Cảnh sát biển Philippines (PCG) hôm nay công bố video tàu hải cảnh Trung Quốc mang số hiệu 5203 áp sát tàu tiếp vận Unaiza May 2 của Philippines từ phía sau vào khoảng 6h04 ngày 22/10. Hình ảnh được thủy thủ trên tàu Unaiza May 2 quay cho thấy mũi tàu 5203 có thời điểm quệt nhẹ vào đuôi tàu tiếp vận Philippines.
"Tàu Trung Quốc đã thực hiện hoạt động ngăn chặn bất hợp pháp và nguy hiểm một cách liều lĩnh, vô trách nhiệm đối với tàu Philippines", PCG cho hay.
Vụ va chạm thứ hai xảy ra vào khoảng 8h14 cùng ngày, khi đuôi tàu tuần tra mang số hiệu 4409 của PCG va chạm với mạn phải tàu dân quân biển Trung Quốc 00003. "Tàu 00003 khi đó tích cực tham gia các hoạt động phối hợp để quấy rối, cản trở tàu Philippines", theo PCG. Các sự cố va chạm diễn ra gần bãi Cỏ Mây thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Tàu hải cảnh Trung Quốc va chạm tàu tiếp vận Philippines ở Biển Đông ngày 22/10. Video: Cảnh sát biển Philippines
Bộ Ngoại giao Philippines cho biết đã triệu đại sứ Trung Quốc Hoàng Khê Liên để phản đối. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Philippines Teresita Daza ngày 23/10 cho hay phó đại sứ Trung Quốc đã thay mặt ông Hoàng Khê Liên tới dự cuộc họp tại Bộ Ngoại giao.
Jonathan Malaya, người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Philippines, nói rằng Manila lên án "hành động nguy hiểm" của tàu Trung Quốc và tiếp tục yêu cầu Bắc Kinh "ngừng hành động khiêu khích".
Bộ Ngoại giao Trung Quốc sau đó ra tuyên bố cho biết "vụ va chạm nhỏ" xảy ra sau khi tàu tiếp tế Philippines phớt lờ "nhiều cảnh báo và cố tình vượt qua cơ quan thực thi pháp luật một cách thiếu chuyên nghiệp, nguy hiểm".
Hải cảnh Trung Quốc cũng cáo buộc tàu Unaiza May 2 của Philippines đã phớt lờ cảnh báo, còn tàu cảnh sát biển Philippines "cố tình gây rắc rối và lùi lại" gây va chạm.
Bãi Cỏ Mây thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, hiện do Philippines chiếm đóng trái phép. Bắc Kinh và Manila đều đưa ra tuyên bố chủ quyền với khu vực này.
Quân đội Philippines sử dụng tàu chiến cũ nát BRP Sierra Madre ủi vào bãi Cỏ Mây như một tiền đồn để duy trì hiện diện trái phép ở khu vực này từ năm 1999. Trên tàu có đơn vị thủy quân lục chiến đồn trú và phải phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn tiếp tế từ đất liền.
Đây không phải lần đầu Trung Quốc truy cản tàu Philippines ở bãi Cỏ Mây. Bộ Quốc phòng Philippines cho biết Bắc Kinh thường duy trì một tàu hải cảnh gần bãi Cỏ Mây để giám sát hoạt động của tàu cá Philippines, cũng như theo dõi nhiệm vụ tiếp tế cho BRP Sierra Madre.
Tháng 11/2021, ba tàu hải cảnh Trung Quốc chặn đường, chiếu đèn pha và xịt vòi rồng ngăn cản, buộc các tàu tiếp tế Philippines phải hủy nhiệm vụ và quay về. Tướng Jay Tarriela, phát ngôn viên cảnh sát biển Philippines, ngày 6/10 cho biết tàu hải cảnh Trung Quốc chạy cắt mũi và suýt va chạm với tàu BRP Sindangan gần bãi Cỏ Mây.
Khu vực Biển Đông. Đồ họa: CSIS
Huyền Lê (Theo ABS-CBN, AFP, Reuters)