Khu đất gia đình tôi đang sống là do bố mẹ mua bằng giấy tờ viết tay. Giờ, gia đình muốn làm sổ đỏ và mẹ tôi sẽ đứng tên. Chúng tôi tham khảo ý kiến thấy nhiều người nói cần phải có sự xác nhận không tranh chấp của các anh em của bố tôi (chú, bác). Họ nói như vậy có đúng không? Giả sử đúng, nếu những người này đã qua đời thì gia đình tôi phải làm sao?
Luật sư trả lời
Theo Điều 33 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 về tài sản chung của vợ chồng: Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân..., tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.
Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.
Trong trường hợp này mảnh đất này do bố mẹ bạn mua nên là tài sản chung của hai người trong thời kỳ hôn nhân.
Bên cạnh đó, điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:
1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.
Như vậy, nếu bố bạn mất không để lại di chúc, di sản của ông sẽ được chia theo pháp luật cho những người ở hàng thừa kế thứ nhất gồm có mẹ bạn, bạn và anh, chị em bạn, ông nội, bà nội của bạn (nếu còn sống). Do mảnh đất là tài sản chung của vợ chồng nên mẹ chồng bạn sẽ được hưởng một nửa. Phần còn lại chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất, mỗi người được hưởng một phần bằng nhau.
Do còn có người ở hàng thừa kế thứ nhất, các anh, em của bố bạn thuộc hàng thừa kế thứ hai sẽ không được hưởng di sản nên họ không có quyền gì với mảnh đất này. Việc một số người nói cần phải có sự xác nhận không tranh chấp của các chú, bác là không đúng.
Đối với việc xác nhận đất không có tranh chấp thì bạn có thể thực hiện tại UBND cấp xã nơi có bất động sản.
Luật sư, Thạc sĩ Phạm Thanh Bình
Công ty Luật Bảo Ngọc, Hà Nội