"Chúng tôi sẽ cung cấp tất cả 8 căn cứ không quân hiện có", Inquirer dẫn lời Trung tướng Jeffrey Delgado, Tư lệnh Không quân Philippines, nói hôm qua. "Tuy nhiên chuyện này cần được thảo luận thêm với phía Mỹ".
Manila hôm 28/4 ký hiệp ước cho phép Washington sử dụng các cơ sở quân sự trong 10 năm. Theo hiệp ước, Mỹ có quyền tiếp cận mọi căn cứ quân sự của Philippines, đồng thời xây dựng cơ sở hạ tầng và luân chuyển hàng nghìn binh sĩ. Thỏa thuận cũng cho phép Mỹ triển khai thêm máy bay, tàu chiến và trang thiết bị đến các căn cứ.
Philippines tăng cường quan hệ quân sự với Mỹ trong bối cảnh căng thẳng trên Biển Đông vẫn chưa hạ nhiệt. Trung Quốc gần đây thường xuyên đe dọa, gây hấn với các nước Đông Nam Á có tuyên bố chủ quyền chồng lấn trên Biển Đông, trong khi Manila vốn có tranh chấp bãi cạn Scarborough/Hoàng Nham với Bắc Kinh.
Philippines cũng bày tỏ lo ngại trước những dấu hiệu cho thấy Trung Quốc đang nỗ lực khai hoang ở các bãi đá thuộc quần đảo Trường Sa và có thể sắp xây dựng một đảo nhân tạo cùng căn cứ quân sự hiện đại ở đây để tăng cường sức mạnh trên Biển Đông. Bắc Kinh chiếm các bãi này của Việt Nam từ năm 1988 và Philippines cũng tuyên bố chủ quyền ở đây.
Trước mối đe dọa từ Trung Quốc, Manila kêu gọi Mỹ giúp đỡ củng cố lực lượng vũ trang vốn đang lạc hậu bằng những khóa huấn luyện và vũ khí mới. Ulugan Bay, một vịnh nhỏ của Philippines trên Biển Đông, vừa được Manila nâng cấp thành căn cứ hải quân với sự tài trợ từ Mỹ. Nơi đây dự kiến trở thành căn cứ cho các tàu lớn nhất của hải quân nước này, trong đó có hai tàu khu trục cũ mà Manila mua lại từ Mỹ năm 2011.
Philippines - Mỹ sắp tới tham gia cuộc tập trận chung mang tên CARAT từ ngày 26 đến 29/6 ở gần bãi cạn Scarborough/Hoàng Nham trên Biển Đông. Nhiều tàu chiến, máy bay cùng 10.000 binh sĩ hai nước sẽ có mặt trong sự kiện này.
Trần Trang