Đã 33 năm sau ngày anh Võ Quang Hà và Nguyễn Văn Bảy hy sinh khi làm nhiệm vụ ở sông Sài Gòn vì mò trúng lựu đạn, những người lính cứu hộ Phòng Cảnh sát PCCC Công an TP HCM vẫn chưa thể nguôi ngoai niềm tiếc thương. "Một bài học mà chúng tôi đã phải đánh đổi quá lớn”, ông Nguyễn Ngọc Tốt, người được coi là anh cả của đội cứu hộ nói.
Lặn mò tìm tang vật vụ án là một trong những phần việc của Đội cứu hộ cứu nạn Phòng Cảnh sát PCCC TP HCM. Ảnh: An Nhơn. |
Giữa năm 1977, Sài Gòn xảy ra vụ bắt cóc con trai của vợ chồng nghệ sĩ Kim Cương ngay tại khu vực nhà trẻ Vườn Hồng thành phố. Sau nhiều lần uy hiếp, nhóm tội phạm đã chấp nhận trả cháu bé 5 tuổi với khoản cược 20 lượng vàng. Gần một năm sau, thành phố lại rúng động khi xảy ra vụ trọng án khác liên quan đến giới văn nghệ sĩ. Vợ chồng nghệ sĩ cải lương Thanh Nga bị bắn chết trên chiếc Volkswagen sơn màu xám nhạt khi vừa dừng xe trước cổng nhà. Viên đạn trúng ngực trái đã cướp đi sinh mệnh của nghệ sĩ tài hoa tuổi 36 được xác định là từ khẩu súng P38. Trong lúc cảnh sát đang cấp tập điều tra, nhóm tội phạm này tiếp tục ra tay bắt cóc con trai của bác sĩ Lã Hỷ. Từ đây, chân tướng của một băng tội phạm nguy hiểm được phác họa.
Bằng nhiều biện pháp nghiệp vụ, sau nhiều tháng ròng rã tầm nã gắt gao, cuối cùng Nguyễn Thanh Tân, thủ phạm chính của hàng loạt vụ án trên cùng đồng phạm liên quan bị bắt. Trong các bản cung, với bản chất lì lợm và gian ác, trước sau Tân đều khai đã vứt khẩu súng P38 xuống sông Sài Gòn khi chở đồng bọn Nguyễn Văn Hóa chạy trốn trên cầu Bình Lợi. Cảnh sát xác định đây là khẩu súng mà hung thủ đã dùng khi sát hại vợ chồng nghệ sĩ Thanh Nga. Tuy nhiên, muốn đấu tranh "đánh gục" được Tân, buộc tội hắn đã sát hại vợ chồng nghệ sĩ phải tìm được khẩu P38.
Hơn 10 chiến sĩ cứu hộ cứu nạn của Phòng Cảnh sát PCCC được tuyển chọn kỹ càng nhận lệnh đến cầu Bình Lợi với nhiệm vụ "tìm bằng được tang vật vụ án".
Trời tháng 5, nước sông Sài Gòn chảy xiết. Các anh Nguyễn Ngọc Tốt, Ngô Văn Út, Nguyễn Văn Bảy, Võ Quang Hà… thay phiên nhau ngụp lặn dưới dòng sông sâu, có đoạn tới 30m. "Cái đói, rét nhức nhối đến bầm da, buốt óc nhưng chúng tôi đã không nản chí… Chỉ có nỗi ám ảnh về bom mìn địch gài chống đặc công ta phá cầu trước giải phóng đã khiến không ít người lo lắng từng giây", ông Tốt kể.
Tổ cứu hộ lặn cả ngày lẫn đêm suốt 2 ngày 10-12/5/1979 vẫn không có kết quả. Sang ngày thứ ba, tổ xác định, nếu không tìm được khẩu P38 sẽ báo cáo cơ quan điều tra không tìm thấy tang vật như lời khai hung thủ. 13h, ở ca lặn cuối cùng, hai chiến sĩ Nguyễn Văn Bảy và Võ Quang Hà ôm dây bảo hiểm trầm mình xuống sông ngay phía chân cầu Bình Lợi.
Thời gian trôi qua 5 phút, rồi 10 phút, hàng chục người trên bờ dõi theo trong trạng thái hồi hộp... nhưng vẫn không thấy anh Bảy và anh Hà ngoi lên mặt nước. “Chỗ các đồng đội tôi lặn xuống đột ngột sôi sục như có quái vật dưới sông”, nhân chứng Nguyễn Ngọc Tốt, nay đã gần 60 tuổi, chùng giọng.
