Là Chủ tịch UBND xã Tân Minh, huyện Hàm Tân (Bình Thuận) thời điểm vụ án xảy ra, ông Nguyễn Thận cho biết, hành trình đi gõ cửa công lý của ông và gia đình Huỳnh Văn Nén đã có dấu hiệu tốt khi gần đây VKSND Tối cao ra quyết định kháng nghị theo hướng hủy hai tội danh và hình phạt tù chung thân mà TAND tỉnh Bình Thuận đã áp dụng với can phạm này hơn chục năm trước.
Thời gian ông Thận còn tại chức, xã Tân Minh xảy ra hai vụ án đặc biệt nghiêm trọng gây rúng động dư luận là bà Mỹ bị sát hại tại vườn điều (vụ án vườn điều năm 1993) và bà Lê Thị Bông bị giết, cướp vàng tại nhà (năm 1998). Là người gần gũi với bà con, ông nghe ngóng nắm bắt mọi tình hình. Ông cũng cẩn thận ra tận hiện trường quan sát và trực tiếp chỉ đạo công an xã phối hợp với lực lượng công an tỉnh để nhanh chóng làm sáng tỏ vụ việc.
Nguyên Chủ tịch xã Tân Minh chia sẻ hành trình gửi đơn kiến nghị cơ quan chức năng xem xét lại vụ án Huỳnh Văn Nén. Ảnh: Phước Tuấn.
Tuy nhiên, theo ông Thận, quá trình điều tra, ông trăn trở và nghi ngờ có dấu hiệu oan sai. Trong đó, "vụ án vườn điều" sau này đã được cơ quan chức năng giải quyết và bồi thường oan sai cho 9 người trong gia đình vợ của Huỳnh Văn Nén. Còn riêng Nén bị truy tố rồi kết án tù chung thân vì bị cho rằng đã giết bà Bông để cướp vàng thì ông Thận không tin vì chứng cứ chưa thuyết phục.
"Từ đầu, việc cơ quan điều tra thu thập chưa đầy đủ, rồi kết tội Nén khiến tôi lăn tăn. Về sau khi nhận được lá thư tố giác tội phạm của anh Nguyễn Phúc Thành từ trong trại giam Sông Cái gửi về, nói rằng hung thủ thật là Nguyễn và Hồ thì tôi càng có thêm niềm tin nội tâm rằng nghi vấn của mình là có cơ sở", ông Thận nêu quan điểm.
Cựu chủ tịch xã bảo rằng nhớ như in tối 3/9/2000, mẹ của Thành đến nhà đưa lá thư tố giác mà con trai bà dặn mang về đưa tận tay cho ông. Lá đơn của Thành có nhiều thông tin quá nhạy cảm, nêu đích danh hai người trong xã mà họ đều là người thân quen của ông. Ngay hôm sau, ông Thận đã tổ chức họp ban thường vụ để đưa ra hướng giải quyết.
Được giao nhiệm vụ thu thập các tài liệu liên quan đến vụ án gửi cho các ngành chức năng, ông Thận đã lập hồ sơ hai nghi can Nguyễn và Hồ có kèm theo hình ảnh. Tại thời điểm xảy ra vụ án (1998), hai thanh niên này đều nằm trong danh sách của xã phải đưa đi trường giáo dưỡng vì nghiện bồ đà, trộm cắp và thường xuyên đánh lộn.
Qua thăm hỏi ý kiến dư luận và gia đình, ông Thận được biết sau khi bỏ đi khỏi địa phương, Nguyễn đến sống ở Cần Thơ với người cậu ruột để sản xuất kem ký. Còn Hồ được gia đình gửi ra Quảng Nam sống với người thân vì được cho là sợ bị bắt đi tù. Thu thập xong tài liệu và bước đầu xác minh thông tin, ngày 29/9/2000, ông viết tờ trình kiến nghị xem xét vụ án sau đó ký tên, đóng dấu với tư cách là chủ tịch xã để gửi cho lãnh đạo các cơ quan Trung ương và tỉnh Bình Thuận.
"Riêng ông Phó giám đốc công an và Phó chủ tịch tỉnh tôi đưa tận tay. Tôi cũng gửi kiến nghị này cho cả đại biểu quốc hội của tình Bình Thuận", ông Thận kể và cho biết suốt hơn 13 năm không có ai xuống hỏi ông về vấn đề này cũng như xác minh thông tin tố cáo của Thành.
