"Quân đội chính phủ đã rút khỏi các thị trấn ở ngoại ô tây nam Damascus, cách trung tâm thủ đô 10 km, sau khi bị các tay súng phiến quân tấn công", Rami Abdel Rahman, người đứng đầu Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR), trụ sở ở Anh, hôm nay cho biết.
Hassan Abdel Ghani, một chỉ huy nhóm phiến quân Hay'et Tahrir al-Sham (HTS), xác nhận lực lượng nổi dậy đã chiếm được thị trấn Saasaa, cách Damascus khoảng 10 km. "Đà tiến về phía thủ đô đang tiếp tục", Ghani nói, thêm rằng các tay súng trong liên minh do HTS dẫn dắt đã "bắt đầu bao vây thủ đô".
Phiến quân Syria xuất hiện ở trung tâm thành phố Homs vào ngày 6/12. Ảnh: Anadolu
"Damascus đang chờ các bạn", thủ lĩnh HTS Hayat Tahrir al-Sham đăng thông điệp trên Telegram, nhắn nhủ tới các thành viên.
Phiến quân cũng tuyên bố đã kiểm soát toàn bộ tỉnh Daraa, miền nam Syria, gần biên giới với Jordan. Các nguồn tin từ phiến quân trước đó cho biết họ đã chiếm được thành phố Daraa sau khi đạt thỏa thuận cho phép binh sĩ quân đội rút lui khỏi đô thị và di chuyển đến Damascus một cách an toàn.
Cũng theo SOHR, quân đội Syria đã rút khỏi các vị trí tỉnh Quneitra ở miền nam, giáp Cao nguyên Golan. Đây là lần đầu tiên quân đội Syria không hiện diện ở tỉnh này trong gần 10 năm qua.
Bộ Quốc phòng Syria phủ nhận thông tin quân đội đã rút khỏi các vị trí gần thủ đô. Tuy nhiên, các video trên mạng xã hội cho thấy các đơn vị quân đội rút về Damascus từ các khu vực ngoại ô.
Turki Al-Mahlawi, thị trưởng thị trấn biên giới Al-Qaim của Iraq, cho biết khoảng 2.000 binh sĩ Syria đã vượt qua biên giới vào lãnh thổ Iraq để xin tị nạn. Một số binh sĩ trong số này bị thương và đang được điều trị, Al-Mahlawi cho hay.
Xe của phiến quân tuần tra trên đường phố ở thị trấn Izra, tỉnh Daraa, miền nam Syria ngày 7/12. Ảnh: AFP
Trong khi đó, văn phòng Tổng thống Syria ra tuyên bố cho hay Tổng thống Bashar al-Assad vẫn thực thi nhiệm vụ tại Damascus. "Chúng tôi lên án những tin đồn sai sự thật rằng Tổng thống Assad đã rời khỏi thủ đô", thông cáo có đoạn. "Tổng thống đang thực thi nhiệm vụ theo quy định của hiến pháp từ Damascus".
Một nguồn tin thân cận với Hezbollah ở Lebanon cho biết nhóm đã điều 2.000 thành viên tới khu vực Qusayr ở Syria để bảo vệ các vị trí của họ tại đó và chưa tham chiến trận nào. Hezbollah cũng cử 150 cố vấn quân sự đến giúp lực lượng chính phủ Syria bảo vệ Homs nếu giao tranh xảy ra.
Kể từ khi phát động chiến dịch tấn công vào tuần trước, HTS và đồng minh đã đạt được nhiều bước tiến lớn ở miền bắc Syria, lần lượt kiểm soát Aleppo, thành phố lớn thứ hai đất nước, và Hama, đô thị lớn thứ 4. Đây là lần đầu tiên chính quyền ông Assad để mất Aleppo và Hama kể từ đầu cuộc nội chiến.
Abu Mohammad al-Jolani, thủ lĩnh HTS, cho biết mục tiêu của nhóm phiến quân khi phát động chiến dịch là lật đổ chính quyền của Tổng thống Assad và khiến các lực lượng nước ngoài rời khỏi Syria.
HTS hôm 6/12 cho biết đã kiểm soát ngôi làng cuối cùng ở ngoại ô thành phố Homs và đang áp sát đô thị này, đồng thời yêu cầu các lực lượng trung thành với Tổng thống Syria Bashar al-Assad ở Homs đào ngũ.
Bộ Quốc phòng Syria cho biết quân đội nước này, với sự yểm trợ của không quân Nga, đã tiến hành thành công chiến dịch ở phía bắc tỉnh Homs, hạ hàng chục phiến quân và phá hủy lượng lớn vũ khí, trang thiết bị của đối phương.
Vị trí tỉnh Daraa, miền nam Syria. Đồ họa: The New Arab
Ba nguồn tin Syria nói Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do người Kurd dẫn dầu đã chiếm được Deir el-Zor, thành trì chính của quân chính phủ tại vùng sa mạc rộng lớn phía đông đất nước. Nếu được xác nhận, đây sẽ là đô thị quan trọng thứ ba mà các lực lượng của ông Assad để mất trong vòng một tuần, sau Aleppo ở tây bắc và Hama ở miền trung.
Nếu Homs rơi vào tay lực lượng HTS và đồng minh, cục diện chiến sự Syria có thể thay đổi đáng kể. Thành phố lớn thứ ba Syria là điểm kết nối hàng loạt khu vực đông dân, có một trong hai nhà máy lọc dầu quan trọng nhất cả nước và là cửa ngõ chiến lược dẫn đến thủ đô Damascus.
Chiếm được Homs cũng giúp phiến quân cắt đứt tuyến đường từ Damascus đến bờ biển Địa Trung Hải, thành trì thuộc cộng đồng thiểu số Aliwate của ông Assad và là nơi đặt các căn cứ quân sự của Nga.
Diễn biến ở Syria khiến các nước Arab bị sốc và làm dấy lên lo ngại về làn sóng bất ổn mới trong khu vực. Qatar hôm nay cho biết tình hình hiện nay đe dọa sự toàn vẹn lãnh thổ của Syria. Giới chức phương Tây cho rằng quân đội Syria đang trong tình thế khó khăn, không thể ngăn chặn được phiến quân và buộc phải liên tục rút lui.
Ngoại trưởng các nước Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ đã gặp nhau hôm nay tại thủ đô Doha của Qatar để thảo luận về tình hình Syria.
Huyền Lê (Theo AFP, Reuters)