Quyền bất khả xâm phạm về thân thể, sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm là một trong những quyền quan trọng nhất của con người được pháp luật bảo vệ. Mọi hành vi xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe của người khác một cách trái pháp luật có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Pháp luật hiện hành cho phép bất kỳ ai cũng có quyền chống trả lại (phòng vệ) một cách cần thiết đối với người đang có hành vi vi phạm pháp luật để bảo vệ quyền và lợi ích của mình hay của người khác.
Điều 15 Bộ luật Hình sự năm 1999 (được sửa đổi, bổ sung năm 2009) quy định về phòng vệ chính đáng như sau:
1. Phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo vệ lợi ích của Nhà nước, của tổ chức, bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của mình hoặc của người khác, mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích nói trên.
Phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm.
2. Vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng là hành vi chống trả rõ ràng quá mức cần thiết, không phù hợp với tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi xâm hại.
Người có hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng phải chịu trách nhiệm hình sự.
Căn cứ những quy định của pháp luật được viễn dẫn ở trên, đối chiếu với trường hợp của bạn chúng tôi thấy rằng, trường hợp này bạn hoàn toàn có quyền đánh lại những kẻ đang dùng hung khí gây án. Tuy nhiên pháp luật chỉ cho phép bạn chống trả lại một cách cần thiết để bảo vệ nạn nhân đang bị tấn công.
Để đánh giá việc chống trả của bạn có cần thiết hay không thì phải căn cứ vào tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội mà kẻ côn đồ đang hướng tới, căn cứ vào sự quyết liệt gây án, hung khí gây án, thời gian, địa điểm gây án... Nếu kẻ tấn công dùng hung khí nguy hiểm, manh động, quyết liệt gây án thì bạn hoàn toàn có quyền dùng những biện pháp mạnh để ngăn chặn kịp thời hành vi phạm tội.
Luật sư Đỗ Trọng Linh
Công ty luật Bảo An, Hà Nội