Nhóm các nhà hoạt động, giáo viên, cựu nghị sĩ hôm nay đệ trình lên Hạ viện kiến nghị luận tội Phó tổng thống Sara Duterte vì cáo buộc sử dụng sai mục đích ngân sách khi còn là bộ trưởng giáo dục.
"Việc Phó tổng thống ngang nhiên sử dụng sai mục đích hơn nửa tỷ peso ngân sách, đặc biệt khoản chi đáng ngờ 125 triệu peso (2,1 triệu USD) chỉ trong 11 ngày cuối năm 2022 cho thấy sự phản bội nghiêm trọng niềm tin của công chúng", cựu nghị sĩ Teddy Casino cho biết trong kiến nghị.
Theo nghị sĩ này, bà Sara phải chịu trách nhiệm với người dân Philippines, đặc biệt là những người đóng thuế. Đây là kiến nghị luận tội thứ hai với bà Sara được đệ trình trong tuần này.
Một nhóm các nhà hoạt động khác hôm 2/12 cũng đệ trình lên Hạ viện đề xuất luận tội Phó tổng thống, cáo buộc bà tham nhũng và có hành vi sai phạm. Bà Sara phủ nhận cáo buộc sử dụng sai mục đích ngân sách của chính phủ.
Hiện vẫn chưa rõ liệu một trong hai bản kiến nghị có nhận được sự ủng hộ cần thiết của 1/3 số nghị sĩ ở Hạ viện để chuyển tới Thượng viện và kích hoạt quy trình luận tội Phó tổng thống hay không.
Các đồng minh của Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. giữ thế đa số ở Hạ viện, song ông cho rằng nỗ lực luận tội bà Sara là "lãng phí thời gian".
Theo hiến pháp Philippines, mỗi người chỉ có thể bị luận tội một lần trong năm, nghĩa là Hạ viện sẽ phải chọn ra một trường hợp hoặc gộp chung chúng.
Phó tổng thống Sara, 46 tuổi, con gái cựu tổng thống Rodrigo Duterte, từng tham gia nội các của Tổng thống Marcos và được giao vị trí bộ trưởng giáo dục. Văn phòng Phó tổng thống và Bộ Giáo dục do bà quản lý được phân bổ quỹ bí mật 650 triệu peso (hơn 11 triệu USD) để dùng trong các chi tiêu bí mật hoặc dùng cho hoạt động giám sát trong các cơ quan dân sự liên quan.
Sau khi gây nhiều tranh cãi về cách chi khoản quỹ bí mật này, bà từ chức bộ trưởng giáo dục và rút khỏi nội các hồi tháng 6. Đây được coi là dấu hiệu cho sự sụp đổ của một liên minh chính trị đã giúp bà và Tổng thống Marcos, con trai cố lãnh đạo Philippines Ferdinand E. Marcos, người nắm quyền trong giai đoạn 1965-1986, giành chiến thắng bầu cử năm 2022.
Ngoài việc bị Hạ viện điều tra cáo buộc sử dụng sai mục đích hàng triệu USD ngân sách, bà còn bị Cục Điều tra Quốc gia Philippines (NBI) triệu tập để điều tra về "âm mưu ám sát", sau video bà tuyên bố đã yêu cầu một sát thủ nhắm mục tiêu vào Tổng thống Marcos, vợ ông cùng Chủ tịch Hạ viện nếu bà bị giết, và người này đã đồng ý.
Bà Sara phủ nhận cáo buộc âm mưu ám sát Tổng thống, nói rằng phát biểu của bà chỉ thể hiện "nỗi bất bình" trước việc chính quyền Marcos "không phụng sự người dân mà chỉ lo trấn áp đối thủ chính trị".
Huyền Lê (Theo AFP, Reuters)