Từ 21/5, hệ thống xét nghiệm công suất lớn của Trung tâm kiểm soát bệnh tỉnh Bắc Giang được lắp đặt tại cơ sở 2 (phường Dĩnh Kế, TP Bắc Giang), với sự hỗ trợ và chuyển giao của Học viện Quân y.
Các mẫu bệnh phẩm đưa về đây được đóng gói ba lớp. Sau đó, nhân viên Trung tâm lấy mẫu đưa vào dung dịch bảo quản trong một căn phòng đặc biệt.
TS Hồ Hữu Thọ (Học viện Quân y) dùng bộ đàm hướng dẫn đội ngũ cán bộ đang làm việc bên trong phòng chức năng. Theo TS Thọ, điểm đặc biệt của phòng xét nghiệm là quy trình phát hiện nCoV có độ nhạy cao, chi phí tiết kiệm gần một nửa so với phương pháp truyền thống và khả năng xét nghiệm hàng chục nghìn mẫu mỗi ngày.
“Chủ động xét nghiệm giúp phát hiện ca bệnh để truy vết và tấn công đại dịch”, TS Thọ nói.
Cán bộ làm việc trong phòng xét nghiệm đều mặc trang phục bảo vệ chuyện dụng.
Phương pháp xét nghiệm sử dụng tại đây được đặt tên là AmphaBio HT-Hithroughput PCR Covid-19 Kit, do Học viện Quân y phát triển thành công, có thể xét nghiệm 8.820 mẫu gộp mỗi lượt chạy, sử dụng trí tuệ nhân tạo để đọc kết quả tự động. Phương pháp này lần đầu đưa vào ứng dụng thực tế tại đợt dịch lần 4 ở Bắc Giang và được Bộ y tế cấp phép ngày 7/5.
Hai nữ quân y đưa dung dịch vào làm giàu gen đích - một khâu trong quy trình xét nghiệm. Họ được đào tạo bài bản và tập huấn kỹ lưỡng để thực hiện các thao tác đảm bảo an toàn.
Tại trung tâm có bốn tủ an toàn sinh học, hoạt động theo cơ chế luân phiên đưa không khí sạch vào và lọc sạch không khí bẩn trước khi đẩy ra ngoài để đảm bảo an toàn môi trường. Trong đó, ba tủ dành để xử lý trực tiếp mẫu bệnh phẩm, một tủ xử lý công việc hỗ trợ liên quan. Mỗi chiếc tủ thực hiện được 200 mẫu/giờ.
Nhân viên kỹ thuật thống kê và kiểm ra mã bệnh phẩm, đối chiếu với danh sách. Đây là công việc đòi hỏi sự tỉ mẩn rất cao.
Mỗi ngày, các ca làm việc ở Trung tâm có thể phân tích 10.000 đến 14.000 mẫu; nếu gộp 5 người một mẫu thì đạt ít nhất 50.000 mẫu xét nghiệm mỗi ngày.
Các máy làm giàu gen đích được chạy bằng nhiệt trong các khoảng thời gian và mức nhiệt khác nhau để phân tích chi tiết chỉ số của các mẫu bệnh phẩm. Trong mỗi quá trình, cán bộ ở Trung tâm phải theo dõi, kiểm tra ghi chép diễn tiến.
Phòng phân tích được trang bị 15 máy làm giàu gen đích, được thiết kế nhỏ gọn có thể cơ động trong lắp đặt.
Mỗi máy làm giàu gen đích có thể xét nghiệm cho 96 mẫu bệnh phẩm mỗi lượt .
Hiện giá xét nghiệm theo quy định của Bảo hiểm y tế là 734.000 đồng mỗi người. Phương pháp xét nghiệm mà Học Viện Quân Y nghiên cứu giúp giảm giá thành mỗi xét nghiệm còn khoảng 350.000 đến 400.000 đồng; bnếu xét nghiệm gộp 5 mẫu thì chi phí xét nghiệm của mỗi người chỉ từ 70.000 đến 80.000 đồng.
Theo TS Hồ Hữu Thọ, dữ liệu lấy từ Realtime RT-PCR sau đó chuyển lên trang web phân tích kết quả của bộ kit; sử dụng trí tuệ nhân tạo để đọc ra mẫu nào âm tính hoặc dương tính; trong đó màu vàng là thể hiện các ca dương tính.
Sau 4 tiếng làm việc trong môi trường cách ly đặc biệt, hai nhân viên được ra ngoài để thay thế bằng người khác để đảm bảo sức khỏe.
Những vết hằn do đeo khẩu trang trên khuôn mặt anh Trần Hoàng Minh sau nhiều tiếng tách chiết mẫu.
“Công việc của tôi là tách chiết mẫu bệnh phẩm từ những chiếc tăm bông lấy dịch họng và mũi rồi chia nhỏ trên khay để chuyển đi nhân gen. Đây là quá trình tiếp xúc trực tiếp với bệnh phẩm có virus nên rất nguy hiểm”, anh Minh nói và cho biết trung bình mỗi ca có thể tách chiết được khoảng 1.920 mẫu.
Nhân viên vệ sinh đặc biệt trong trang phục bảo hộ màu xanh, có nhiệm vụ túc trực bên phòng chuyển giao - nơi các chuyên gia phân tích, tách chiết khi hết ca sẽ bước ra khử khuẩn, đóng gói đồ bảo hộ.
Phòng xét nghiệm Covid-19 tại Bắc Giang hiện có 100 người, được phân chia thành 4 phân đội, làm việc 3 ca trong ngày, mỗi ca 4 tiếng. Từ 22/5 đến 25/5, phòng đã xét nghiệm trên 38.000 mẫu, trong đó ngày cao điểm hơn 20.000; phát hiện 75 mẫu dương tính với nCoV.
Ngọc Thành