Bánh chưng ơi
Nhà tôi chuyển đi chuyển lại ba bốn bận ở góc phố Hạ Đình hẻo lánh, nhiều ao truông (đấy là thời xưa) rồi định cư mé hồ Rẻ Quạt (chẳng biết ai đặt tên mà thành). Gần ba chục năm rồi, Tết nào cũng vậy, nhà tôi, xóm tôi lại rục rịch lá dong, gạo nếp làm bánh chưng.
Quãng gần Tết ông Công ông Táo, cả nhà đã bàn bạc xem năm nay gói bao nhiêu chiếc bánh chưng, nhiều phen khiến bố gắt gỏng lên vì tính đi tính lại nhiều lượt. Lá dong rửa sạch, kỹ càng, trước khi cho vào khuôn gói lại lấy khăn tay sạch lau khô một lượt nữa. Bố chỉ định rõ số lượng thịt, đỗ xanh, gạo trong từng chiếc bánh. Mẹ gói vun lên xoắn lại cho lạt mềm nhưng buộc chặt chiếc bánh xanh màu lá dong, đượm mùi gạo nếp và đỗ xanh. Vun lửa lên từ ba góc bếp gạch cả nhà thay nhau trông nồi bánh, tôi thì gà gật xem phim, dụi mắt trong cái rét cắt da cắt thịt, chêm lửa vào nồi bánh cho trọn một ngày. Bánh đã chín, xếp ngay ngắn lên mâm, dùng các vật nặng ép cho thân bánh vuông vức, ruột bánh chắc lẳn.
Hai Tết nay, con gái đầu của tôi đã lớn, chạy lon ton, lăng xăng lấy nọ lấy kia cho bà nội gói bánh. Tiếng cười rộn rã ấm hơn mùa Đông lạnh, ngọn lửa bánh chưng lục bục cháy và âm thầm vươn làn khói mỏng mảnh.
Quất và đào
Tết năm nào cũng vậy, dù thóc cao gạo kém, đói khổ đến đâu, nhà tôi phải có quất hoặc đào, hoặc cả hai. Trước giao thừa một hai hôm, tôi lấy xe chở bố lên sân Thượng Đình, rồi đường Hoàng Minh Giám chọn quất, đi mỏi rã chân để tìm cây quất nào xum xuê lá, đượm lộc mà lại hợp nhà. Có năm mua được cây quất vừa ý, đặt trên trường kỷ, bố tôi tủm tỉm cười mà ngắm một mình, làm ai cũng cười lây.
Quả quất cứ vàng rực lên mỗi độ Tết về. Ngắm cây quất xum xuê lá, rực vàng quả, chúm chím lộc và hoa cũng thực là thú vị. Nghe trong cái lạnh mùa Đông, thoang thoảng hương hoa quất, đưa đẩy phong vị ngày Tết cứ rộn lên trong lòng mỗi người con đất Việt.
“Mùa xuân về trên những cánh đào phai
Và sẽ đi - khi hoa tàn phố chợ
Em khóc gì cho những cánh hoa rơi?”
Khai bút đầu xuân
Lệ xưa, người có chữ đến đầu xuân năm mới thì chọn một ngày đẹp để khai bút. Nét bút phượng múa rồng bay trên giấy đỏ như rực rỡ hơn cho một năm nhiều vận hội. Cái khung cảnh ấy cứ quyến luyến trong tôi những vần thơ đầy tình người của Vũ Đình Liên về những ông đồ già…
Tập cổ, hay là do bố mẹ dặn dò, từ năm lớp 3, tôi cũng chọn ngày đẹp (chẳng biết theo tiêu chí gì, hay là theo Lịch Vạn Sự), khi thì viết đôi câu thơ, lúc giải bài Toán trên cuốn vở hăng lên mùi giấy mới. Chữ thì phải có nghĩa, những điều này dạy tôi từ những nét chữ đầu xuân ấy…
Tết đang đến và về đây, sum họp cả nhà quây quần bên mâm cỗ Tất niên (dù ít dù nhiều, dù sang dù nghèo) đậm đà cái tình, cái nghĩa buổi đầu năm…
Hàn Sĩ Huy
| Cuộc thi “Thời khắc yêu thương” do Công ty TNHH Sapporo Việt Nam phối hợp với VnExpress thực hiện. Đây là nơi để bạn chia sẻ những kế hoạch, dự định ý nghĩa đến người mà bạn mong muốn gửi lời tri ân, yêu thương và cùng họ trải qua những thời khắc cuối cùng của năm. Chương trình kéo dài từ ngày 26/11 đến ngày 23/12 trên trang Đời sống, báo VnExpress. Độc giả gửi bài tham dự tại đây. |