Hôm 31/8, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. ban hành sắc lệnh quy định giá gạo xay xát thông thường tại đây chỉ được bán với giá tối đa 41 peso (0,72 USD) một kg. Trong khi đó, gạo xay xát kỹ có giá trần 45 peso. Sắc lệnh này có hiệu lực ngay lập tức.
Trước đó, hai loại gạo này ở đây được bán với giá cao hơn lần lượt 34% và 24%, theo số liệu của Bộ Nông nghiệp Philippines.
Giá gạo tăng nhanh có thể khiến lạm phát tại đây tăng tốc trở lại, sau khi đã xuống thấp nhất 16 tháng trong tháng 7. Gạo hiện chiếm 9% rổ hàng hóa để tính lạm phát tại nước này. Ngân hàng Trung ương Philippines ước tính lạm phát tháng trước tăng tốc lần đầu tiên trong 7 tháng, do giá nhiên liệu và gạo lên cao.
Năm 2018, giá gạo tăng cao do thiếu cung đã thổi bùng lạm phát tại Philippines, khiến nước này phải nâng lãi suất. Tháng trước, giá gạo tại châu Á lên cao nhất 15 năm, do Ấn Độ - nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới – cấm bán nhiều loại gạo ra nước ngoài.
Bộ Nông nghiệp và Thương mại Philippines cũng ghi nhận "tình trạng thao túng giá tràn lan, như nạn đầu cơ tích trữ của các thương nhân và các doanh nghiệp câu kết với nhau", thông báo của văn phòng tổng thống cho biết. Xung đột Nga – Ukraine, lệnh cấm xuất khẩu gạo của Ấn Độ và giá dầu thế giới khó đoán cũng làm tăng giá bán lẻ gạo tại đây.
Ước tính của Bộ Nông nghiệp Philippines cho thấy nguồn cung gạo của nước này nửa cuối năm sẽ đạt 10,15 triệu tấn, đủ đáp ứng nhu cầu hiện tại là 7,76 triệu tấn.
Tổng thống Philippines cũng yêu cầu cảnh sát phối hợp với chính phủ để đảm bảo thực hiện giá trần. Hải quan nước này sẽ siết kiểm tra các kho gạo để tránh đầu cơ và nhập lậu.
Philippines là một trong những nhà sản xuất gạo lớn nhất thế giới, nhưng thường mua gạo từ các nhà cung cấp lớn như Thái Lan và Việt Nam để bù đắp thiệt hại sản xuất do các cơn bão gây ra. Báo cáo mới nhất của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho thấy nửa đầu năm nay, Philippines là thị trường tiêu thụ gạo lớn nhất của Việt Nam, với 1,5 triệu tấn, tương đương hơn 772 triệu USD.
Hà Thu (theo Bloomberg)