nước, buộc cả nhà phải đi tắm nhờ người quen cách hàng chục km. Ban đêm, cả gia đình phải trải chiếu ngủ ngoài hiên cho thoáng. "Người lớn còn chịu được, trẻ nhỏ cứ khóc, cả nhà mất ngủ", chị kể.
Khuya 30/11, điện được cấp trong khoảng một giờ. Chị Như lập tức sạc pin, giặt đồ, bơm nước tích trữ. "Nửa đêm cả xóm đều tranh thủ từng phút, chỉ sợ điện cúp trở lại", chị nói. Điện sau đó ngắt và đến rạng sáng mới có lại, duy trì được đến trưa.
Người dân Phú Quốc mua máy phát điện xoay xở trong thời gian cắt điện luân phiên. Ảnh: Dương Đông
Theo bà Lê Thị Hải Châu, nguyên Tổng thư ký Hội Đầu tư và Phát triển du lịch Phú Quốc, các doanh nghiệp du lịch đang chịu ảnh hưởng rất lớn. Ngoài chi phí phát sinh từ mua xăng dầu cho máy phát điện, điều khiến doanh nghiệp lo lắng nhất là trải nghiệm du khách bị tác động.
Phú Quốc đang ở giai đoạn cao điểm du lịch, lượng khách quốc tế đông nhất từ sau 2021. Nhiều khách sạn có tỷ lệ đặt phòng 85-100%, kéo dài đến tháng 2/2026. "Sự cố này rất đáng tiếc. Nếu khắc phục chậm sẽ ảnh hưởng vận hành của khu nghỉ dưỡng và đời sống bà con", bà Châu nói.
Phú Quốc được cấp điện từ cáp ngầm 110 kV Hà Tiên - Phú Quốc và đường dây 220 kV Kiên Bình - Phú Quốc, nhưng hai tuyến chưa liên kết mạch vòng. Đặc thù kỹ thuật buộc phải cắt điện, tiết giảm phụ tải, ảnh hưởng khoảng 30.000 khách hàng.
Nhiều tổ máy phát điện được tăng cường cho Phú Quốc để luân phiên cấp điện cho người dân, cơ sở kinh doanh, du lịch. Ảnh: Dương Đông
Ngày 1/12, Tổng công ty Điện lực miền Nam cho biết cần ít nhất một tháng để khắc phục sự cố cáp ngầm vượt biển nếu thời tiết thuận lợi. Trước mắt, ngành điện huy động 12 máy phát từ các tỉnh, tổng công suất 2,3 MW, đồng thời cấp điện từ trạm 110/22 kV Nam Phú Quốc qua lưới 22 kV với công suất 25 MW.
Đến nay, toàn bộ hộ dân trên đảo cơ bản đã được cấp điện trở lại nhưng phải cắt luân phiên do nguồn không đủ tải. Trong khi đó, 525 trạm điện chuyên dùng của doanh nghiệp vẫn chưa được cấp điện đầy đủ.
Theo điều tra ban đầu, sự cố xảy ra khi đơn vị thi công đường ven biển ép cọc vào phạm vi hành lang an toàn tuyến cáp ngầm 110 kV Hà Tiên - Phú Quốc. Hành lang an toàn của tuyến cáp được quy định rõ trong hồ sơ thiết kế, cấm mọi hoạt động đào bới, ép cọc, neo đậu hay thi công có thể gây ảnh hưởng đến công trình. Các vi phạm có thể bị xử phạt hành chính, buộc bồi thường và truy cứu trách nhiệm hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng.
UBND tỉnh An Giang đã yêu cầu các ngành liên quan khẩn trương làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm tổ chức, cá nhân liên quan. Nếu có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự, hồ sơ sẽ được chuyển cơ quan điều tra.
Ngọc Tài - Lê Tuyết