Hỏi đại diện của Phước Sang, Thiên Ngân, Trinh Hoan, Chánh Phương về thời điểm mong muốn trình làng phim, tất cả đều nhất loạt một câu trả lời: "Tết". Noel là giải pháp tiếp theo nếu "đất" Tết quá chật, nhưng các ông bầu đều tỏ ra không tự tin lắm về thời điểm phát hành này. Còn lại mùa hè, thời điểm cao trào của các nước về phim ảnh thì điện ảnh tư nhân Việt Nam... "bó tay".
 |
|
Phim "Áo lụa Hà Đông" đã hoàn thành từ trong năm 2005 nhưng đến Tết 2007 mới được trình chiếu. Ảnh: Phước Sang |
Thực tế thị trường phim tư nhân năm nay, hàng loạt phim đã lên kế hoạch sản xuất, đã và đang bấm máy đều "ẩn mình chờ Tết". Từ tháng 3 đến tháng 12, khán giả có mơ cũng không thấy phim Việt Nam xuất hiện rầm rộ như Đẻ mướn hay Hồn Trương Ba da hàng thịt, 2 trong 1 như dịp đầu năm Bính Tuất vừa rồi.
Áo lụa Hà Đông được hãng Phước Sang hoàn thành hậu kỳ từ cuối năm 2005, được để dành cho Tết Đinh Hợi. Bộ lạc siêu nhí được ông bầu của hãng này công bố sẽ làm trong năm, nhưng trình làng thì quyết định... chờ Tết.
Rút kinh nghiệm từ sự trống vắng phim Việt trên thị trường những năm trước, Giáng Sinh năm nay, các hãng tư nhân bắt đầu vào cuộc. Phước Sang có Võ lâm truyền kỳ, Thiên Ngân có Trai nhảy, hãng phim mới Chánh Phương có Dòng máu anh hùng. Dù quyết định khai thác thời điểm mới, nhưng cả 3 hãng đều tỏ ra khá e dè với thời gian mà người dân không có ngày nghỉ này. Họ vẫn một mực "Tết vẫn hơn".
Phước Sang có trong tay 3 phim, nhưng chỉ tung một vào Noel. Thiên Ngân dù có hệ thống rạp riêng cũng khẳng định không mong phim chiếu vào đợt 24/12 có doanh thu được như năm mới âm lịch. "8/10 so với Tết đã là thành công", ông Phan Tô Hồng Hải, Giám đốc tiếp thị của hãng này, nói. Còn ông Nguyễn Chánh Tín, Giám đốc hãng Chánh Phương, thì chọn tháng 12 để trình làng phim vì lý do bất khả kháng, "cho kịp phát hành ở nước ngoài sau đó". Ông Chánh Tín khẳng định nếu không vì lý do này thì vẫn muốn Dòng máu anh hùng được chiếu vào những ngày nghỉ đầu xuân.
Đa số nhà làm phim tư nhân hiện nay khẳng định thời gian nghỉ lễ quá ngắn ngày cuối năm dương lịch của Việt Nam là không chắn chắn cho việc kéo khán giả đến rạp. "Giáng Sinh là một trong những thời điểm khá đẹp về thời tiết cho nhu cầu giải trí, nhưng dịp này tâm lý làm việc nước rút cho thời điểm cuối năm khiến phim tung ra trong tình trạng 5 ăn 5 thua", ông Hồng Hải nói. Còn mùa hè, thời điểm được các nước đánh giá cao về nhu cầu giải trí của khán giả thì ở Việt Nam bị chê là... mưa nhiều. Nhà sản xuất ngại, khán giả thì không có phim xem và thị trường phim Việt Nam vô tình rơi vào tình trạng "Tết xôm tụ, quanh năm đói phim".
Chính việc sản xuất nhưng lại trữ phim gây nên thiệt hại về vốn không ít cho các hãng sản xuất, bởi đồng vốn cần xoay vòng. Thiên Ngân để 6 tỷ đồng của Trai nhảy "ứ" đã hơn 6 tháng, Áo lụa Hà Đông của Phước Sang đầu tư hơn 1 triệu USD "đọng" đến hơn 1 năm nay. Hai đại gia này có thể "gồng mình" chờ Tết, còn Dòng máu anh hùng của Chánh Phương có con số đầu tư 800.000 USD đã hoàn thành, thì không thể chờ. "Chúng tôi chọn thời điểm chiếu là Noel chứ không phải Tết cũng một phần là vì không thể để đọng vốn quá lâu, còn nhiều khoản phải thanh toán", ông Nguyễn Chánh Tín nói.
