Ngày 24/7, Sở Cảnh sát thành phố Chicago, bang Illinois (Mỹ) ra thông cáo xin lỗi sau khi báo chí địa phương đưa tin cơ quan này vô cớ điều tra lý lịch những người dân phát biểu trong buổi họp hàng tháng của Ban kỷ luật cảnh sát thuộc Ủy ban giám sát cảnh sát Chicago.
Trong thông cáo, Sở Cảnh sát Chicago tái khẳng định quyết tâm bảo vệ quyền riêng tư của người dân, đồng thời xin lỗi vì "sự ngờ vực mà hành động này có thể làm phát sinh".
Trước đó một ngày, tờ Chicago Tribune đăng tải nhiều tài liệu cho thấy từ tháng 1/2018, Sở Cảnh sát Chicago đã thu thập thông tin của gần 60 người dân trước khi họ phát biểu tại buổi họp hàng tháng của Ban kỷ luật cảnh sát. Người phát ngôn Sở Cảnh sát cho biết việc điều tra lý lịch này được bắt đầu ít nhất là từ năm 2013 nhằm "giải quyết tốt hơn những vấn đề được nhắc tới".
Theo tài liệu được đăng tải, cảnh sát đã tìm kiếm trong cơ sở dữ liệu nội bộ để xác định liệu người phát biểu có từng bị bắt giữ, ngồi tù, truy nã, ghi danh trong cơ sở dữ liệu tội phạm xâm hại tình dục, hoặc mất tích hay không. Phạm vi cuộc điều tra còn bao gồm bình luận trên Youtube, Facebook, Twitter cá nhân và các trang web khác.
Sau sự việc, nữ thị trưởng Chicago, vốn là cựu Chủ tịch Ủy ban giám sát cảnh sát thành phố, chỉ trích hành động của Sở Cảnh sát là "ngu ngốc". Bà cho rằng người dân nên được tự do hội họp, được đứng lên, ghi danh, và phát biểu bất cứ điều gì họ muốn mà không phải sợ bị cảnh sát điều tra.
Chủ tịch đương nhiệm của Ủy ban Giám sát cảnh sát cũng phê phán hành động điều tra lý lịch này.
Đa số người dân bị cảnh sát điều tra lý lịch đều cho rằng Sở Cảnh sát đã xâm phạm vào quyền riêng tư trong khi họ chỉ thực hiện quyền tự do ngôn luận đã được công nhận trong Hiến pháp Mỹ.
Tại thành phố Chicago, Ủy ban Giám sát cảnh sát là cơ quan dân sự độc lập có quyền quyết định những vụ kỷ luật liên quan tới cảnh sát Chicago. Thành viên Ủy ban gồm 9 người dân thường do Thị trưởng bổ nhiệm với sự đề xuất và chấp thuận của Hội đồng Thành phố.
Hàng tháng, Ủy ban Giám sát cảnh sát Chicago sẽ tổ chức buổi gặp mặt để mọi người dân có cơ hội đặt câu hỏi và đưa ra bình luận tới Ủy ban, Giám đốc Sở cảnh sát, và Văn phòng dân sự về trách nhiệm giải trình của cảnh sát.
Là sở cảnh sát có quy mô lớn thứ hai tại Mỹ, Sở Cảnh sát Chicago từng vấp phải nhiều bê bối gây tranh cãi trong nhiều năm. Năm 2017, Bộ Tư pháp Mỹ đã chỉ trích cơ quan này vì công tác đào tạo kém, ít chịu sự giám sát, và thường xuyên dùng vũ lực quá mức.
Quốc Đạt (Theo Chicago Tribune)