Bà Lê Thị Thanh Thúy (Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Đầu tư Lavenue, Công ty TNHH MTV Hoa Tháng Năm) và Nguyễn Thị Thu Thủy (61 tuổi, nguyên Giám đốc Công ty Quản lý kinh doanh nhà TP HCM - HMTC) vừa bị Bộ Công an bắt về hành vi Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí. Sai phạm cụ thể của hai bị can chưa được công bố, song nhà chức trách xác định có vai trò đồng phạm với cựu Phó chủ tịch thường trực UBND TP HCM Nguyễn Thành Tài gây thiệt hại hàng trăm tỷ đồng khi giao khu đất "vàng" 8-12 Lê Duẩn (quận 1) cho doanh nghiệp không qua đấu thầu.
Lô đất do HMTC quản lý từ năm 2007, cho 4 công ty cổ phần của Bộ Công Thương thuê làm trụ sở. Tháng 9/2010, sau khi ông Nguyễn Thành Tài đồng ý chủ trương xây dựng khách sạn tiêu chuẩn 5 sao và một phần trung tâm thương mại, bà Thuỷ chỉ đạo HMTC liên doanh với 4 doanh nghiệp này thành lập Công ty Cổ phần Đầu tư Lavenue (Công ty Lavenue) vốn điều lệ 100 tỷ đồng để triển khai dự án.
Bà Lê Thị Thanh Thúy. Ảnh: Bộ Công an.
Ngày 10/9/2010, Công ty Lavenue được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp với 5 cổ đông; trong đó HMTC góp vốn 50%, mỗi công ty của Bộ Công thương góp 12,5%. Tuy nhiên, trước đó cả 5 cổ đông cùng dựng kịch bản để tư nhân hóa Lavenue, theo Thanh tra Chính phủ.
Cụ thể, ngày 23/7/2010, Giám đốc Thủy ký văn bản gửi UBND thành phố đề nghị cho HMTC được "huy động" thêm các nguồn vốn để triển khai dự án và được ông Nguyễn Thành Tài đồng ý chủ trương. 14 ngày sau, Công ty TNHH MTV Hoa Tháng Năm (Lê Thị Thanh Thúy làm chủ sở hữu) có văn bản gửi HMTC đề nghị hợp tác đầu tư thực hiện dự án. Chỉ 5 ngày sau, bà Thủy ký công văn đề xuất thành phố cho công ty này được "hợp tác đầu tư 30% vốn góp trong phần 50% của HMTC.
Cùng thời điểm này, 4 công ty của Bộ Công thương bán hết cổ phần của mình (50%) trong Công ty Lavenue cho Công ty TNHH Đầu tư Kinh đô. Như vậy, chỉ trong hai tháng, 80% cổ phần của Công ty Lavenue đã vào tay tư nhân.
Công ty Hoa Tháng Năm được bà Thúy thành lập đầu tháng 4/2010 (bà này cũng là Chủ tịch HĐQT Công ty Lavenue). Theo chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Hoa Tháng Năm chỉ có 3 nhân viên, trụ sở tại quận 1, và hoạt động chính trong lĩnh vực bất động sản. Theo đó, chỉ sau 4 tháng thành lập, chưa có kinh nghiệm trong hoạt động kinh doanh bất động sản nhưng công ty này được triển khai dự án 8-12 Lê Duẩn.
Đến tháng 6/2011, Công ty Lavenue được UBND TP HCM chấp thuận cho sử dụng toàn bộ khu đất trên để đầu tư xây dựng khách sạn cao cấp, thương mại dịch vụ, căn hộ cho thuê với thời hạn sử dụng đất là 50 năm. Hình thức sử dụng đất là Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất đối với khu đất tại số 8 Lê Duẩn và Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê hàng năm đối với khu đất số 12 Lê Duẩn.