 |
|
Đoàn làm phim "Dòng máu anh hùng". Ảnh: T.P. |
"Đói, lỗ" chỉ là 2 hậu quả đầu tiên. "Chính việc phim Việt Nam chỉ co cụm vào dịp Tết cũng gây nên hạn chế đáng kể về đề tài", nhà biên kịch Nguyễn Mạnh Tuấn nói. Nhu cầu được thấy những điều may mắn, được cười của khán giả làm cho nhà sản xuất gần đây sa vào xu hướng hài. Trong khi đó những mảng khác như tâm lý, hành động, đặc biệt là phim thiếu nhi thì gần như bị bỏ ngỏ. Sau đợt rầm rộ của Đẻ mướn, 2 trong 1 Tết vừa qua, đến 1/6 năm nay, thiếu nhi TP HCM muốn xem phim không có sự lựa chọn nào khác ngoài bộ phim hoạt hình của Mỹ, Gia đình Robot. Còn những tỉnh thành khác trong cả nước thì các em nhỏ chỉ còn cách... xem ké phim người lớn. Tình trạng này không chỉ diễn ra đầu hè mà cả một mùa hè.
Đối phó với tình trạng trên, phim nước ngoài liên tục được nhập về. Hiện nay, trên địa bàn TP HCM, cứ trung bình 2 tuần sẽ có một sản phẩm phim ngoại mới được nhập. "Phim trong nước được sản xuất với giá trung bình 3 tỷ đồng, trong khi đó phim nước ngoài mua cao nhất cũng chỉ 50.000 USD. Đó chính là lý do thị trường phim Noel và các dịp lễ của Việt Nam luôn ngập tràn phim Mỹ, Hàn Quốc, Trung Quốc...", ông bầu Phước Sang nhận định. Năm trước, những "quả bom" Thất kiếm, King Kong, Ông bà Smith... thi nhau "dội" các rạp của Hà Nội, TP HCM dịp 2/9, Noel, Tết dương lịch..., trong khi đó phim Việt thì "im thin thít và lặn mất tăm".
"Chưa có chợ thì nhà sản xuất làm gì có cơ hội trình làng và khán giả làm gì có cơ hội chọn", Phước Sang nói. Theo anh, vấn đề lớn nhất của điện ảnh tư nhân để thoát khỏi tình trạng này là thiếu thị trường chung cho phim hè và những dịp lễ khác trong năm. Anh cho rằng các nhà sản xuất cần phải biết nhìn nhận từ thực tế của phim Việt Nam để có cách nhìn sẻ chia hơn, tổng quát hơn, từ đó có sự hỗ trợ nhau thay vì mãi "đấu đá" trong một không gian khá hẹp của Tết.
"Với thị trường phim vào những mùa khác trong năm, các nhà sản xuất, phát hành cần ngồi lại với nhau để đi đến một cách làm thống nhất. Có thể mỗi người phải nhịn nhau một chút, nhưng bù lại chúng ta cùng có cái chung là thị trường phim Việt Nam trong hè, trong Noel thay vì co cụm trong Tết", Phước Sang mong mỏi.
Nhớ lại thời kỳ phim Việt Nam được gọi là "mì ăn liền" trước đây. Tuy rạp ít nhưng phim Việt phủ sóng gần như tất cả các thời điểm trong năm. Hết phim của Hai Nhất thì có phim của Đào Thu, rồi phim của Thái Hòa, Phước Sang tiếp nối. "Thời kỳ này, khán giả có thể chưa được thỏa mãn về chất, nhưng lượng thì dư", Phước Sang nói. Anh em làm điện ảnh có thể sống vô tư với nghề mà không ngại chạy vạy lo một nghề khác để kiếm sống. Trong khi đó, hiện nay cứ làm xong một phim, các thành viên trong đoàn phim lại rã đám để bươn chải với cuộc đời.
Phước Sang khẳng định riêng hãng của mình dư khả năng sản xuất hơn số lượng 3 phim một năm. Thiên Ngân cũng hoàn toàn có lực để làm nhiều hơn hiện nay. Vấn đề họ cần là phải có thị trường vào những thời điểm khác nhau trong năm để tung ra sản phẩm của mình.
Đỗ Duy