Sáng 26/12, ông Nguyễn Hữu Tín (62 tuổi), Đào Anh Kiệt (62 tuổi, cựu Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường) cùng 3 bị cáo nguyên là cán bộ thuộc UBND TP HCM và Sở Tài nguyên - Môi trường bị TAND TP HCM đưa ra xét xử về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí theo khoản 3, Điều 219 BLHS 2015, có khung hình phạt 10-20 năm tù.
Đến tòa lúc hơn 7h, ông Tín cúi gằm, vẻ tiều tụy khi bước xuống xe cảnh sát, được đưa ngay vào khu lưu phạm của tòa án. Luật sư của ông cho biết, thân chủ bị sụt cân, mắc bệnh tiểu đường, suy thận... sau một năm bị tạm giam nhưng tâm lý khá tốt.
Cựu Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường Đào Anh Kiệt cũng gầy hơn so với lúc bị bắt. Trong chiếc áo sơ mi hàng hiệu màu xanh nhạt, ông tỏ ra bình thản khi thấy nhiều người thân gọi tên, vẫy tay chào.
Thẩm phán Nguyễn Thị Hà (Phó tòa Hình sự TAND TP HCM) làm chủ tọa. Để phục vụ cho việc xét xử, tòa triệu tập 20 cá nhân, đơn vị sở ngành liên quan. Bào chữa cho ông Tín có luật sư Nguyễn Thị Huyền Trang, Trần Minh Hải (Đoàn luật sư TP HCM). 5 luật sư khác bào chữa cho các bị cáo còn lại.
Trong phần thủ tục phiên tòa, chủ tọa lưu ý hồ sơ vụ án có một số tài liệu chưa được giải mật, đề nghị các luật sư trong quá trình bào chữa, tranh tụng không được làm lộ bí mật Nhà nước, nếu vi phạm sẽ bị xử lý.
Bảo vệ bị cáo Đào Anh Kiệt, luật sư Nguyễn Thành Công cho rằng, các tài liệu mật này là cơ sở xác định sự thật khách quan của vụ án. Các luật sư đã có kiến nghị gửi HĐXX và các cơ quan liên quan đề nghị giải mật, song hôm nay vẫn chưa có văn bản trả lời. "Trong giới hạn, phạm vi nào đó, đề nghị HĐXX cho luật sư được sao chép sử dụng", luật sư Công nói.
Xác nhận cơ quan chức năng chưa trả lời các kiến nghị của luật sư, song chủ tọa tiếp tục lưu ý người tham gia tố tụng thực hiện theo quy định của pháp luật. "Quá trình xét xử, tòa tiếp tục kiến nghị giải các văn bản mật và tối mật. Tuy nhiên, phần lớn các tài liệu quan trọng liên quan đến vụ án đã được thể hiện trong các bản kết luận điều tra và cáo trạng", thẩm phán Nguyễn Thị Hà nói.
Cáo trạng xác định, ông Tín là Phó chủ tịch UBND TP HCM phụ trách lĩnh vực xây dựng, quản lý đất đai giai đoạn 2011-2016. Sau khi nhận được công văn của Bộ Công An đề nghị UBND TP HCM "tạo điều kiện" cho Công ty Cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 (do Phan Văn Anh Vũ làm Chủ tịch HĐQT) sớm hoàn tất thủ thục pháp lý và được thuê nhà đất rộng 5.000 m2 tại 15 Thi Sách, quận 1, ông Tín đã bút phê chỉ đạo Lê Văn Thanh (nguyên Chánh Văn phòng UBND TP HCM) "giao Sở Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn thủ tục".
Nguyễn Thanh Chương (nguyên Trưởng Phòng đô thị UBND TP HCM) được giao soạn công văn để Chánh văn phòng gửi cho Sở Tài Nguyên và Môi trường.
Khi được giao xử lý công văn của Bộ Công an, bà Nguyễn Lan Châu (Chuyên viên phòng Quản lý đất Sở Tài nguyên và Môi trường) soạn thảo văn bản trình Trương Văn Út (nguyên Phó Phòng quản lý đất đai) ký với nội dung: "Công ty CPXD Bắc Nam 79 là đơn vị thuộc Bộ Công an, nếu sử dụng vào mục đích an ninh quốc phòng cần phải có ý kiến của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Công an; nếu sử dụng vào mục đích thương mại dịch vụ thì theo quy định thuộc trường hợp đưa ra đấu giá hoặc có ý kiến của Thủ tướng Chính phủ".
Trương Văn Út đã bút phê sửa đề xuất và đưa bản sửa cho bà Châu làm công văn. Không làm theo chỉ đạo bà Châu đã soạn văn bản đề xuất Sở TNMT kiến nghị UBND TPHCM xem xét quyết định giao cho Sở Tài chính rà soát, sắp xếp nhà số 15 Thi Sách cho Công ty Bắc Nam 79 theo quy định.
Tuy nhiên, ông Út bút phê sửa nội dung bản dự thảo lần thứ hai với nội dung đề xuất giao khu 15 Thi Sách cho Công ty Bắc Nam 79 được sử dụng cho mục đích an ninh quốc phòng. Bà Châu sau đó đã soạn thảo lại văn bản nội dung như bút phê của cấp trên. Sau khi duyệt, ký nháy văn bản, Út trình cho Giám đốc Kiệt ký ban hành công văn gửi UBND TPHCM.
Từ tham mưu của cấp dưới, ông Nguyễn Hữu Tín ký ban hành chủ trương quyết định cho thuê đất, bán chỉ định nhà và khấu trừ tiền thuê khu đất trái quy định. Hậu quả là Công ty Bắc Nam 79 được khấu trừ tiền bồi thường vào thuê đất hơn 6,7 tỷ đồng và thiệt hại thêm 802 tỷ đồng giá trị quyền sử dụng đất do chưa thu hồi được.
VKSND Tối cao xác định, ông Tín và đồng phạm tạo điều kiện cho Vũ "Nhôm" và đối tác xây công trình 18 tầng, sau đó bán cho hơn 110 khách trong và ngoài nước thu hơn 1.033 tỷ đồng. Cơ quan công tố còn đánh giá "việc xử lý hậu quả là rất khó khăn, phức tạp và sẽ tiếp tục gây thiệt hại cho Nhà nước về tiền bạc, thời gian".
Tham mưu cho cấp trên đúng quy định của pháp luật nhưng ông Út đã sửa và chỉ đạo soạn lại văn bản nên bà Châu không phải chịu trách nhiệm hình sự.
Liên quan đến những sai phạm trong việc chuyển giao dự án này, Phan Văn Anh Vũ đã bị TAND Cấp cao tại Hà Nội tuyên phạt mức án 15 năm tù về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Cựu Thứ trưởng Bộ Công an Trần Việt Tân nhận 36 tháng tù về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Hải Duyên