Trong đó, giá trị quyền sử dụng đất và giá trị công trình xây dựng trên đất tại số 8 Lê Duẩn (3.433 m2), theo giá trị trường là hơn 621,7 tỷ đồng. Đơn giá thuê đất tại số 12 Lê Duẩn theo giá thị trường là hơn 3,5 triệu đồng mỗi m2 một năm. Sở Tài chính TP HCM thẩm định giá lại kết quả của đơn vị tư vấn, đơn giá quyền sử dụng đất của khu đất số 8 Lê Duẩn là gần 177 triệu đồng mỗi m2 và đơn giá cho thuê đất trả tiền hàng năm là 3,53 triệu/m2. Công ty Lavenue đã nộp số tiền sử dụng đất và nộp tiền thuê đất đến 30/6/2016 vào ngân sách Nhà nước (hơn 700 tỷ đồng). Tuy nhiên, hiện lô đất vẫn chưa xây dựng, được tận dụng làm bãi đỗ xe.
Những dấu hiệu bất thường trong giao dịch giữa HMTC với Công ty Lavenue, 4 công ty của Bộ Công thương với Công ty TNHH Đầu tư Kinh đô, được Thanh tra Chính phủ làm rõ.
Cơ quan này xác định, HMTC được giao quản lý lô đất nhưng không chờ ý kiến của các cơ quan chuyên môn thẩm định mà "ưu ái" cho Công ty TNHH Hoa Tháng Năm hợp tác đầu tư, trong khi doanh nghiệp này mới thành lập 4 tháng, chưa thực hiện dự án nào, năng lực tài chính cũng không được thẩm định. Việc bà Thủy đề xuất và UBND thành phố đồng ý cho công ty của Thúy góp 30% vốn điều lệ cổ đông sáng lập, đồng thời giảm tỷ lệ vốn góp của công ty Nhà nước (từ 50% xuống còn 20%) tại Công ty Lavenue thực chất là chuyển dịch quyền sử dụng khu đất "vàng" từ doanh nghiệp Nhà nước sang doanh nghiệp tư nhân. Điều này trái với Quyết định 140/2008 của Thủ tướng, ảnh hưởng nghiêm trọng lợi ích của Nhà nước.
Ngoài ra, dù được cho phép liên doanh, liên kết với các đơn vị đang thuê khu đất thực hiện dự án nhưng HMTC đã ký biên bản chấp thuận cho 4 công ty thuộc Bộ Công thương chuyển nhượng phần vốn góp cho đối tác bên ngoài (Công ty TNHH Đầu tư Kinh đô) mà không báo cáo UBND thành phố là sai phạm, trái với chỉ đạo.
Thanh tra Chính phủ cũng xác định hiện giá đất tại khu vực đường Lê Duẩn khu trung tâm tới trên 400 triệu đồng/m2. Nếu đấu giá khu đất 8-12 Lê Duẩn có thể thu về trên 2.000 tỷ đồng. Các sai phạm liên quan khu đất này do ông Nguyễn Thành Tài chịu trách nhiệm chính.
Lô đất "vàng" 5.000 m2 hiện vẫn làm bãi đỗ xe. Ảnh: Như Quỳnh.
Nửa năm sau kết luận của Thanh tra Chính phủ, ông Nguyễn Thành Tài; Đào Anh Kiệt (nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM); Trương Văn Út (nguyên Phó trưởng phòng Quản lý đất, Sở Tài nguyên và Môi trường) và Nguyễn Hoài Nam (nguyên Bí thư quận 2) bị bắt tạm giam về hành vi Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí theo Điều 219 BLHS năm 2015.
Ông Nguyễn Thành Tài thừa nhận "không lường hết được khả năng phức tạp xảy ra" sau các quyết định liên quan. Lúc đó 4 doanh nghiệp của Bộ Công thương luôn khiếu nại và đòi cho bằng được quyền tham gia góp vốn đầu tư dự án, nhưng khi chính thức được trao cho quyền ấy thì lại "lật kèo", đem bán phần vốn góp của mình cho Công ty TNHH Đầu tư Kinh Đô, gây bao nhiêu hệ luỵ cho đơn vị quản lý.
Nguyên Phó chủ tịch thường trực cũng nhìn nhận, vì chủ quan tin vào năng lực tài chính cũng như sự ham muốn tham gia đầu tư dự án của các đơn vị này mà ông đã sai sót, bỏ qua phần báo cáo thẩm định về năng lực tài chính của các đơn vị. Mặt khác, ông cũng thiếu kiểm tra, không phát hiện kịp thời những sai phạm của cấp dưới. Từ đó dẫn đến hệ luỵ là không báo cáo, xin ý kiến Chủ tịch cũng như Thường trực UBND thành phố về những phát sinh.
Trung Sơn