Theo kế hoạch ban đầu, từ 2016, Philippines sẽ hoàn toàn sử dụng gạo trong nước, không nhập khẩu. Tuy nhiên, Reuters trích lời một quan chức cấp cao Philippines cho biết họ vừa bỏ ý định đó và tiếp tục nhập khẩu gạo sau năm 2016.
Đây là tin tốt với Việt Nam - nước xuất khẩu gạo chủ chốt cho Philippines. Thái Lan cũng sẽ hoan nghênh động thái này, khi muốn giải phóng lượng gạo tồn trong chương trình mua lại đầy tranh cãi năm nay.
"Tôi hài lòng với tỷ lệ 90-95% tự cấp năm 2016. Còn lại sẽ nhập khẩu", Francis Pangilinan - Người phụ trách an ninh lương thực tại Philippines cho biết. Ông cũng tiết lộ kế hoạch đặt hạn chót để Philippines tự cung tự cấp gạo đã bị bỏ qua.
Philippines sẽ tiếp tục nhập khẩu gạo cho đến qua năm 2016. Ảnh: MB
Đến nay, các mốc thời gian nước này đặt ra đều bị chỉ trích là viển vông, mới nhất là mục tiêu năm 2013. Nguyên nhân là nước này thường xuyên gặp thiên tai, như hạn hán hay bão lụt. Giá gạo tại đây vì thế cũng tăng vọt.
Ông Pangilinan cho biết năm nay, họ có thể mua nhiều gạo hơn nữa do các hợp đồng ký với Việt Nam. Tháng trước, Philippines bất ngờ tuyên bố sẽ nhập khẩu thêm 200.000 tấn gạo từ Việt Nam để bổ sung vào kho dự trữ, và bình ổn giá bán lẻ gạo đang gây sức ép lên lạm phát. Nước này cũng cho biết sẽ bổ sung gạo sớm cho năm sau. "Trước cuối năm nay, chúng tôi sẽ thảo luận và xem xét các số liệu về nhu cầu năm 2015", Pangilinan nói.
Pangilinan cũng muốn lĩnh vực tư nhân dẫn đầu hoạt động nhập khẩu gạo năm tới. Tuy nhiên, Cơ quan Lương thực quốc gia Philippiness (NFA) cũng sẽ tiếp tục nhập gạo để phục vụ mục đích dự trữ. Philippines cũng sẽ nới lỏng kiểm soát nhập khẩu từ năm sau, bằng cách giảm thuế nhập khẩu và tăng hạn mức cho lĩnh vực tư nhân.
Gần đây, Chính phủ Philippines giảm thuế nhập khẩu gạo từ 40% xuống còn 35%. Hiện Philippines là nước nhập khẩu gạo lớn thứ 3 châu Á, sau Trung Quốc và Ấn Độ. Tổ chức Nông Lương Liên Hiệp Quốc ước tính nước này nhập khẩu khoảng 1,2 triệu tấn gạo vào năm 2014.
5 tháng đầu năm 2014, tổng khối lượng gạo của Việt Nam xuất sang Philippines đạt 493.000 tấn. Trong đó đã bao gồm một phần của hợp đồng 500.000 tấn từ năm 2013 chuyển sang và một phần của hợp đồng 800.000 tấn trúng thầu đầu năm 2014.
|
2013 là một năm xuất khẩu gạo của Việt Nam gặp nhiều khó khăn khi mục tiêu phải điều chỉnh giảm tới 2 lần, chỉ còn 6,7 triệu tấn (giảm 11% so với kế hoạch ban đầu). Đầu năm 2014, do thị trường tiếp tục bị cạnh tranh dữ dội, VFA đặt kế hoạch xuất khẩu 6,5 triệu tấn. Tuy nhiên, gần đây, Hiệp hội lại hạ mục tiêu xuống còn 6,2 triệu tấn. Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải đã chỉ đạo Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Hiệp hội Lương thực đẩy mạnh các biện pháp xúc tiến xuất khẩu gạo do nhận thấy thị trường tiếp tục phải cạnh tranh gay gắt. Với việc Chính phủ Philippines từ bỏ chính sách tự cung tự cấp gạo, có thể đây sẽ là cơ hội giúp Việt Nam thúc đẩy các biện pháp nhằm tăng sản lượng xuất khẩu sang quốc gia này. |
Hà Thu - Ngọc Tuyên