Vitamin là các hợp chất hữu cơ cần thiết cho cơ thể với một lượng rất nhỏ nhưng cơ thể không thể tự tạo ra. Ngoài vitamin D được làn da tạo ra khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, hầu hết nguồn cung cấp các loại vitamin đều đến từ thực phẩm.
Vitamin trước khi sinh là những dưỡng chất bổ sung dành cho phụ nữ để có một thai kỳ khỏe mạnh. Phụ nữ có thể bổ sung vitamin từ khi bắt đầu có kế hoạch mang thai, cũng như trong khi đang mang thai.
Chế độ ăn uống lành mạnh là cách tốt nhất để cung cấp vitamin cho cơ thể người mẹ và em bé. Tuy nhiên, các mẹ bầu vẫn nên uống vitamin trước khi sinh để bù đắp sự thiếu hụt dinh dưỡng trong chế độ ăn uống thời kỳ trước và trong khi mang thai.
Dưới đây là các vitamin và khoáng chất cần thiết cho phụ nữ để có một thai kỳ khỏe mạnh.
Axit folic
Nếu bạn có dự định mang thai, hãy bổ sung axit folic hay còn gọi là vitamin B9. Loại vitamin này có thể ngăn ngừa các dị tật bẩm sinh ảnh hưởng đến não và tủy sống của em bé. Dị tật ống thần kinh phát triển từ sớm trong thai kỳ, ngay cả trước khi nhiều phụ nữ biết mình mang thai. Đây là lý do tại sao các bác sĩ khuyến cáo rằng bất kỳ phụ nữ nào có thể mang thai đều nên bổ sung 400 microgam (mcg) axit folic mỗi ngày, từ trước khi thụ thai và tiếp tục trong 12 tuần đầu của thai kỳ.
Thực phẩm có chứa nhiều axit folic bao gồm: các loại rau lá xanh, quả hạch, đậu, trái cây có múi... Tuy nhiên, phụ nữ vẫn nên dùng thực phẩm chức năng bổ sung axit folic để dự phòng.
Iốt
Iốt rất quan trọng đối với chức năng tuyến giáp khỏe mạnh của phụ nữ trong thời kỳ mang thai. Thiếu iốt có thể gây ra sẩy thai, thai chết lưu, thai nhi tăng trưởng thể chất còi cọc, khuyết tật tâm thần nghiêm trọng, điếc...
Sắt
Sắt giúp cơ thể người mẹ tạo ra nhiều tế bào hồng cầu hơn. Các tế bào máu này mang oxy đến để em bé phát triển. Thiếu sắt cũng gây tăng nguy cơ sinh non, suy dinh dưỡng bào thai, tăng tỷ lệ bệnh tật của trẻ khi sinh ra hoặc gây ra những bất ổn tâm lý cho người mẹ...
Vitamin C
Cả người mẹ và em bé đều cần vitamin C hàng ngày để cơ thể sử dụng tạo ra collagen, một loại protein cấu trúc là thành phần của sụn, gân, xương và da. Vitamin C cũng rất quan trọng đối với một hệ thống miễn dịch khỏe mạnh, giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng và hoạt động như một chất chống oxy hóa, bảo vệ tế bào khỏi bị hư hại. Vitamin C cũng giúp cơ thể hấp thụ chất sắt.
Phụ nữ mang thai cần nhiều vitamin C hơn phụ nữ không mang thai và phụ nữ cho con bú thậm chí còn cần nhiều hơn vitamin này.
Magiê
Hầu hết mọi hệ thống trong cơ thể người mẹ và cả cơ thể đang phát triển của thai nhi đều cần magiê. Khoáng chất này đóng một vai trò quan trọng trong chức năng thần kinh và cơ bắp, giúp duy trì huyết áp bình thường. Nó cũng giúp em bé xây dựng răng và xương chắc khỏe.
Thêm vào đó, nghiên cứu cho thấy rằng bổ sung đủ magiê trong thai kỳ có thể giúp ngăn ngừa chuyển dạ sinh non và các biến chứng thai kỳ khác. Magiê có nhiều trong hạt, ngũ cốc nguyên hạt, một số loại cá, rau lá xanh và một số loại đậu.
Canxi
Canxi cũng rất quan trọng đối với phụ nữ mang thai, giúp họ không bị mất mật độ xương vì em bé sử dụng canxi để phát triển xương của chính mình. Phụ nữ mang thai thiếu canxi dễ bị chuột rút, tê bì chân tay, tăng huyết áp thai kỳ.
Axit béo omega-3
Những chất béo này, bao gồm DHA (axit docosahexaenoic) và EPA (axit eicosapentaenoic), đến từ các nguồn thực phẩm như cá béo và các loại hạt. Các nghiên cứu cho thấy omega-3 có thể làm giảm nguy cơ sinh non và sinh con nhẹ cân; giảm căng thẳng thần kinh cho người mẹ; hỗ trợ phát triển nhận thức, thị giác và trí não ở trẻ sơ sinh. Nếu không ăn nhiều thực phẩm giàu omega-3, phụ nữ có thể bổ sung dưỡng chất này qua các sản phẩm thực phẩm chức năng.
Choline
Đây là một chất dinh dưỡng cần thiết cho con người. Dù cơ thể có thể tự tạo ra một số choline, nhưng lượng choline hầu hết cơ thể thu nạp từ thức ăn. Các nguồn cung cấp choline phong phú bao gồm: thịt bò, thịt lợn, thịt gà, cá và trứng. Nhiều phụ nữ mang thai không nạp đủ choline, dù chất này rất cần để thai nhi phát triển trí não khỏe mạnh.
Lưu ý khi bổ sung vitamin
Thời điểm tốt nhất để bắt đầu bổ sung vitamin trước khi sinh là trước khi thụ thai. Axit folic đặc biệt quan trọng, do đó phụ nữ nên bắt đầu bổ sung vitamin này ít nhất 1 tháng trước khi chuẩn bị mang thai để ngăn ngừa dị tật bẩm sinh cho em bé.
Một số bác sĩ khuyên tất cả phụ nữ có thể sinh con đều nên uống vitamin trước khi sinh, ngay cả khi họ không có kế hoạch mang thai. Tuy nhiên, cơ thể chỉ cần một lượng nhỏ mỗi chất dinh dưỡng và lượng cao hơn chưa chắc đã tốt hơn. Trên thực tế, tiêu thụ nhiều hơn mức cần thiết đôi khi có thể gây hại.
Ví dụ, liều cao vitamin A, vitamin C hoặc vitamin E có thể gây nguy hiểm. Các mẹ bầu nên tránh các loại thực phẩm có thể chứa nhiều vitamin A, bao gồm gan và các sản phẩm từ gan như patê. Mẹ bầu nên trao đổi với bác sĩ trước khi dùng bất kỳ loại thuốc hay chất bổ sung nào khi mang thai.
Một số vitamin trước khi sinh có thể gây buồn nôn ở phụ nữ mang thai vốn đã hay bị buồn nôn. Hãy tham vấn bác sĩ để được lựa chọn loại vitamin khác giúp giảm cảm giác buồn nôn khi uống, ví dụ như các loại vitamin có thể nhai được hay ở dạng chất lỏng.
Chất sắt trong vitamin trước sinh cũng có thể gây táo bón. Nếu bị táo bón, mẹ bầu cần chú ý chế độ ăn nhiều chất xơ, uống nhiều nước, vận động cơ thể thích hợp hoặc một số trường hợp bác sĩ có thể chỉ định dùng thêm thuốc làm mềm phân nếu cần thiết.
Anh Ngọc (Theo Webmd)