Theo nội dung vụ án, tháng 3/2013, Công an huyện Bình Chánh kiểm tra hộ kinh doanh của ông Nguyễn Văn Thành, tạm giữ 12 máy phát điện (trị giá hơn 2,7 tỷ đồng) đã qua sử dụng với lý do "mua bán không có hóa đơn chứng từ". Ông Thành sau đó bị khởi tố về hành vi Kinh doanh trái phép.
Kết luận điều tra do đại tá Nguyễn Văn Quý (người sai phạm trong vụ án Xin Chào) ký được VKSND huyện Bình Chánh chấp thuận. Hồ sơ vụ án chuyển qua tòa cùng cấp nhưng bị trả lại.
Quá trình điều tra bổ sung, Công an Bình Chánh phát hiện năm 2008-2012, ông Thành mua bán 17 máy phát điện có giá trên 100 triệu đồng. VKSND huyện Bình Chánh ra cáo trạng mới, truy tố ông Thành về hành vi mua bán 12 máy và 17 máy (đã bán trước đó theo lời khai của ông Thành).
TAND huyện Bình Chánh xử phạt ông Thành 1 năm tù nhưng cho hưởng án treo và tuyên tịch thu 12 máy còn lại để xử lý. Bản án được TAND TP HCM giữ nguyên khi xử phúc thẩm.
Cho rằng mình bị oan, ông Thành tiếp tục kháng nghị xin giám đốc thẩm xem xét lại vụ án.
Mới đây, VKSND Cấp cao tại TP HCM chấp nhận đơn của ông Thành, ra kháng nghị giám đốc thẩm theo hướng ông "không phạm tội" do nhận thấy hàng loạt sai phạm của cơ quan tố tụng Bình Chánh.
Theo Viện, khi điều tra bổ sung ông Thành bị truy tố thêm hành vi mua bán 17 máy phát điện, song trước đó Công an huyện Bình Chánh chưa khởi tố. "Việc này là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng", kháng nghị nêu.
Tương tự, tính từ ngày 17 máy phát điện đã bán (tháng 11/2008) đến ngày phát hiện sự việc (tháng 4/2014) đã quá 5 năm. Tức là hết thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự nhưng VKS vẫn truy tố, toà vẫn xét xử.
Ngoài ra, kinh doanh máy phát điện không phải là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, hoặc bị cấm. Ông Thành bán số máy trên đã xuất hóa đơn giá trị gia tăng, khai báo và nộp thuế, thực hiện các nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của pháp luật. Do đó, cơ quan tố tụng Bình Chánh căn cứ vào việc ông Thành không đăng ký kinh doanh để xử lý hình sự "là trái pháp luật".
Ngày 10/2, Hội đồng thẩm phán TAND Cấp cao tại TP HCM xem xét vụ án theo thủ tục Giám đốc thẩm, chấp nhận kháng nghị của VKS, tuyên hủy cả 2 bản án sơ thẩm, phúc thẩm và đình chỉ vụ án đối với ông Thành.
Gần một năm trước, vụ việc ông Nguyễn Văn Tấn (chủ quán cà phê Xin Chào) bị các cơ quan tố tụng huyện Bình Chánh khởi tố về tội Kinh doanh trái phép đã gây xôn xao dư luận. Lãnh đạo TP HCM và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị rà soát toàn bộ vụ án. Công an, VKSND TP HCM sau đó ra quyết định đình chỉ vụ án, bị can vì xác định ông Tấn không phạm tội.
Sau vụ án Xin Chào, VKSND Tối cao đã chỉ đạo các cơ quan tố tụng trong cả nước rà soát lại các vụ án tương tự. Trong đó có vụ án của ông Thành.
Hải Duyên