Loài mới, được đặt tên là Iguana melanoderma, đang bị đe dọa do nạn săn bắt và ảnh hưởng của các loài họ hàng ngoại lai xâm lấn. Trong báo cáo công bố hôm 13/4 trên tạp chí sinh học ZooKeys, nhóm nghiên cứu, dẫn đầu bởi Giáo sư Frédéric Grandjean từ Đại học Poitiers của Pháp, đã kêu gọi các nỗ lực bảo tồn khẩn cấp để cứu quần thể loài khỏi nguy cơ tuyệt chủng.
Trước đây, chỉ có ba loài cự đà được biết đến tại nhóm đảo Lesser Antilles, bao gồm Iguana delicatissima (loài đặc hữu), cùng hai loài ngoại lai là Iguana iguana (có nguồn gốc ở Nam Mỹ) và Iguana rhinolopha (có nguồn gốc ở Trung Mỹ).
Loài mới đặc trưng bởi một đốm đen nằm giữa mắt và khoang tai, cằm hơi hồng, nếp gấp da dưới cổ màu đen, phần gáy có nhiều vảy lớn, dọc cơ thể có nhiều gai nhọn và nhỏ dần từ sống lưng về phía đuôi. Màu da của con trưởng thành sẫm dần theo tuổi tác do lão hóa, ngoại trừ phần trước mõm. Bên cạnh đó, chúng còn có những đặc điểm di truyền độc đáo như kiểu gene đơn bội MT-ND4 hay các alen vi vệ tinh riêng.
I. melanoderma chỉ được tìm thấy tại Saba và Montserrat, hai hòn đảo nhỏ dễ bị tổn thương bởi động đất, bão và phun trào núi lửa. Tuy nhiên, mối đe dọa lớn nhất đối với loài cự đà này là nguy cơ bị lai tạo và cạnh tranh môi trường sống với họ hàng ngoại lai xâm lấn. Sự gia tăng của hoạt động thương mại và hàng hải trong khu vực Caribbe cũng khiến I. melanoderma dễ bị săn bắt làm vật nuôi.
"Các hành động ưu tiên để bảo tồn I. melanoderma là bảo vệ môi trường sống và giảm thiểu săn bắt. Xây dựng năng lực và nâng cao nhận thức của các bên liên quan sẽ củng cố hệ thống an toàn sinh học của quần đảo, nơi các loài cự đà sinh sống", Grandjean nhấn mạnh.
Đoàn Dương (Theo Phys)