"Điều thôi thúc tôi làm việc này cũng giống như nhiều người đó là lẽ công bằng vẫn luôn ám ảnh tôi. Ai là người giết bà Bông? Nén bị kết án tù chung thân như vậy có oan không? Những câu hỏi này cứ day dứt mãi trong đầu tôi khi các chứng cứ chưa thể cáo buộc Nén là thủ phạm", cựu chủ tịch xã nói.
>>Video: Cựu chủ tịch xã nói về 13 năm xin điều tra lại vụ án
Ông Thận cũng thẳng thắn cho biết, do không nhận được phản hồi của cơ quan chức năng sau nhiều lần đề cập, bản thân lại già yếu vì bệnh tim nên đã nản, muốn bỏ cuộc. Tuy nhiên, cuối năm 2013, sau khi biết thông tin ông Nguyễn Thanh Chấn được minh oan, ông Huỳnh Văn Truyện (bố của Nén, lúc này đã gần 90 tuổi), lặn lội từ Cà Mau ra gặp và xin ông giúp lần cuối.
"Trông ông ấy nước mắt chảy dài, tôi không đành lòng nên lại nhận lời giúp. Chúng tôi quyết định làm một chuyến cuối ra Hà Nội, gửi đơn đến TAND Tối cao và VKSND Tối cao. Cuối cùng đơn của chúng tôi cũng được tiếp nhận", ông Thận kể lại và cho hay vài tháng sau có đoàn cán bộ của VKSND Tối cao đã vào gặp gỡ các nhân chứng xác minh trước khi có quyết định kháng nghị hủy án.
Ông Huỳnh Văn Truyện rớt nước mắt khi nhắc đến hành trình kêu oan cho con trai. Ảnh: Phước Tuấn.
Nói về những tháng ngày ròng rã gõ cửa các cơ quan tố tụng từ Nam ra Bắc, lão ông Huỳnh Văn Truyện rớt nước mắt bảo rằng không tin con mình là thủ phạm giết bà Bông. Để có tiền đi lại, ông phải cầm cố đất. Trong đơn kêu oan cho con, ông nói Nén bị tâm thần hoang tưởng thể nhẹ, lại thiếu hiểu biết pháp luật nên đã không biết cách làm đơn kháng cáo, để nhờ tòa cấp phúc thẩm xem xét.
Sau khi biết anh Thành tố giác thủ phạm không phải là Nén, dù tuổi đã cao nhưng ông vẫn lặn lội từ Cà Mau vào Bình Thuận rồi lên TP HCM để nhờ người tư vấn pháp lý hướng dẫn cách giúp đỡ. Sau phiên xử Nén, ông đã nhiều lần xin trại giam cho gặp con để động viên làm đơn kháng cáo nhưng không được.
"Họ khuyên tôi mức án chung thân đã là nhẹ rồi còn kháng cáo làm gì nữa. Lẽ ra Nén phải bị tử hình. Lúc đó tinh thần và sức khỏe của tôi suy sụp dữ lắm. Về sau khi gặp được Nén thì thời hạn kháng án đã hết", ông lão đưa tay gạt nước mắt. Từ đó, suốt hơn chục năm qua, ông liên tiếp làm đơn thư gửi các cơ quan chức năng xin xem xét lại vụ án.
|
Năm 2000, Huỳnh Văn Nén bị TAND tỉnh Bình Thuận kết án chung thân vì được cho là giết bà Bông để cướp chiếc nhẫn vàng. Cũng trong thời gian này, tại trại giam Sông Cái (Ninh Thuận), phạm nhân Nguyễn Phúc Thành làm đơn tố giác hai người bạn của mình mới là hung thủ vì chính họ đã kể cho anh nghe về quá trình giết bà Bông. Mới đây, VKSND Tối cao đã kháng nghị bản án của TAND tỉnh Bình Thuận theo hướng hủy tội danh và hình phạt về tội Giết người, Cướp tài sản đối với Huỳnh Văn Nén để điều tra, xét xử lại. Trao đổi với báo chí bên lề kỳ họp Quốc hội, Viện trưởng VKSND Tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết việc kháng nghị vụ án là để xem xét lại những chi tiết chưa được làm rõ chứ không có nghĩa là khẳng định ông Nén không phạm tội. |
Hải Duyên - Phước Tuấn