Nghi chuyện chẳng lành, ở trên bờ, người lính cứu hộ Tốt nhấc thử đoạn dây bảo hiểm nhưng nó nhẹ tênh. "Anh Hà, anh Bảy ơi… sao lại thế này?”, tiếng Tốt hét lên.
Dưới độ sâu tới 30 m ấy, chất nổ dưới chân cầu đã phát nổ. Choáng váng vì sức ép, cả hai chiến sĩ đã buông bình hơi… Thi thể anh Hà nổi lên mặt nước, còn anh Bảy mất tích.
“Đến khuya, chúng tôi mới tìm thấy anh ấy. Bảy bị kẹt ở chân cầu Bình Lợi, rất thảm thương”, ông Tốt nói về niềm đau.
Vụ án “3 trong 1” sau đó đã khép lại khi những lời khai ban đầu của Tân vứt súng xuống cầu Bình Lợi là giả dối. Hung thủ đánh lừa cơ quan điều tra hòng thoát tội sát hại nghệ sĩ Thanh Nga. Nhưng chính lời khai ấy đã cướp đi thêm hai sinh mạng nữa. Ban Chuyên án sau đó đã thu được khẩu P38 ngay dưới hầm cầu nhà em của Nguyễn Thanh Tân.
Chui vào ống cống khi cứu hộ cứu nạn cũng rất dễ gặp rủi ro. Ảnh: An Nhơn. |
Biết là luôn đối mặt với hiểm nguy nhưng các “cảm tử quân” ở đội cứu hộ "đặc chủng" vẫn luôn tư thế sẵn sàng tác chiến. Năm 2004, trong một lần mò khẩu súng của hung thủ vứt ở cầu Bến Phân (giáp quận Gò Vấp và quận 12) suýt chút nữa cả nhóm 11 người đã chết không toàn thây.
19h, trời mưa lớn. Dưới mặt nước đen ngòm, sau vài giờ lặn tìm, thượng sĩ Huỳnh Nguyên Thuận mò được 3 "chai bia". "Thuận đùa giỡn nói là có bia uống rồi", thượng úy Huỳnh Văn Tuấn kể. Sau đó, Thuận định ném đi nhưng đồng đội kịp hét lên khi phát hiện những "chai bia" kia là lựu đạn chày.
“Khi cào hết lớp sình dính bên ngoài, chúng tôi mới phát hiện đó là chất nổ. Lực lượng công binh tháo gỡ cho biết, chỉ cần “cái chai” rơi xuống đất không chỉ mạng người khó giữ mà cầu Bến Phân cũng gãy đôi”, anh Tuấn nhớ lại.
Không chỉ đối mặt với các bom mìn gây chấn thương về bên ngoài, các anh còn thường xuyên tiếp xúc với những hóa chất độc hại ngấm ngầm bên trong.
Năm 2003, nhận tin báo bệnh viện Từ Dũ bị rò rỉ khí clo. Huỳnh Văn Tuấn cùng các đồng đội lại lên đường. Tại hiện trường, mùi khí nồng nặc xộc vào mũi, không ai dám tiếp cận, bệnh nhân cũng được cách ly.
Mới vào nghề hai năm, Tuấn xung phong đeo mặt nạ, bình dưỡng khí tiếp cận. Khi vào càng gần nơi khí bị rò rỉ, mùi cay càng khó thở. Tuấn chỉ kịp chạy ngược ra khi máu mũi chảy ròng ròng và ngất xỉu. Anh được đồng đội đưa vào bệnh viện cấp cứu vì bị loét đường hô hấp.
“Bác sĩ nói nếu hít khí nặng chút xíu nữa là tôi tử vong”, anh Tuấn cho hay.
Những hiểm nguy, những nỗi đau mất mát vẫn còn mãi nhưng đó cũng là niềm tự hào của gia đình và những người lính cảnh sát PCCC TP HCM.
"Nhiều anh em của chúng tôi hy sinh khi không còn chiến tranh nhưng họ đã chiến đấu và nguyện cống hiến tuổi xuân cuộc đời mình cho sự bình yên, hạnh phúc của nhiều người", anh Tuấn nói và cho biết sẽ tiếp tục gắn bó với công việc vốn nhiều đau xót này.
An Nhơn