Giai đoạn giao mùa đông - xuân (từ cuối năm dương lịch đến tháng 3-4) là thời điểm mưa phùn, trời lạnh, độ ẩm không khí cao, thuận lợi cho các bệnh lây nhiễm sinh sôi và phát triển. Đây cũng là lúc sức đề kháng của trẻ nhỏ xuống thấp và nhu cầu du lịch, thăm hỏi của các gia đình tăng cao. Trẻ dễ bị vi khuẩn, virus tấn công hoặc bị lây nhiễm mầm bệnh trong quá trình tiếp xúc với người khác.
Phụ huynh nên cho trẻ chủng ngừa đúng lịch để phòng bệnh.
Vào thời điểm đông - xuân năm ngoái, toàn quốc ghi nhận 3.982 trường hợp mắc sởi xác định trong số 14.136 trường hợp sốt phát ban nghi sởi (theo báo cáo của Bộ Y tế). Kiểm tra thực tế cho thấy dịch sởi đã cướp đi sinh mạng của hơn 100 trẻ. Số trẻ nhỏ mắc sởi bị nhiễm 2-3 loại vi khuẩn, virus khác nhau do suy giảm miễn dịch cũng tăng cao.
Đáng lo ngại, theo thống kê của Cục Y tế Dự phòng, có đến 89% số bệnh nhi nhiễm sởi trong đợt dịch năm 2014 do chưa được tiêm chủng phòng sởi. Khi dịch bùng phát lên cao điểm (từ tháng 2 đến tháng 4), nhiều bậc cha mẹ mới đưa con đi tiêm ngừa, gây quá tải và khan hiếm vắc xin. Tại Trung tâm Y tế Dự phòng Hà Nội, có thời điểm 500-600 lượt phụ huynh đưa con đến tiêm phòng sởi cùng một lúc. Trong khi chờ đợi, trẻ có sức đề kháng yếu dễ bị lây nhiễm chéo các bệnh về đường hô hấp.
Bác sĩ Nguyễn Nhật Cảm - Giám đốc Trung tâm Y tế Dự phòng Hà Nội.
Do sức đề kháng yếu, trẻ có nguy cơ một lúc mắc nhiều bệnh cùng lúc và gặp phải biến chứng nguy hiểm. Cha mẹ cần chú ý vệ sinh tay, chân, miệng cho trẻ; tránh để trẻ tụ tập nơi đông người; cho trẻ ăn uống đầy đủ chất để nâng cao sức đề kháng; không ôm hôn trẻ khi vừa đi làm về mà chưa thay trang phục đi làm; phơi sấy quần áo, khăn mặt thường xuyên...
Để tránh bệnh dịch tái diễn, cha mẹ cũng nên chủ động và tích cực phòng ngừa cho trẻ nhỏ, đặc biệt là đưa trẻ đi tiêm ngừa đúng lịch, đủ liều. Có thể cho trẻ chủng ngừa vắc-xin đơn giá (phòng ngừa đơn lẻ từng bệnh) hoặc vắc-xin phối hợp phòng sởi, quai bị, rubella cùng lúc, giúp tiết kiệm thời gian đi lại nhiều lần.
Thời điểm thích hợp chủng ngừa vắc-xin phối hợp sởi, quai bị, rubella cho trẻ là từ 12 tháng đến 15 tháng tuổi. Hiệu quả bảo vệ của liều đầu tiên là 90-95%. Liều vắc xin thứ hai nên tiêm cho trẻ khi được 4-6 tuổi. Đối với trẻ 9-12 tháng tuổi đang ở trong vùng dịch thì cần chủng ngừa một mũi, sau đó chủng ngừa mũi hai lúc 15-18 tháng tuổi và mũi ba sau mũi hai 4-6 năm.
Bác sĩ Nguyễn Nhật Cảm
Giám đốc Trung tâm Y tế Dự phòng Hà Nội