Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh trong cuộc họp báo ngày 5/1.
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh sáng 5/1 có cuộc trao đổi với báo chí về công tác đối ngoại năm 2016 và phương hướng 2017.
Đánh giá về tình hình thế giới và khu vực năm 2016, Phó thủ tướng cho rằng đây là năm bất ổn, khó lường. Dù vậy, nhìn nhận cả năm, xu hướng chung của thế giới và khu vực vẫn là mong muốn hoà bình, đóng góp vào việc tạo dựng được hoà bình.
Phó thủ tướng nhận định giống như những năm trước, Việt Nam năm qua đã triển khai đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ với mục tiêu tạo dựng môi trường hoà bình, ổn định, dù việc triển khai một số thỏa thuận ký kết chưa thật sự hiệu quả. "Trước những biến động khó lường trên thế giới, chúng ta đã phản ứng hết sức phù hợp", Phó thủ tướng Phạm Bình Minh nhấn mạnh.
Phó thủ tướng cho rằng 2017 sẽ có nhiều thách thức về đối ngoại, cần phải rất linh hoạt xử lý trên các nguyên tắc. Phó thủ tướng cũng chỉ ra hai vấn đề đối ngoại khiến ông trăn trở trong năm 2017. Một là làm thế nào để tiếp tục duy trì và nâng cao quan hệ với các nước, trong môi trường an ninh khu vực 2017 được dự đoán là hết sức khó lường. Hai là trong khi việc hội nhập quốc tế của Việt Nam đang tiến triển theo đà thì lại gặp thách thức là chiều hướng quay lại bảo hộ, phản ứng tiêu cực với toàn cầu hóa, tiêu cực với các liên kết về kinh tế.
Nhận xét trước việc tình hình chính trị thế giới có nhiều thay đổi đáng kể, đặc biệt ở Philippines và Mỹ, Phó thủ tướng cho biết: "Tất cả các nước sau vài năm sẽ có bầu cử, có sự thay đổi chính quyền theo các đảng phái thắng cử. Việc thay đổi là điều đương nhiên và diễn ra thường xuyên".
Ông nhấn mạnh điều quan trọng là Việt Nam thúc đẩy quan hệ không phải với một chính quyền, với một đảng, mà là với một đất nước. Việt Nam đã xây dựng các khuôn khổ quan hệ như quan hệ đối tác chiến lược, quan hệ đối tác toàn diện.
"Đó là khuôn khổ quan hệ với một đất nước thì dù chính quyền có thay đổi hay không thì chúng ta vẫn trên cơ sở khuôn khổ đó thúc đẩy. Chứ không có nghĩa sự thay đổi chính quyền sẽ tạo ra thay đổi chính sách đối ngoại", ông khẳng định.
"Đương nhiên sẽ có từng việc cụ thể, nhưng chúng ta vẫn thực hiện phương châm đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, lấy mục tiêu lớn nhất là đa dạng, đa phương hóa quan hệ để phục vụ lợi ích của chúng ta và các nước đó. Với mục tiêu đó thì sự thay đổi sẽ không ảnh hưởng đến quan hệ", ông nói thêm.
Phó thủ tướng cho biết với tư cách là nước chủ nhà APEC 2017, Việt Nam có trách nhiệm lớn trong bối cảnh xu hướng hiện nay là tăng cường bảo hộ, dân túy - những yếu tố đặt ra thách thức cho quá trình liên kết kinh tế trong APEC.
Việt Nam đã bước đầu hoàn tất quá trình chuẩn bị cho năm APEC 2017, đưa ra 4 ưu tiên của APEC là tăng trưởng bền vững và sáng tạo; liên kết kinh tế; hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ, vừa và siêu nhỏ; đảm bảo an ninh lương thực, thích ứng biến đổi khí hậu. Tất cả các nước đã đồng ý lấy năm chủ đề APEC là "tạo động lực mới, cùng vun đắp tương lai chung". Về tổ chức, Việt Nam đã xây dựng được tổ chức liên kết bộ ngành địa phương để phục vụ cho APEC. Ngoài ra, cơ sở vật chất đang tiếp tục được hoàn thiện.
Trả lời câu hỏi về tác động của thông tin mạng đối với ngoại giao, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cho rằng trong thế giới mà Internet, Facebook phát triển như hiện nay thì phản ứng của đối ngoại nhiều khi sẽ chậm hơn, bất cứ nước nào cũng vậy, vì cần phát biểu thận trọng, không theo cảm tính.
Phó thủ tướng nói thêm rằng tuy ngoại trưởng một số nước có dùng Facebook, bản thân ông không sử dụng. "Tất cả Facebook mang tên tôi đều không phải của tôi", ông nhấn mạnh và cho biết thêm Bộ Ngoại giao đang thực hiện biện pháp để tăng tính tương tác cho website.
Trả lời câu hỏi liệu Mỹ có ý định mở tổng lãnh sự Mỹ ở Đà Nẵng, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cho biết: "Chúng ta hoan nghênh các nước có nhu cầu mở tổng lãnh sự tại Đà Nẵng. Trên thực tế đã có tổng lãnh sự Lào ở Đà Nẵng rồi tới Trung Quốc. Mỹ cũng có ý định mở tổng lãnh sự và chúng ta hoan nghênh vì điều này có lợi cho việc thúc đẩy quan hệ hữu nghị giữa nhân dân hai nước với nhau".
Phương Vũ